Τον περασμένο Ιούλιο επισκέφτηκα το Συρράκο μαζί με δυο κοινωνιολόγους που πριν τριάντα χρόνια είχαν κάνει εκεί μια έρευνα.

Γκίνι βίνιτου οάσπιτς αμέι (καλώς ορίσατε επισκέπτες μου) στα βλαχοχώρια των Γρεβενών, στα ορεινά περάσματα της Πίνδου, όπου δύσκολα μπορείς να περιγράψεις την ομορφιά των βουνών, να θαυμάσεις τα μοναδικά πέτρινα γεφύρια, να ξεκουραστείς κάτω από οξιές, από σφενδάμια, φλαμουριές, μαυρόπευκα, βελανιδιές και ρόμπολα, να δεις ζαρκάδια πέρδικες και γεράκια, αλλά και αρκούδες και λύκους.

Από τον 16^ο αιώνα μέχρι τα τέλη 19^ου αυτός ο τόσο ολιγάριθμος λατινόφωνος ελληνικός πληθυσμός των Βλάχων εγκατέστησε σταδιακά και τροφοδότησε ένα απέραντο δίκτυο οικονομίας από την Οδησσό μέχρι τη Βιέννη και τη Λειψία, από τον Δούναβη μέχρι τον Νείλο και από την Μόσχα μέχρι την Κωνσταντινούπολη.

Η φωνητική μουσική των βλαχοφώνων μετέχει στο ευρύτερο πλαίσιο της μουσικής παράδοσης της οροσειράς της Πίνδου στη Δυτική Ελλάδα και γενικά στο μουσικό γενικό πλαίσιο της Δυτικής Ελλάδας (Ήπειρος, Δυτική Μακεδονία, Δυτική Θεσσαλία και ορεινή Στερεά Ελλάδα) και Νότιας Αλβανίας (Βόρεια Ήπειρος).