Έχοντας ως βάση τον τίτλο του βιβλίου δεν θα είμαστε μακριά από την πραγματικότητα, αν λέγαμε ότι η καταγωγή, η γλώσσα και η ιστορία των Βλάχων είναι οι βασικοί άξονες που προσδιορίζουν το περιεχόμενό του και σηματοδοτούν τα όρια μέσα στα οποία κινείται ο συγγραφέας και καλούν τον αναγνώστη να συμφωνήσει ή να διαφωνήσει μαζί του.
Επειδή η ελληνικότητα των Βλαχόφωνων αμφισβητήθηκε κατά καιρούς από ξένες προπαγάνδες που θέλησαν να διεκδικήσουν την πατρότητά τους, ο συγγραφέας θεώρησε ηθικό του χρέος ν’ ασχοληθεί με το θέμα αυτό, για ν’ αποδείξει την ήδη αποδεδειγμένη ελληνική τους καταγωγή.
Η αιτία της αμφισβήτησης της ελληνικότητας των Βλάχων υπήρξε κατά βάση η γλωσσική τους ιδιαιτερότητα• το γεγονός δηλαδή ότι εκτός από την ελληνική μιλούσαν και τη βλάχικη γλώσσα στον προφορικό καθημερινό τους λόγο.
Το λεγόμενο «Κουτσοβλαχικό ζήτημα» που η ξένη προπαγάνδα για λόγους πολιτικούς του έδωσε διαστάσεις εθνικές και προκάλεσε διακρατικές διενέξεις και εσωτερικούς διχασμούς στον βλαχόφωνο Ελληνισμό, έπρεπε ν’ απαντηθεί. Και για να δοθεί μια όσο γίνεται πειστική απάντηση, έπρεπε ν’ ανατρέξουμε στο απώτερο παρελθόν του βλαχόφωνου ελληνικού στοιχείου, να βρούμε την καταγωγή του, τις ρίζες των προγόνων του, να μιλήσουμε για τη γλώσσα του, πώς και από ποιους και γιατί την κληρονόμησε και γιατί εξακολουθεί – έστω και σε περιορισμένο αριθμό – να τη μιλάει.
Και τέλος να γνωρίσουμε, έστω και ευκαιριακά, την ιστορική του διαδρομή. Γιατί, ας μην ξεχνάμε ότι σχετικά με το θέμα αυτό, της καταγωγής δηλαδή και της ιστορικής πορείας των Βλάχων υπάρχει πολλή άγνοια και ότι εξαιτίας αυτής της άγνοιας οι Βλάχοι υπήρξαν τα αθώα θύματα μιας ανελέητης ρουμανικής προπαγάνδας που θέλησαν να τους παρουσιάσουν ως συγγενείς τους. Η ιστορία και εθνική υπόσταση των Βλάχων του ελληνικού χώρου χάνεται στο βάθος της ελληνικής αρχαιότητας, όπως το απέδειξαν ειδικές μελέτες ύστερα από ενδελεχή έρευνα.
Είναι συγκινητική η προσπάθεια ορισμένων συγγραφέων που ασχολήθηκαν ή ασχολούνται με το θέμα αυτό και μας κληροδότησαν τα αποτελέσματα των ερευνών τους, για να μπορούμε σήμερα ν’ ανιχνεύσουμε μέσα από τα συγγράμματά τους την πραγματική ταυτότητα των βλαχόφωνων Ελλήνων. Γιατί η ανίχνευση της ταυτότητας ενός λαού που δεν έχει γραπτή παράδοση λόγω της έλλειψης γραπτού λόγου, δεν είναι εύκολη υπόθεση, χρειάζονται στέρεα ιστορικά στοιχεία, για ν’ αποδειχτεί ότι οι Βλάχοι είναι εκλατινισμένοι γλωσσικά γηγενείς πληθυσμοί.
Βλαχόφωνοι Έλληνες
Καταγωγή, γλώσσα, ιστορία
Ορέστης Κουρελής
Εκδόσεις: Αφοί Κυριακίδη, 2011
284 σελ.
ISBN 978-960-467-296-7