Εκδόθηκε και κυκλοφόρησε πρόσφατα ένα πραγματικά καλαίσθητο, ωραίο βιβλίο – φωτογραφικό λεύκωμα, καλοδεμένο με περίτεχνα ενισχυμένα σκούρα εξώφυλλα, στην πρόσοψη του οποίου δεσπόζει με αισθητική προσέγγιση ο τίτλος του «Η καρδιά της Πίνδου – Ανθούσα Ασπροποτάμου» και συνεχίζει στο ίδιο εξώφυλλο ένα καλοστημένο μικρό ορθογώνιο πλαίσιο με τρεις απόψεις (έγχρωμα τοπία) του χωριού, που δένει σε απίθανη αρμονία και χάρη την εικόνα αυτού του βιβλίου – λευκώματος, με το περιεχόμενό του.
Και μόνο αυτό το εξώφυλλο προσδίδει μια σοβαρή παρουσίαση και προϊδεάζει τον αναγνώστη για τα περαιτέρω.
Το πίσω μέρος του λευκώματος κλείνει με τους στίχους του Γ. Σεφέρη «Κράτησα τη ζωή μου ταξιδεύοντας ανάμεσα στα κίτρινα δέντρα κατά το πλάγιασμα της βροχής…», και με ένα όμορφο καλοδουλεμένο φαντασμαγορικό νοερό επίλογο και θα αδικούσε κανείς τον επιστολογράφο – σχολιαστή, αν δεν ξυπνούσε κάποιες ευαίσθητες χορδές και δεν απηχούσε μιαν ανάλαφρη λυρική δόνηση στην καρδιά του καλοπροαίρετου αναγνώστη.
Από τον πρόλογο του πονήματος τούτου ο αναγνώστης αντιλαμβάνεται πως οι τρεις αυτοί φίλοι και συμπατριώτες (Ανθουσιώτες) ωθήθηκαν να παρουσιάσουν τη φιλότιμη αυτή εργασία τους από περισσή αγάπη και μόνο και από τον έντονο «σεβντά» προς την παράδοση του χωριού τους, δίχως να σκιάζεται αυτή από ψεγάδια ιδιοτέλειας ή κερδοσκοπικής επιδίωξης.
Ξεφυλλίζοντας τις σελίδες του λευκώματος ο αναγνώστης και παρατηρητής με τα μάτια του και το συναίσθημά του σαγηνεύεται από τα καταπληκτικά έγχρωμα τοπία της περιοχής της Βλαχο-Ανθούσας που προδίδουν ιδιαίτερη καλλιτεχνική Παιδεία στην τέχνη της φωτογραφίας και της απαλής αίσθησης.
Η όλη εργασία συγκροτείται από τέσσερις ενότητες:
1η Ενότητα: εποχές, χειμώνας – άνοιξη – καλοκαίρι – φθινόπωρο.
2η Ενότητα: Τα χρόνια τα παλιά
3η Ενότητα: Εκκλησίες του χωριού
4η Ενότητα: Φύση – Περιβάλλον
Για την κάθε ενότητα παρατίθεται με λεπτή λογοτεχνική χροιά κατατοπιστικά σχόλια για την φυσική και αβίαστη αφομοίωση του περιεχομένου των εικόνων που παρουσιάζει η ενότητα αυτή, στον παρατηρητή.
Χειμώνας: Στις σελίδες του φωτογραφικού λευκώματος για την εποχή αυτή, θαυμάζει κανείς την πανέμορφη ελατόσπαρτη χειμωνιάτικη φύση του χωριού και της ευρύτερης περιοχής με το πάλλευκο βαρύ πανωφόρι να σκεπάζει αχόρταγα τα πάντα: σπίτια, δρόμους, αυλές, δέντρα, γιοφύρια, ενώ οι ψηλές βουνοκορφές καμαρώνουν με νωχελικά για το βαρύ πάπλωμα που τις χάρισε ο χειμώνας. Ένα αληθινό κράμα, ειδέσθαι απολαμβάνεις, κοιτώντας τις απαθανατισμένες αυτές φωτογραφικές ανταύγειες, μια ειδυλλιακή αισθησιακή χειμωνιάτικη ατμόσφαιρα συναρπάζει το νου, συνθέτοντας μια άφατη ζωηρή εικόνα της ασπροντυμένης ορεινής φύσης, ελευθερώνοντας έτσι τη δημιουργική φαντασία σου να βιώσεις στιγμές αστείρευτου ρομαντισμού και αγαλλίασης.
Άνοιξη: Ο χειμώνας με αργό βηματισμό παραδίδει, τη σκυτάλη στη Βασίλισσα του χρόνου, την μυριοπλουμιστή άνοιξη. Στις σελίδες αυτές νιώθεις έκπληξη με την ανοιξιάτικη φορεσιά του χωριού, την ατίθαση χλόη, τα ανθισμένα δέντρα, τα λογής, λογής ποικιλόχρωμα αγριολούλουδα, που συναγωνίζονται ποιο και ποιο πρώτο να χαιρετίσει εγκάρδια τον διαβάτη… Όλος αυτός ο ανοιξιάτικος μυροβόλος μικρόκοσμος καρτερεί με αγωνία τον ερχομό των κοπαδιών από τα χειμαδιά, για να σμίξουν τ’ άρωμά τους με τον γλυκό, μεταλλικό ήχο των κουδουνιών μαζί με το μόνο τονολάλημα του «μπερμπάντη» κούκου.
Σε τούτες τις σελίδες του λευκώματος χαίρεσαι ένα αλλιώτικο ανοιξιάτικο μοτίβο με την απόλυτη κυριαρχία του πράσινου και τις ουρανοφίλητες βουνοκορφές να δεσπόζουν αγέρωχες με τα χιονοστέφανά τους.
Σειρά έχει τώρα το καλοκαίρι
Τα «ξενιτάκια» όπως κάθε χρόνο, γυρίζουν στο λατρεμένο τους χωριό, ανοίγουν τα σπίτια του, αερίζουν τις πολύχρωμες φλοκάτες, τα περίτεχνα κιλίμια, τους παραδοσιακούς μπερντέδες και τα τζακόπανα της γιαγιάς.
Καθαρίζονται οι εκκλησίες, οι αυλές και οι πλατείες, από τις άγριες «επιθέσεις» του σκληρού χειμώνα.
Το πανηγύρι δε θ’ αργήσει να φθάσει. Και τι πανηγύρι που είναι αυτό!... Τρεις μέρες γλεντοκόπι στην πλατεία με τα κλαρίνα μέχρι το πρωί. Καλοκαίρι στο χωριό. Ολόφωτη, γλυκιά, μεγάλη μέρα. Ολοπλούμιστος, κρυστάλλινος ουρανός κάθε νύχτα. Η ζωή, ξανάρχισε όσο επί εννιά μήνες έρημο – βουβό χωριό. Μια ζωή όμορφη, γιομάτη υγεία και χαρά. Ο καύσωνας εδώ δεν έχει πέραση. Το δροσερό αγέρι που ξαμολιέται από τις ελατόσπαρτες πλαγιές, από τα στήθια του Μπάρου, της Γκούρας και του Μουρτούνι, χαρίζει απλόχερα δροσιά, ευεξία, ικανοποίηση, ανεμελιά όπως παρατηρεί και διαπιστώνει κανείς στις προσεγμένες σελίδες του λευκώματος στην ένδειξη «ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ», η φύση κρατά πεισματικά την ανοιξιάτικη φορεσιά της, με τον λουλουδόκοσμο σε αληθινό οργασμό σ’ όλη την περιοχή του χωριού, συντροφιά με το πυκνό χολάτο χορτάρι και αυτό γιατί η βροχή συχνά επισκέπτεται και ποτίζει το φυτικό κόσμο της περιοχής.
Φθινόπωρο στο χωριό
Η βαθυπράσινη όψη του χωριού στην περίοδο της άνοιξης και του καλοκαιριού περιρρέουσα ατμόσφαιρα του θέρους αρχίζει να μεταμορφώνεται και να παίρνει μελαγχολικό ύφος. Και στην αρχή ντύνεται με την ελκυστική ροδοπράσινη απαλή φορεσιά και ύστερα άφεται με το χλωμό κέρινο χρώμα, όπως φαίνεται αυτό στις σχετικές σελίδες του παρόντος λευκώματος, σαγηνεύοντας κυριολεκτικά το οπτικό πεδίο του παρατηρητή με αυτή τη θλιμμένη αλλά συναρπαστική εικόνα. Απολαμβάνει στ’ αλήθεια ένα μαγευτικό μουντό πανοραματικό τοπίο, νιώθοντας μέσα μια ανεξήγητη χαρμολύπη. Όλα γύρω αποπνέουν ηχηρά μηνύματα ότι δεν θα αργήσει να κάνει την εμφάνισή του ο γεροχειμώνας.
Δεν θ’ αργήσουν να φθάσουν τα πρωτοβρόχια, οι πάχνες και το ψυχρό ανεμοβόρι. Τα πρώτα σημάδια του χειμώνα έρχονται με τα πρώτα χιόνια που στεφανώνουν τις ψηλές βουνοκορφές.
Καιρός πλέον για τα χειμαδιά τα κοπάδια. Η ζωή του χωριού θα βυθιστεί ξανά στην απέραντη σιωπή.
Η ερημιά σε λίγο θ’ απλώσει τα δίχτυα της παντού στα σπίτια, στις αυλές, στις πλατείες, στους δρόμους, στις εκκλησίες, στα δάση, στα μαγαζιά.
Η μοναξιά και η σιωπή βασιλεύει τώρα στο μικρό χωριό. Ένας μυστηριώδης φόβος διαπερνά το είναι σου αν βρεθείς αυτή τη νεκρή περίοδο στο έρημο χωριό.
2η Ενότητα: Τα χρόνια τα παλιά. Στην ενότητα αυτή παρατίθεται ένα αξιόλογο φωτογραφικό υλικό με πρόσωπα που έφυγαν από τη ζωή και που έζησαν σ’ αυτόν τον τόπο, δημιούργησαν, έδρασαν, αγάπησαν, γλέντησαν στον ίδιο τόπο, με διαφορετικό ντύσιμο, διαφορετικά διαφέροντα αλλά με τα ίδια ήθη και έθιμα, την ίδια γλώσσα, την αυτή βλάχικη νοοτροπία, τα ίδια τραγούδια, τους ίδιους χορούς και πανηγύρια, τις πανόμοιες γιορτές του χωριού, γιορτή της Παναγίας, των Αγίων Πάντων, της Αγίας Παρασκευής, του Αγίου Γεωργίου, του Προφήτη Ηλία και τ’ Άη Γιαννιού.
Όλοι αυτοί είναι σάρκα από τη σάρκα τους, είναι οι πατεράδες τους, οι γιαγιάδες τους, που τους καμαρώνουν και τους νοιάζονται από εκεί ψηλά, από τα ιερά δώματα της θριαμβεύουσας εκκλησίας μας, καρτερώντας τους να σμίξουν κάποτε, ν’ αγκαλιαστούν, να φιληθούν, όπως προστάζει ο Παντοδύναμος…
3η Ενότητα: Εκκλησίες
Στις σελίδες αυτής της ενότητας έχουν καταχωριστεί επιμελημένες έγχρωμες φωτογραφίες με τις εκκλησίες του χωριού: α) των Αγίων Πάντων στο κέντρο του χωριού. Παλαιά εκκλησία, ρυθμού βασιλικής, με πανώριο πέτρινο καμπαναριό. Αξιοπρόσεκτη είναι η οροφή (ταβάνι) σχεδιασμένη με πολύχρωμη σπάνια επένδυση και ζωγραφική και τον επίσης ξύλινο έγχρωμο παντοκράτορα να δεσπόζει στο μέσο της οροφής.
β) Το Μοναστήρι της Παναγίας της Γαλακτοτροφούσας, δυο χιλιόμετρα από το χωριό. Πανέμορφο Μοναστήρι, κτισμένο σε ειδυλλιακό τοπίο, που κάποτε φιλοξενούσε αρκετούς μοναχούς και που κάηκε από τους Γερμανούς και αναστηλώθηκε αργότερα.
Κάθε Δεκαπενταύγουστο κατακλύζεται από φιλέορτους πιστούς του χωριού και των όμορων χωριών του Ασπροποτάμου.
Στο Λεύκωμα εκτίθεται μια σειρά από έγχρωμες φωτογραφίες, αληθινά αριστουργήματα, που προβάλλουν με τέχνη σχετική εορταστικές εκδηλώσεις της Παναγίας και του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Ανήμερα της εορτής αυτής, μοιράζονται φαγητά (καζάνι) με κρέας γίδας το 15Αύγουστο, φασολάδα τ’ Αη Γιαννιού.
Αγία Παρασκευή: Αρχαία εκκλησία με σπάνιες τοιχογραφίες αγίων, παραστάσεων, που κυριολεκτικά κάλυπταν όλους τους τοίχους και την οροφή του Ναού με τον περικαλλή Παντοκράτορα να κυριαρχεί στο κέντρο της οροφής.
Δυστυχώς της μεγάλης αξίας Βυζαντινές εικόνες του τέμπλου και το μισό τέμπλο με τα σπάνια βημόθυρα τα έκλεψαν, οι ίδιοι μάλλον Ιερόσυλοι.
Άγιος Γεώργιος: Μικρό εκκλησάκι κτισμένο σε περίοπτη θέση, ένα χιλιόμετρο από το χωριό, βιγλίζει από το θαυμαστό καραούλι του, άγρυπνος φρουρός του χωριού.
Το γιορτάζουν την ημέρα της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, 6 Αυγούστου από τα παλιά ακόμα χρόνια.
Άγιος Αθανάσιος: Και αυτό μικρό εκκλησάκι στο Νότιο μέρος του χωριού. Το εορτάζουν στις 20 Ιουλίου, εορτή του Προφήτη Ηλία. Και αυτή η εκκλησία λεηλατήθηκε.
4η Ενότητα: Φύση – περιβάλλον
Εδώ στις τελευταίες αυτές σελίδες με την μαγευτική φωτογραφική παρουσίαση, μαγεύεσαι στ’ αλήθεια, από τα γραφικά τοπία της περιοχής του χωριού, την σπάνια βλάστηση, τον φιδίσιο δρόμο, τις συννεφοσκέπαστες χιονισμένες βουνοκορφές, τα κρυστάλλινα νερά που κυλούν με πάταγο στις άσπρες πέτρες, τις πολύχρωμες πεταλούδες να χαϊδεύουν τα κεφαλάκια από τα μυρωμένα λογής – λογής λουλούδια με τα απίθανα χρώματά τους που θα τα ζήλευε και ο πιο φτασμένος ζωγράφος, πανέμορφα φυσικά τοπία που πλέουν με αρμονία και χάρη το φυσικό περιβάλλον του χωριού.
Στα στερνά του θαυμάσιου αυτού λευκώματος με τις ενενήντα έξι σελίδες του, προβάλλουν με χάρη οι κρουσταλλιένες βρύσες της Ανθούσας, όλες ομορφοκτισμένες, πέτρινες που με το κρυονέρι τους ξεδιψούν το διαβάτη. Ο Αράπης στην πλατεία του χωριού, η Μπέρτη λίγο ψηλότερα, η βρύση του Σίμου δυτικά, απόμερα ανατολικά ή Σκοπάτα. Στο έμπα του χωριού η Σκάλα, και λίγο πιο πέρα η «Ασκούμπτα» (κρυμμένη) και ένα χιλιόμετρο πιο πάνω η «Αρμιάνα» με το παγωμένο νερό της.
Κλείνοντας αυτή την παρεμβατική μου ταπεινή παρουσίαση του βιβλίου – λευκώματος. «Η καρδιά της Πίνδου Ανθούσα Ασπροποτάμου», θεωρώ χρέος μου να συγχαρώ και να σφίξω με ειλικρίνεια το χέρι των τριών αυτών Ανθουσιωτών, του Θοδωρή Λιμήτσιου, του Άρη Μουσιόπουλου και του Βασίλη Μπάτζιου για την αξιόλογη, αξιέπαινη και πρωτότυπη, θα έλεγα, εργασία τους.
Οι απανταχού της γης Ανθουσιώτες χρωστούν ένα μεγάλο ευχαριστώ στα τρία αυτά φιλότιμα βλαστάρια της Ανθούσας. Εύχομαι το παράδειγμά τους να βρει μιμητές.
Τελειώνοντας, ο υποφαινόμενος, ταπεινός εραστής της προσπάθειάς τους αυτής, τους αφιερώνω ένα τετράστιχο από το ποίημά μου «ΑΝΘΟΥΣΑ».
«Θέλω Ανθούσα μου να είμαι μαζί σου
ίσα με εκείνη μου στερνή πνοή,
να παίρνω δύναμη απ’ την ψυχή σου
κι απ’ τη ζωή σου γλυκιά ζωή».
ΚΩΣ – ΜΠΟΥΣ
Το βιβλίο – Λεύκωμα: η καρδιά της Πίνδου
Ανθούσα Ασπροποτάμου, που με αδρές γραμμές περιγράψαμε, όποιος επιθυμεί, μπορεί να το προμηθευτεί από τα παρακάτω βιβλιοπωλεία της πόλης μας.
Βιβλιοπωλείο: ΤΣΙΟΠΕΛΑΚΟΥ, ΚΗΡΗΘΡΕΣ, ΑΛΦΑΒΗΤΑΡΙ.
Όποιος το πάρει δε θα μετανιώσει.
