Το πρώτο τριήµερο του Ιουλίου στο Μέτσοβο θα συγκεντρωθούν χιλιάδες άνθρωποι.
Δεν θα είναι η πρώτη φορά αλλά η 27η. Κοινό στοιχείο τους: η βλάχικη καταγωγή.
Γι’ αυτό και στόχος του Πανελλήνιου Ανταµώµατος Βλάχων είναι, όπως εξηγεί και ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Οµοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων, Μιχάλης Μαγειρίας, η συνεύρεση στα πατρογονικά µέρη της Πίνδου και η γνωριµία των διαφορετικών οµάδων των ελλήνων Βλάχων µεταξύ τους.
20 ερωτήσεις στον Πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων
1. 27ο Πανελλήνιο άντάµωµα Βλάχων. Τι θα έχει αυτή η συνάντηση;
Αναπαράσταση παραδοσιακών δρωµένων των ελλήνων Βλάχων, χορό και τραγούδι, στο µοναδικό περιβάλλον της Πίνδου.
2. Πόσοι σύλλογοι θα λάβουν µέρος;
Περίπου 100 πανελλαδικά. 3 Θα έρθουν Βλάχοι που κατοικούν στο εξωτερικό;
Καταστατικά δεν συµµετέχουν στην Οµοσπονδία µας Βλάχοι της διασποράς. Ανεπίσηµα έρχονται Βλάχοι από τις γειτονικές χώρες µε προγονική καταγωγή από την Ελλάδα.
4. Πόσοι παρακολούθησαν το περυσινό αντάµωµα;
Περισσότεροι από 7.000 άνθρωποι βλάχικης καταγωγής και φίλοι.
5. Πώς ξεκίνησε ο θεσµός;
Τη δεκαετία του‘80 ως πρωτοβουλία των αστικοποιηµένων βλάχικων συλλογικοτήτων.
6. Ο στόχος;
Η συνεύρεση στην πατρογονική Πίνδο, η γνωριµία των διαφορετικών οµάδων των ελλήνων Βλάχων µεταξύ τους και των παραδόσεών τους.
7. Ποια είναι η πατρίδα του βλαχόφωνου ελληνισµού;
Η Πίνδος.
8. Κάποιοι παρουσιάζουν τα βλάχικα ως ξένη γλώσσα…
Τα βλάχικα είναι κληρονοµιά της υπερχιλιετούς λατινόφωνης Ρωµιοσύνης. Είναι µια άλλη, λατινογενής αλλά όχι ξένη γλώσσα στην πατρίδα µας. Τα βλάχικα είναι το σύνολο των βλάχικων προφορικών διαλέκτων (νεολογισµοί: αρωµουνική, αρµάνικη, κουτσοβλαχική, βλάχικη) στον χώρο της Νότιας Βαλκανικής.
9. Eίναι κυρίως προφορική γλώσσα;
Μόνο προφορική. Σύµφωνα και µε τους ειδικούς γλωσσολόγους, είναι το σύνολο των διαλέκτων µίας µη οµογενοποιηµένης και µη κωδικοποιηµένης προφορικής γλώσσας. Η γλώσσα αυτή παραµένει µέχρι σήµερα προφορική.∆εν έχει αποκτήσει ενιαία µορφή κοινώς αποδεκτή από όλες τις οµάδες των βλαχόφωνων, τόσο στην Ελλάδα όσο και στις βαλκανικές χώρες.
10. Πόσες διάλεκτοι βλάχικων µιλιούνται στην ελλάδα;
Αρκετές. Οι βασικέςοµάδες είναι τωνΒλαχοχωριών των Γρεβενών,της περιο χής Μετσόβου, του Ασπροποτάµου, τα γραµµουστιάνικα, τα αρβανιτοβλάχικα και των Μογλενών.
11. Πόσοι µιλούν βλάχικα στη χώρα µας;
Στην καθηµερινότητά τους κάνουν χρήση της γλώσσας περίπου 15.000 άνθρωποι. Τριπλάσιος αριθµός κατανοεί τη γλώσσα, αλλά δεν τη χρησιµοποιεί. Υπάρχουν βέβαια και οι εκατοντάδες χιλιάδες βλάχικης καταγωγής έλληνες συµπατριώτες,που δεν µιλούν βλάχικα και η ταύτισή τους δεν υπάγεται σε γλωσσικά κριτήρια.
12. Τι κάνετε για τη διατήρηση της γλώσσας;
Οι Βλάχοι των ελληνικών περιοχών ενδιαφέρθηκαν για την προώθηση της ελληνοµάθειας. Σε αυτό το πλαίσιο, η Οµοσπονδία ανταποκρινόµενη στις απαιτήσεις των καιρών ενθαρρύνει την επιστηµονική καταγραφή και µελέτη όλων των βλάχικων διαλέκτων, όπως και την προφορική τους χρήση και παράδοση. Οχι όµως την κατασκευή µιας γλώσσας, πολύ δε περισσότερο συνδεόµενης µε κάποιον νεοφανή εθνικισµό.
13. Eίναι εύκολο να τη µάθει κάποιος;
Είναι υπόθεση βιώµατος πρωτίστως.
14. Το Συµβούλιο των Aρµάνων προσπάθησε να κατασκευάσει µια εθνική γλώσσα, βάσει του βλάχικου ιδιώµατος;
Το ξένο προς εµάς «Συµβούλιο των Αρµάνων» ή «Μακεδοναρµάνων» κατασκεύασε µια «αρµάνικη» γλώσσα στη βάση ενός από τα βλάχικα ιδιώµατα. Πρόκειται για πολιτική επιλογή στο πλαίσιο ενός εθνικού προγράµµατος, που εµφανίστηκε τη δεκαετία του ’90 µε τις αλλαγές στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες.
15. H πολιτιστική παράδοση των Βλάχων είναι πλούσια;
Ασφαλώς. Είναι µια σύνθεση των παραδόσεων του βυζαντινού κόσµου, τουρωµαίικου και της νεοελληνικής νεωτερικότητας. Τη διατρέχει έντονα ο αρχαϊκός δεσµός της οικογένειας.
16. 'Eνα βλάχικο έθιµο;
Ο Kλήδονας.
17. Ένας παραδοσιακός χορός;
Ο µεγάλος κυκλικός χορός ως έκφραση της ιεραρχηµένης κοινωνίας - κοινότητας.
18. είναι σηµαντικό να κρατάµε τις παραδόσεις ζωντανές;
Οι παραδόσεις δεν είναι κάτι στατικό. Ζωντανό ως παράδοση κρατιέται από µόνο του ό,τι έχει περιεχόµενο και νοηµατοδοτεί το συλλογικό σήµερα και αύριο.
19. Οι νέοι είναι ενεργοί στα πολιτιστικά δρώµενα;
Οι νέοι µας µετέχουν δυναµικά στιςεκδηλώσεις της Οµοσπονδίαςαλλά κυρίως των τοπικών συλλόγων και κοινοτήτων.
Μην ξεχνάτε ότι πρώτιστη αναφορά είναι η τοπική οµάδα. Γιατους Περιβολιώτες το Περιβόλι, για τους Σαµαριναίουςη Σαµαρίνα, για τους Αρβαντόβλαχους η Θεσπρωτία, για τους Μετσοβίτες το Μέτσοβο και όµοια.
20. Οι δράσεις της Οµοσπονδίας;
Πέρα από το Αντάµωµα, διοργανώνουµε το ετήσιο διεπιστηµονικό Συµπόσιο Ιστορίας, Λαογραφίας, παραδοσιακής Μουσικής και Χορού,εκδόσεις, εκθέσεις και εκδηλώσεις σχετικές µε τους Βλάχους σε συνεργασία µε φορείς κρατικούς και ιδιωτικούς.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΕΥΗ ΣΑΛΤΟΥ
Πηγή: εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Τετάρτη 22 Ιουνίου 2011