Η Εταιρεία Φίλων των Μνημείων της Παλαιομάνινας Αιτωλοακαρνανίας ιδρύθηκε το 1997 με σκοπό της διάσωση, ανάδειξη και αξιοποίηση της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς και (βλάχικης) παράδοσης του χωριού..
Είναι ένα από τα μεγαλύτερα (σήμερα αριθμεί γύρω στους 800 μόνιμους κατοίκους, έναντι 2.000 περίπου το 1961) από τα έξι αμιγώς βλαχοχώρια της Ακαρνανίας. Οι πρόγονοί τους, νομάδες κτηνοτρόφοι έως τις αρχές του 1860, κατέβαιναν το χειμώνα από τα ηπειρωτικά βουνά (Κεφαλόβρυσο Ιωαννίνων) στα χειμαδιά της Ακαρνανίας.
Το σωματείο έχει προωθήσει έως σήμερα σημαντικές πρωτοβουλίες (πολιτιστικές εκδηλώσεις κάθε καλοκαίρι με κορυφαίο θέμα το Βλάχικο Γάμο της Παλαιομάνινας, Λαογραφική Έκθεση, εκδόσεις, κασέτες, φωτογραφίες, διάσωση παλαιού αλευρόμυλου, ανάδειξη σε Πολιτιστικό – λαογραφικό Κέντρο παλαιού παραδοσιακού τυροκομείου, αγορά γνήσιων τοπικών ενδυμασιών και άλλα). Ιδρυτής και πρόεδρος είναι ο δημοσιογράφος Δημήτρης Στεργίου (τηλ. Fax: 2632041251 ή 2632041515).
Μη κερδοσκοπικό σωματείο με έδρα την
Παλαιομάνινα Αιτωλοακαρνανίας
Νέο Πολιτιστικό - Λαογραφικό Κέντρο
στην Παλαιομάνινα Αιτωλοακαρνανίας
Ένα παλαιό «Τυροκομείο» του Αγροτικού – Πιστωτικού Συνεταιρισμού της Παλαιομάνινας ανακαινίστηκε και έγινε Λαογραφικό Μουσείο με δαπάνες της Εταιρείας Φίλων των Μνημείων της Παλαιομάνινας
Ύστερα από πρόταση της Εταιρείας Φίλων των Μνημείων της Παλαιομάνινας και την πρόθυμη ανταπόκριση της διοίκησης του Αγροτικού και Πιστωτικού Συνεταιρισμού της Παλαιομάνινας το κτίριο του «Τυροκομείου» διασώθηκε, αναδείχθηκε και αξιοποιήθηκε με τη μεταφορά σε αυτό της Λαογραφικής Έκθεσης και τη στέγαση των γραφείων όλων των συλλόγων και φορέων του χωριού μας. Το κτίριο του «Τυροκομείου» ανεγέρθηκε το 1960 και είναι λιθόκτιστο παραδοσιακό. Οι πρώτες προσπάθειες ξεκίνησαν από τις 15 Ιανουαρίου του 2007 με την αποστολή σχετικής επιστολής προς το Διοικητικό Συμβούλιο του Αγροτικού και Πιστωτικού Συνεταιρισμού της Παλαιομάνινας. Η ανακαίνιση του κτιρίου και των εσωτερικών χώρων έγινε με δαπάνη της Εταιρείας Φίλων των Μνημείων της Παλαιομάνινας ποσού 33.000 ευρώ. Σημειώνεται ότι η Παλαιομάνινα είναι το μεγαλύτερο από τα έξι βλαχοχώρια της Ακαρνανίας και έχει κοινή ρίζα με το Κεφαλόβρυσο Ιωαννίνων, αφού οι πρόγονοί τους κατέβαιναν επί αιώνες στα χειμαδιά της Ακαρνανίας από τα ηπειρωτικά βουνά. Ιδρυτής και πρόεδρος της Εταιρείας Φίλων των Μνημείων της Παλαιομάνινας είναι ο Παλαιομανιώτης δημοσιογράφος και συγγραφέας κ. Δημήτρης Στεργίου, πρώην διευθυντής του «Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής» και πρώην διευθυντής Σύνταξης του «Οικονομικού Ταχυδρόμου» και της «Απογευματινής»
Στο νέο Πολιτιστικό – Λαογραφικό Κέντρο μεταφέρθηκαν όλο το υλικό που στεγαζόταν σε ενοικιασμένο κτίριο της Λαογραφικής Έκθεσης, όπως διακοσμητικός εξοπλισμός, οικιακός εξοπλισμός, παραδοσιακές ενδυμασίες και πλούσια Φωτογραφική Έκθεση.
