Κώστας Προκόβας - Τότε που παίζαμε... Λαϊκά παραδοσιακά παιχνίδια του Λιβαδίου Ολύμπου

Κώστας Προκόβας - Τότε που παίζαμε... Λαϊκά παραδοσιακά παιχνίδια του Λιβαδίου Ολύμπου

Παιχνίδια μιας άλλης εποχής, βγαλμένα από "σκουριασμένες" μνήμες, παιχνίδια αιματηρά, επηρεασμένα από τη βαρβαρότητα του πολέμου, αλλά και παιχνίδια ρομαντικά με ένα τσούρμο πιτσιρικάδων να τρέχει στο άγνωστο κυνηγώντας το όνειρο καβάλα σε ξύλινα άλογα, παίζανε κάποτε τα παιδιά στο Λιβάδι του Ολύμπου. Ήταν η εποχή που τα κορίτσια είχαν για παιχνίδι τις αυτοσχέδιες κούκλες και τα αγόρια μπάλες φτιαγμένες από κουρέλια, τις οποίες κλωτσούσαν ανελέητα. Ήταν οι εποχή που τα κορίτσια παίζανε κουτσό πάνω στο χώμα ή πηδούσανε σχοινάκι, και τα αγόρια έπαιζαν με τις σφεντόνες ή με τους πήλινους βόλους. Ήταν η εποχή που στα παιχνίδια «δούλευε» η ομάδα. Ο πόλεμος που σήμερα παίζουν τα παιδιά στις οθόνες του υπολογιστή, στο μεταπολεμικό Λιβάδι ήταν ένας αιματηρός πετροπόλεμος που ξεκινούσε το καλοκαίρι του Αϊ Γιαννιού και συνεχιζόταν το χειμώνα με το χιονοπόλεμο με χιονομπάλες που έκρυβαν μέσα τους πέτρες. Άλλωστε τι άλλο θα μπορούσαν να παίξουν τα παιδιά που είχαν ζήσει τον πόλεμο;

 

Τα παιχνίδια αυτά καταγράφει ο καταγόμενος από το Λιβάδι, πρώην διευθυντής του Ιδρύματος Τριανταφυλλίδη του ΑΠΘ, Κώστας Προκόβας, στο βιβλίο του «Τότε που παίζαμε…Λαϊκά παραδοσιακά παιχνίδια του Λιβαδίου Ολύμπου», το οποίο εκδόθηκε από τον Σύλλογο Λιβαδιωτών Θεσσαλονίκης «Ο Γεωργάκης Ολύμπιος» και θα κυκλοφορήσει από αύριο.

 

«Στα αποκαϊδια των 500 σπιτιών που είχαν κάψει οι Γερμανοί, τα παιδιά έφτιαχναν τα οχυρά τους, που ήταν καλύβες, όπου, τρώγοντας τα τρόφιμα που ο καθένας είχε «κλέψει» από του σπίτι του, "σχεδίαζαν" την τακτική του πολέμου. Για όπλα τους είχαν τις πέτρες που ήταν άφθονες γύρω τους. Ο πόλεμος ανάμεσα στα παιδιά των 2-3 γειτονιών του χωριού ήταν αιματηρός, και τα ματωμένα κεφάλια τα πιο συχνά τραύματα πολέμου. Βέβαια, ο κάθε τραυματίας πριν γυρίσει σπίτι του φρόντιζε να γιατρέψει ή να "εξαφανίσει" τις πληγές του πολέμου για να μην τις "φάει" από τους γονείς του. Το φάρμακο για τη "θεραπεία" των τραυμάτων ήταν ο καπνός που έχει αιμοστατική ιδιότητα» αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Προκόβας, ο οποίος μάλιστα υπήρξε πολλάκις τραυματίας πετροπολέμου.

 

Ένα πολύ συνηθισμένο παιχνίδι ήταν και το «κλέφτες και χωροφύλακες». Ένα παιχνίδι, το οποίο, σύμφωνα με τον κ. Προκόβα, τα παιδιά το έπαιζαν ίσως επηρεασμένα από τις συνθήκες της εποχής, π.χ. παλαιότερα από τους ληστές, όπως το λήσταρχο Γιαγκούλα, που τους κυνηγούσαν οι αρχές ή από την κατάσταση που είχε διαμορφωθεί από τον εμφύλιο πόλεμο. Οι σφεντόνες, οι σβούρες, οι βόλοι, η τσιλίνγκα, τα τρία πήλια, ήταν μερικά ακόμη από τα παιχνίδια που έπαιζαν τα παιδιά στο Λιβάδι από την προπολεμική εποχή μέχρι και τη δεκαετία του ΄70.

 

«Πέρα από τα "σκληρά" παιχνίδια, όμως, υπήρχαν και άλλα πιο ρομαντικά, όπως εκείνο με τα άλογα. Παίρναμε ένα ξύλο, που το καβαλούσαμε σα να ήταν άλογο, και ένας ολόκληρος "θίασος" από παιδιά ξεχυνόμασταν στους δρόμους και τρέχαμε στο άγνωστο για να κυνηγήσουμε τα όνειρά μας», συνεχίζει ο κ. Προκόβας. Τα καταστραμμένα παπούτσια των παιδιών, που εκείνη την εποχή ήταν πολύτιμα, ήταν η μεγαλύτερη απώλεια αυτού του παιχνιδιού.

 

«Προσπάθησα να καταγράψω τα λαϊκά παραδοσιακά παιχνίδια του Λιβαδίου - τα περισσότερα είναι τουλάχιστον πανελλήνια σε διάφορες παραλλαγές - όπως τα έπαιξαν οι προπολεμικές και οι πρώτες μεταπολεμικές γενιές. Όπως τα θυμήθηκα και όπως μου τα θύμισαν. Ήταν μια αποκάλυψη για μένα η διαπίστωση ότι το κάθε παιχνίδι είχε έναν ή περισσότερους παιδαγωγικούς σκοπούς. Όλα είναι σχολείο εποπτικό, πρακτικό», αναφέρει ο Κώστας Προκόβας στην εισαγωγή του βιβλίου του.

 

Πηγή:ΑΠΕ-ΜΠΕ
Από...kontiloforos.blogspot.com

Αναζήτηση