Σκηνική παρουσίαση - Βασικές αρχές:
1. Η εκδήλωση αρχίζει με την άφιξη της αποστολής στο συγκεκριμένο χώρο (χώρα - αεροδρόμιο - θέατρο - σκηνή - πλατεία) και όχι την στιγμή εισόδου στη σκηνή, που αρχίζει να εξελίσσετε το καθαρά χορευτικό πρόγραμμα.
2. Την στιγμή κατά την οποία ο Χοροδιδάσκαλος δίνει οδηγίες, ή και όταν ακόμη χρειασθεί να γίνει αυτό ξαφνικά, όλοι οι χορευτές "καρφώνουν" το βλέμμα τους πάνω στο υπεύθυνο, τον παρακολουθούν σε κάθε λεπτομέρεια και εφαρμόζουν τα όσα τους ανέθεσε χωρίς διαμαρτυρίες. Όταν συμβεί να διαφωνούν ή και να μην πιστεύουν στα όσα τους ανέθεσε ο χοροδιδάσκαλος τους, τα εκτελούν και στον απολογισμό της εκδήλωσης εκφράζουν την άποψη τους.
3. Όχι ένταση, Όχι άγχος, Μόνον διάθεση για κέφι.
4. Ο καθένας σκέφτεται μόνον τον ρόλο του, ως ένας αλληλένδετος κρίκος της χορευτικής ομάδας, και ποτέ ως μεμονωμένο άτομο.
5. Όχι περιττές ερωτήσεις στον χοροδιδάσκαλο.
6. Οι σωστές αλλαγές του προγράμματος (Χορός - Μελωδία - Γενική χορευτική έκφραση - Ζωντανή κίνηση - Ψυχική συμμετοχή), εντυπωσιάζουν πάντα τον κάθε θεατή.
7. Η όποια μετακίνηση στη σκηνή κατά την διάρκεια της εκδήλωσης , γίνετε αποκλειστικά και μόνον με βάση τον ρυθμό και το ύφος του εξελισσόμενου χορού.
8. Κατά την διάρκεια της εκδήλωσης στα παρασκήνια πρέπει να επικρατεί απόλυτη ησυχία, μεταξύ των αναπληρωματικών χορευτών, συνεργατών, τεχνικών. Όπως και οι κινήσεις των παραπάνω ατόμων πρέπει νάνε—"περιορισμένες, στο πίσω μέρος της σκηνής.
9. Η εκδήλωση πρέπει οπωσδήποτε να δεθεί με τον θετή. Για μας ο θεατής αποτελεί το βασικότερο στοιχείο προσοχής στην κάθε εκδήλωση. Ένα καλό στοιχείο προσέγγισης του κοινού είναι η είσοδος και η έξοδος ανάμεσα απ' τους θεατές.
10. Η είσοδος και η έξοδος στη σκηνή - χώρο εκδήλωσης πρέπει να γίνουν με ανάλογους χορούς της στράτας - πατινάδες - καγκέλια - ελεύθεροι χοροί. Δυστυχώς τελευταία χρόνια παρατηρείτε το γεγονός σε πολλές χορευτικές ομάδες, οι κυκλικοί χοροί να μετατρέπονται σε πατινάδες όπως και ελεύθεροι χοροί επίσης σε πατινάδες και το τραγικότερο σε ενιαία κωδικοποιημένη κίνηση και σε κυκλική διάταξη.
11.Σωστή τοποθέτηση της μουσικής κομπανίας στην σκηνή. Καλύτερη δυνατή επικοινωνία με τον πρωτοχορευτή - χορευτές.
12. Η κυκλική μας κίνηση προσαρμόζεται στο μέγιστο δυνατό άνοιγμα της σκηνής.
13. Επιδιώκουμε να έχουμε περισσότερο χρόνο μέτωπο προς τους θεατές.
14. Προσοχή στο χορευτικό σχήμα και την χορευτική διάταξη. Να προσαρμόζεται την κάθε φορά ανάλογα με τον συγκεκριμένο χορό. Οι συγκεκριμένες αλλαγές σε χορευτικό σχήμα από χορό σε χορό, μπορούν να γίνονται και μέσα στον χρόνο παρουσίασης ενός χορού και όχι αποκλειστικά και μόνο στον κενό χρόνο από χορό σε χορό, δημιουργώντας συνήθως έτσι μια αναστάτωση στη σκηνή.
15. Οι ελεύθεροι χοροί να αποδίδονται ελεύθερα και ποτέ σε ενιαία κωδικοποιημένη κίνηση, διότι αλλιώς παύουν να είναι ελεύθεροι χοροί.
16. Ένας χορευτής (χωρίς προηγούμενη εντολή του δασκάλου) δεν δίνει ποτέ, οδηγίες στους συγχορευτές του.
17. Δεν μιλάμε - συζητάμε ποτέ, πάνω στην σκηνή.
18. Δεν γυρίζουμε το κεφάλι άστοχα δεξιά - αριστερά.
19. Δεν μασάμε τσίχλα.
20. Μεγάλη προσοχή στην έκφραση του προσώπου και γενικά στην ανατομική μας στάση κατά την διάρκεια του προγράμματος
21. Οι πρωτοχορευτές με βάση την δυνατότητα καλλίτερης παρουσίας, να ανταποκρίνονται εάν είναι δυνατόν στην ηλικία, στο ύφος και οπωσδήποτε στην τελική έκφραση του χορού.
22. Κατά την διάρκεια της εκδήλωσης ορισμένα τραγούδια πρέπει να αποδίδονται (τραγουδιούνται) από τους χορευτές, διότι το αποτελούν αναπόσπαστο στοιχείο της παράδοσης και του πολιτισμού μας.
23. Οι παραδοσιακές φορεσιές - στολές να είναι πολυποίκιλες, να αποφεύγονται πανομοιότυπες (κλωνοποιημένες) παραδοσιακές στολές.
24. Οι χοροί και τα τραγούδια να επιλέγονται με προσοχή, με βάση τον στόχο της εκδήλωσης (Ημερομηνία - Ιστορικό γεγονός - Κοινωνικός βίος)
25. Ο τρόπος παρουσίασης της εκδήλωσης είναι το Άλφα και το Ωμέγα για την επιτυχία της. Το χρώμα της φωνής και το ύφος του παρουσιαστή παίζουν τον κυρίαρχο ρόλο. Συμπληρωματικά στοιχεία είναι η προβολή με διαφάνειες, σλάιτς και μουσική υπό¬κρουση κατά την διάρκεια του λόγου. Απλές και κατανοητές εκφράσεις με ανάλογα επιφωνήματα όταν χρειάζεται.
26. Όταν χρειάζεται να αλλάξουμε ορχήστρα, χρειάζεται μεγάλη προσοχή στη διάρκεια του κενού χρόνου. Να γίνει όσο το δυνατόν σύντομα και εάν ήταν δυνατόν τον θεατή να τον απασχολήσουμε με κάτι άλλο ανάλογο, του στόχου της εκδήλωσης.
27. Σε κάθε νέο χώρο (θέατρο - σκηνή - πλατεία) παρουσίασης μιας εκδήλωσης πρέπει πάντα ο χοροδιδάσκαλος να επισκέπτεται τον χώρο και να ενημερώνεται για τις δυνατότητες του. Στη συνέχεια να κάνει το ίδιο με όλη την χορευτική ομάδα και εάν είναι δυνατόν να κάνουν πρόβα του προγράμματος της εκδήλωσης.
28. Ο χοροδιδάσκαλος πρέπει να έχει καλό κώδικας επικοινωνίας με τους χορευτές του και τους μουσικούς πάνω και έξω από την σκηνή.
29. Απολογισμός - Αυτοκριτική της κάθε δραστηριότητας για τα θετικά και κυρίως για τα αρνητικά στοιχεία, που διαδραματίστηκαν στην εκδήλωση, με σκοπό την αποφυγή των ίδιων λαθών.
30. ΣΤΟΧΟΣ : Ο βασικός μας στόχος είναι να υπηρετείτε το δρώμενο, με βάση το όλο ιστορικό-πολιτισμικό γίγνεσθαι και όχι τα βήματα.
ΔΕΚΑΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΧΟΡΟΥ
Ο χορός προσφέρει γνώση, διαπαιδαγωγεί και κοινωνικοποιεί.
Ο χορός οδηγεί στην πολιτιστική αυτογνωσία και πολιτισμική ταυτότητα.
Ο χορός δημιουργεί συναίσθημα και προσφέρει χαρά.
Ο χορός εκτός από διασκέδαση είναι κυρίως έκφραση ψυχής.
Ο χορός γυμνάζει το σώμα και πλάθει ψυχές.
Ο χορός εκφράζει λεβεντιά.
Ο χορός δεν γνωρίζει σύνορα, εκφράζει πάντα την ελευθερία.
Ο χορός ενώνει και χωράει όλο τον κόσμο.
Ο χορός δεν είναι βήματα, τα βήματα ακολουθούν τον χορό.
Ο χορός είναι δημιουργία, είναι πολιτισμός.
Γιάννης Δήμας
Ο χοροδιδάσκαλος
είναι φορέας πολιτισμού
είναι φορέας αξιών του Ελληνισμού.
Διδακτική μεθοδολογία – σκηνική παρουσίαση της μουσικοχορευτικης μας παράδοσης «βασικές σημειώσεις – βασικές αρχές»
Δήμας Ιωάννης Ε.Ε.ΔΙ.Π. Τ.Ε.Φ.Α.Α Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
2o Σεμινάριο Βλάχικων Παραδοσιακών Χορών
Πανελλήνια Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων, Άργος Ορεστικό, 18-19 Μαρτίου 2000