- Βλαχοχώρια
- 8997
Κατά την εξάπλωση των Συρρακιωτών και συγκεκριμένα το 1730 στην οικουμένη για την ανεύρεση καλύτερης τύχης , μια τετραμελής οικογένεια με το όνομα Γκόγκας ήρθε και εγκαταστάθηκε με τα ζώα τους στη περιοχή του σημερινού Βαθυπέδου.Το χωριό βρίσκεται άνω και ανατολικά του χωριού Κράψη , απέχει από τα Γιάννενα περίπου 40 χιλιόμετρα και έχει υψόμετρο 1.150 περίπου μέτρα.Η παλιά ονομασία του χωριού ήταν ¨Προυσβάλα¨ .Δυο εκδοχές υπάρχουν για το όνομα αυτό. Η μεν πρώτη από το Πες-Βάλη που σημαίνει κάτω από το ποτάμι , η δε δεύτερη από μια παράδοση σύμφωνα με την οποία οι τότε κάτοικοι του χωριού ξύρισαν κάποιον από το διπλανό χωριό που πήγε στο χωριό τους πράγμα που θεωρήθηκε από τους άλλους σαν προσβολή , χάριν όμως συντομίας το χωριό από Προυσβάλα λεγότανε και Προυσβάλα. Το 1930 το χωριό πήρε την σημερινή του ονομασία (ΒΑΘΥΠΕΔΟ) από την γεωγραφική του θέση , δηλαδή χωριό βρισκόμενο σε πεδιάδα περιβαλλόμενη από βουνά.
Πολλά έχουν γραφτεί για το ποιοι ή τι είναι οι Βλάχοι και σίγουρα υπάρχουν πολλές απόψεις, λιγότερο ή περισσότερο πειστικές. Μία απλή προσέγγιση αυτών των ερωτημάτων θα επιχειρηθεί εδώ εξετάζοντας τα διάφορα ονόματα με τα οποία είναι γνωστοί οι Βλάχοι. Θα πρέπει να εξετάσουμε τόσο τους αυτοπροσδιοριστικούς όρους και τους ενδοφυλετικούς όρους διάκρισης που χρησιμοποιούν οι ίδιοι οι Βλάχοι, όσο και τους όρους που χρησιμοποιούν για να τους προσδιορίσουν οι αλλόγλωσσοι και γειτονικοί προς αυτούς πληθυσμοί.
Η γενετική δομή των βλαχόφωνων Ελλήνων ίδια με των υπόλοιπων πληθυσμιακών ομάδων
Στη Θήβα την Καθαρή Δευτέρα αναβιώνει ένα από τα πιο παλιά έθιμα της πατρίδας μας, ο Βλάχικος γάμος. Είναι ένα παλιό και ζωντανό ελληνικό έθιμο, που διατηρήθηκε στις ορεινές περιοχές της Μακεδονίας, της Ηπείρου, της Θεσσαλίας και της Ρούμελης, και μεταφέρθηκε στη Νότιο Ελλάδα, μετά την απελευθέρωση, γύρω στα 1830, από τους ίδιους τους Βλάχους, οι οποίοι, εγκαταλείποντας την άγονη περιοχή τους, κατέβηκαν νοτιότερα.
