Αρμάνων Ενδυμασίες

Διακοσμητικά Μοτίβα

Ενώ η επεξεργασία του μαλλιού μέχρι και το τελικό στάδιο της κλωστής είναι αποκλειστικά έργο οικοτεχνίας , στην Βυζαντινή και αργότερα Οθωμανική Ελλάδα ανθεί ένας ιδιαίτερος κλάδος κεντητικής: οι τερζήδες-ραφτάδες. Στην συντριπτική τους πλειοψηφία Βλάχοι, διέδωσαν την τέχνη του τερζήδικου κεντήματος.

Οργανωμένοι σε συντεχνίες περιόδευαν σε ολόκληρη την Ελλάδα και τα Βαλκάνια και κεντούσαν τα τερζήδικα κεντήματα των τοπικών ενδυμασιών. Ονομαστά ήταν τα εργαστήρια της Ηπείρου και της Πίνδου, ονομαστοί και οι τερζήδες, όπως οι Φουρκιώτες, που έφταναν μέχρι τα Μέγαρα και την παλιά Αθήνα και κεντούσαν τους τζάκους και τα σεγκούνια της ευρύτερης περιοχής.

Τα έργα των τερζήδων παρουσιάζουν ομοιογένεια ρυθμού και ύφους: άνθη, ρόδακες και ρυθμικά επαναλαμβανόμενα μοτίβα, σπανιότερα πτηνόμορφα σχήματα. Τα σχεδίαζαν πρώτα σε χαρτί, που στη συνέχεια το σκάλωναν πάνω στην επιφάνεια του ρούχου και το κεντούσαν.

Λεπτομέρεις απο αρβανιτοβλάχικες νυφικές ποδιές της Παλαιομάνινας

Οι Βλάχικες ενδυμασίες των περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας και της Ηπείρου παρουσιάζουν κοινά μοτίβα, κυρίως ανθικά, με επικρατέστερες αυστηρές χρωματικές αποχρώσεις του κόκκινου χρώματος πάνω σε σκουρόχρωμο κάμπο. Αντίθετα, στις ενδυμασίες των αρβανιτόβλαχων της Αιτωλοακαρνανίας και της Θεσσαλίας, τα σχέδια ήταν λιτά και επαναλαμβανόμενα, αλλά τα γαϊτάνια που χρησιμοποιούσαν οι τερζήδες ήταν πλουσιότερα και δυσκολότερα στην απόδοσή τους, με ελεύθερους χρωματικούς συνδυασμούς.

Δαδαλιάρης Ιωάννης
Ιστορικός Τέχνης