Στο βιβλίο αποτυπώνονται βιώματα και αποθανατίζονται σκηνές και έθιμα της ζωής των μετακινούμενων Βλάχων, μιας ζωής μακρινής αλλά ζωντανής στη μνήμη όσων την έζησαν και ενδιαφέρουσας για όσους θα ήθελαν να τη γνωρίσουν. Η συγγραφέας μέσα από αυτά τα προσωπικά βιώματα, τις αναμνήσεις και αφηγήσεις των ηλικιωμένων, καταγράφει με νοσταλγία μία ζωή ανεπιστρεπτί χαμένη που καταλήγει να φαίνεται ένα μεγάλο παραμύθι. Η έκδοση συμπληρώνεται από σημαντικό φωτογραφικό υλικό των αρχών του προηγούμενου αιώνα και από χρήσιμο γλωσσάρι.
«...Τελευταίες στροφές, τελευταίες ανηφοριές και κατηφοριές. Η αγωνία στο κατακόρυφο· μεγάλων κυρίως όμως των μικρών· αγωνία που στεγνώνει το στόμα, ανεβάζει τους παλμούς. Αγωνία που κάνει την απόσταση να φαίνεται μεγαλύτερη, να νομίζεις πως ο δρόμος δεν τελειώνει, πως το χωριό μετακινείται όπως αγαπημένο πρόσωπο που κάνει τσαλίμια.
Τι απόλαυση να βλέπουν, στο τέλος της τελευταίας στροφής, να ξεπροβάλει ο αγαπημένος χώρος! Να ξεδιπλώνεται σαν χάρτης η πάνω γειτονιά, το μεσοχώρι, ο κάτω μαχαλάς, όλα πεντακάθαρα, στραφταλιστά στον ανοιξιάτικο ήλιο, που τα εξωραΐζει όπως η αγάπη τους. Ψάχνουν όλα τα μάτια ανυπόμονα να εντοπίσουν τα σπίτια τους, τις εκκλησίες, τα ξωκλήσια.
Επιτέλους αξιώθηκαν να βρεθούν πάλι στις γνωστές τους ρούγες, στο μεσοχώρι τους με τα πλατάνια και την κρυόβρυση, να αγναντέψουν στις πλαγιές τα αιωνόβια πεύκα που φιλτράρουν τον αέρα δίνοντάς του εκείνο το ιδιαίτερο άρωμα που για τους βλάχους όμοιό του δεν υπάρχει.
Να συναντηθούν με τους δικούς τους ανθρώπυς που τους αισθάνονται όλους σαν συγγενείς.
Όλη η ταλαιπωρία της μετακίνησης έμοιαζε μηδαμινή μπροστά στους ευχάριστους μήνες που τους περίμεναν, με τις σχόλες, τα πανηγύρια, τα σεργιάνια, τα μασλάτια, το γλυκό άκουσμα του κλαρίνου που δονεί τα φυλλοκάρδια με μια αίσθηση αγαλλίασης και πόνου συνάμα...»
Περιεχομενα
Αντι προλογου
Βλαχομαχαλαδες
Βλαχοστρατες
Βλαχοχωρια
Τραγουδια
Γλωσσαρι
Από τα χειμαδιά στα βλαχοχώρια
Μια διαδρομή μνήμης
Κατερίνα Τσιάνα - Πανταζίδου
University Studio Press, 2005
109 σελ.
ISBN 960-12-1360-0, ISBN-13 978-960-12-1360-6
Ιανός, Πολιτεία