Ιστορίες - γεγονότα

Ιστορίες - γεγονότα

Ηλιοχώρι. Η επιχείρηση «Πάνθηρας» και η καταστροφή του χωριού μας

Κατηγορία: Ιστορίες - Γεγονότα    Δημοσιεύτηκε: Κυριακή, 02 Νοεμβρίου 2014 23:07    Εμφανίσεις: 1836

1943 Γερμανοί βάζουν φωτιά σε χωριό της ΗπείρουΗ Ναζιστική επιχείρηση «Πάνθηρας» και η καταστροφή του χωριού μας
Στις 18 Οκτωβρίου του 1943, το Ηλιοχώρι έζησε τη καταστροφικότερη ημέρα της ιστορίας του. Τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής μπήκαν στο χωριό μας και κατέστρεψαν ότι έβρισκαν στο διάβα τους, εκτελώντας το προγραμματισμένο σχέδιο με την κωδική ονομασία «Πάνθηρας».
Ανάλογη τύχη είχαν και πολλά χωριά του Ζαγορίου αλλά και της ευρύτερης περιοχής. Οι ζημιές που προκάλεσαν στην Ήπειρο οι Γερμανοί Ναζιστές είναι ανυπολόγιστες, τόσο σε απώλεια ανθρώπινου δυναμικού, όσο και στην καταστροφή περιουσιών. Σε αυτές πρέπει να προστεθούν και οι καταστροφές κειμηλίων ιστορικής και θρησκευτικής αξίας που έγιναν στα χωριά μας. Μόνο από τον Ιούλιο του 1943 ως τον Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς, στις διάφορες επιχειρήσεις που έκαναν οι Γερμανοί στην περιοχή μας, μέρος των οποίων ήταν και η επιχείρηση «Πάνθηρας», κάηκαν 315 χωριά και σκοτώθηκαν 2614 Έλληνες. Τα στοιχεία αυτά τα δημοσιεύει ο Γερμανός συγγραφέας Χέρμαν Φρανκ Μάγερ στο δίτομο έργο του «Αιματοβαμένο Εντελβάις».

Περισσότερα...

Επιχείρηση Πάνθηρας. Η καταστροφή των βλάχικων χωριών της Πίνδου τον Οκτώβρη του 1943

Κατηγορία: Ιστορίες - Γεγονότα    Δημοσιεύτηκε: Πέμπτη, 30 Οκτωβρίου 2014 20:06    Εμφανίσεις: 9333

Το έμβλημα της 1ης Ορεινής ΜεραρχίαςΜέσα από την προβολή ανέκδοτου, μέχρι πρόσφατα, αρχειακού και φωτογραφικού υλικού θα σας παρουσιάσω μία από τις μεγαλύτερες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του γερμανικού στρατού κατά την διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Η επιχείρηση «ΠΑΝΘΗΡΑΣ» έπληξε ένα σύνολο 32 περίπου οικισμών από τα βλαχοχώρια της Πίνδου και είχε σαν στόχο την ανάκτηση του ελέγχου των οδικών αξόνων Τρικάλων – Ιωαννίνων και Άρτας-Ιωαννίνων τίς οποίες ήλεγχαν οι αντάρτικες ομάδες του ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ αντίστοιχα. Αφορμή για την έρευνά μου αποτέλεσε η ενασχόληση μου με τα κοινά του χωριού μου. Ρωτώντας λοιπόν τους συγχωριανούς για τα γεγονότα που αφορούσαν τη καταστροφή της Κρανιάς τον Οκτώβρη του 1943 διαπίστωσα ότι αν και έχουν περάσει πάνω από 60 χρόνια από εκείνα τα δραματικά γεγονότα οι μνήμες των Κρανιωτών ήτανε επιλεκτικές επηρεάζοντας γνώμες και αντιλήψεις. Προσπάθησα λοιπόν να βρω ιστορικές πηγές, στις οποίες θα καταγράφονταν και η πλευρά των εχθρών μας. Στην προσπάθειά μου αυτή απευθύνθηκα στην Δ.Ι.Σ, όπου για καλή μου τύχη ανακάλυψα από τα αρχεία του γερμανικού στρατού, τα οποία πολύ πρόσφατα είχε αγοράσει το ΓΕΣ, τόσο το επιτελικό σχέδιο καταστροφής των χωριών μας όσο και τις διαταγές από τις κατά τόπους δρώσες γερμανικές μονάδες.

Περισσότερα...

Η θρυλική μάχη της Βήσσανης

Κατηγορία: Ιστορίες - Γεγονότα    Δημοσιεύτηκε: Τρίτη, 28 Οκτωβρίου 2014 09:04    Εμφανίσεις: 2941

Η μάχη της ΒήσσανηςΠρολεγόμενα
Η νικηφόρα μάχη της Βήσσανης εντάσσεται στις επιχειρήσεις του ελληνικού στρατού για επανάκτηση των εδαφών της παραμεθορίου που είχαν καταληφθεί από τα ιταλικά στρατεύματα τις πρώτες ημέρες του πολέμου οπότε τα τμήματα προκαλύψεως της 8ης Μεραρχίας εκτελούσαν υποχωρητικό ελιγμό παρασύροντας τον αντίπαλο μέχρι τη γραμμή Καλπάκι - Καλαμάς. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Την ηρεμία των πρώτων πρωινών ωρών της Δευτέρας 28ης Οκτωβρίου διέκοψε στις 4:00 το ηχηρό κουδούνισμα του τηλεφώνου του αξιωματικού υπηρεσίας Ανθυπασπιστή Βασιλείου Ευφραιμίδη (τραυματίστηκε στη μάχη της Βήσσανης) του 3ου  Λόχου προκαλύψεως του Ανεξαρτήτου Τάγματος Δελβινακίου. Τηλεφωνούσε ο Διοικητής του Υποτομέα Δελβινακίου Αντισυνταγματάρχης Μαρδοχαίος Φριζής που γνωστοποιούσε την είδηση για την επίδοση του ιταλικού τελεσιγράφου του Μουσολίνι και ότι την 6:00 πρωινή θα άρχιζε η επίθεση των Ιταλών. Ευθύς αμέσως ειδοποιήθηκε και το φυλάκιο «Ταμπούρι» που ήταν το πρώτο τμήμα κρούσης του Λόχου με 8 άνδρες με επικεφαλής τον Λοχία Μιχαήλ Μέντζο από τη  Βήσσανη.

Περισσότερα...

Η μάχη της Βωβούσας

Κατηγορία: Ιστορίες - Γεγονότα    Δημοσιεύτηκε: Δευτέρα, 27 Οκτωβρίου 2014 21:06    Εμφανίσεις: 1838

Μνημείο προς τιμή των αγώνων της Μεραρχίας Ιππικού το 1940-41

«Με γοργότατο ρυθμό ο Στανωτάς πραγματοποιεί την συγκέντρωση των δυνάμεων του στο Μέτσοβο. Από την 31 Οκτωβρίου έχει διατάξει την προώθηση του 1/7 Τάγματος Παπαδημητρίου στον Κουκουρούντζο, βορειοδυτικός του Μετσόβου. Η κίνηση όμως του τμήματος αυτού, που δεν αποτελεί αξιόμαχη δύναμη, παρουσιάζει ανωμαλίες. Τη νύχτα προς την 3η Νοεμβρίου, το 11/4 προωθείται ολοταχώς προς Βωβούσα. Οι στιγμές είναι δραματικές. Ο εχθρός έχει καταλάβει το Δίστρατο και προελαύνει προς νότον. Είναι άδηλον αν το 11/4 θα φτάσει εγκαίρως στη γραμμή ενισχύσεως που έχει καθορίσει το Γενικό Στρατηγείο. 
Στις 3 Νοεμβρίου, το πρωί, ένα απροσδόκητο τηλεφώνημα πληροφορεί το διοικητή της Μεραρχίας Ιππικού ότι ο 3ος Λόχος του 1/51 (Απόσπασμα Δαβάκη) υπό τον Παππά βρίσκεται στη Βωβούσα. Καβάλα στον Αώο είναι χτισμένη η Βωβούσα. Ο μοναδικός μουλαρόδρομος, που έρχεται από το Δίστρατο, ακολουθεί την ανατολική όχθη του ποταμού, περνάει χάρη σ’ ένα πέτρινο γεφύρι στη δυτική όχθη και τραβάει προς Μέτσοβο.

Περισσότερα...

Έκθεσις Μητροπολίτου Μογλενών

Κατηγορία: Ιστορίες - Γεγονότα    Δημοσιεύτηκε: Τρίτη, 21 Οκτωβρίου 2014 22:07    Εμφανίσεις: 1549

Ο μητροπολίτης Μογλενών (1904-1908) Ανθιμος Σαρρίδης (1870-1938)Ἔχω ὑπ' ὄψει σεπτὸν παριαρχικὸν γράμμα ὑπ' ἀριθμὸν 3374 καὶ ἡμερομηνίαν 14 Μαίου ἔ. ἔ., ὅπερ περιῆλθεν εἷς χείρας μου τὴν 30 τοῦ ἰδίου καὶ δι' οὗ ζητοῦνται καὶ παρ' ἐμοῦ πληροφορίαι περὶ τίνων ἐπεισοδείων διαλαμβανομένων ἐν τῷ ἐγκλείστως ἀποσταλέντι μοὶ ἐν ἀντιγράφῳ μεταφράσεως σημειώματι καὶ ἀναφερομένων πρὸς τίνας τῶν ἐν τῇ Νομαρχίᾳ Θεσσαλονίκης κατοικούντων βλαχοφώνων....
....'Ἐν τῇ Νομαρχίᾳ Θεσσαλονίκης, Παναγιώτατε, περὶ τῶν βλαχοφώνων κατοίκων τῆς ὁποίας πρόκειται ὁ λόγος, περιλαμβάνονται ἐν τῇ ταπεινῇ μου ἐπαρχία τὰ ἑξῆς 7 βλαχόφωνα χωρία Ὀσσάνη, Λειβάδεια, Λούμνιτσα, Πέρισλαβ, Λούγκουντσα, Κούπα καὶ Χούμα. Πάντων τῶν χωρίων τούτων ἀνεξαιρέτως οἱ κάτοικοι μέχρι λήγοντος τοῦ ἔτους 1898 ἐνέμενον στερρῶς εἷς τὸ πάτριον φρόνημα καὶ ἤσαν τέκνα γνήσια καὶ πιστὰ τῆς Μητρὸς ἠμῶν Ἐκκλησίας. Τὴν ἀλήθειαν ταύτην οὐδεὶς δύναται νὰ διαμφισβητήση. Τοῦ γεγονότος δὲ τούτου ὄντος ἀναμφισβητήτου, τίνος ἄρα γὲ τὴ διαταγὴ καὶ προστασία ἤρξαντο ἐπιτελούμεναι καὶ παρὰ τοὶς κατοίκοις τῶν χωρίων τούτων αἳ δολοφονίαι ἀπὸ τοῦ ρηθέντος ἔτους 1898 καὶ ἐξακολουθούσι δυστυχῶς διαπραττόμεναι εἰσέτι αἳ τὲ δολοφονίαι καὶ αἳ παντοῖαι ἄλλαι βιαιοπραγίαι; Οὕτως ἐν τοὶς ἄνωθι χωρίοις ἐφονεύθησαν κατὰ χρονολογικῆς σειρὰν οἱ ἑξῆς Ἕλληνες Ὀρθόδοξοι χριστιανοὶ κάτοικοι αὐτῶν.

Περισσότερα...

Ἡ κατάστασις τοῦ Ζαγορίου - Τοῦρκος φρούραρχος προστάτης τῆς Ρωμουνικῆς προπαγάνδας

Κατηγορία: Ιστορίες - Γεγονότα    Δημοσιεύτηκε: Τετάρτη, 15 Οκτωβρίου 2014 07:48    Εμφανίσεις: 1307

Φωνή της Ηπείρου, 13 Νοεμβρίου 1892, Έτος Α', Αριθμ. 9Τὸ κάτω ἰδίως τμῆμα τοῦ Ζαγορίου, τὸ κατοικούμενον ὑπὸ Κουτσοβλάχων, ὑφίσταται μεγάλας περιπέτειας σήμερον, ἕνεκα τῆς κακῆς διοικήσεως τοῦ Τούρκου φρούραρχου Ἀλῆ-ἐφέντη Γιούσμπαση, ὅστις κατέστη φοβερὸς προστάτης τῆς Ρωμουνικῆς προπαγάνδας ἐνταύθα, διότι εἶνε συστημένος εἰς τὸν Γενικὸν Διοικητήν μας ὑπὸ τοῦ Ἀποστόλου Μαργαρίτου. Οὗτος ἀπὸ παραμικρᾶν ἀφορμὴν καταγγέλλει καὶ φυλακίζει τοὺς μὴ ρωμουνόφρονας κατοίκους, οἵτινες πιέζονται ἀβηλεῶς εἰς τὰ δικαστήρια καὶ τᾶς φυλακὰς μέχρις ἐξαντλήσεως τοῦ βαλαντίου τῶν καὶ ὕστερον ἀπολύονται ἐπὶ ἐγγυήσει. Τελευταίως μάλιστα ὁ Ἀλή-ἐφέντης ἐφοβέρισε τοὺς κατοίκους ὅτι διὰ τῶν πιέσεών του καὶ τοῦ τρόμου ὂν ἐνσπείρει δι' αὐτῶν, θὰ κλείση τὰ Ἑλληνικὰ σχολεῖα.
Ἡ «Φωνὴ τῆς Ἠπείρου» πρέπει νὰ ἀντηχήση μέχρι τοῦ Γελδὶζ περὶ τῶν παρανομιῶν τούτων τῶν ἀξιωματικῶν του Σουλτάνου. Καὶ ἂν δὲν ληφθοῦν τὰ κατάλληλα μέτρα παρὰ τοῦ πασᾶ μας Χιβζῆ, ὅστις, ὡς φαίνεται θὰ τὰ ἔχη ἕνα μὲ τὸν Μαργαρίτην, ἀφοῦ οὗτος τῷ συνιστᾷ τοὺς ἀξιωματικούς του, πρέπει νὰ λάβη τοιαῦτα ἡ Κυβέρνησις. Ἄλλως τὲ ἑτέρα καταστροφὴ ἐπίκειται εἰς τὸ ἀτυχὲς Ζαγόρι. Διότι ἐκτὸς τῶν Ρωμούνων πρακτόρων, ὁ Ἀλή-ἐφένδης προστατεύει καὶ τοὺς ζωοκλέπτας, ὧν ἐστίαι ἐσχάτως ἐγένοντο αἳ στραιωτικαὶ καζάρμαι (φύλακαι) Ζιόγου, Κουκουρόζου καὶ Ἄσπρο-λιθαριοῦ.

Φωνή της Ηπείρου, 13 Νοεμβρίου 1892, Έτος Α', Αριθμ. 9

8