ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Το Παλαιοχώρι Συρράκου είναι ένα μικρό ορεινό χωριό, εκτεταμένο σε μια μεγάλη γεωργοκτηνοτροφική έκταση 22km2, στις απότομες δυτικές υπώρειες της κεντρικής Πίνδου. Το χωριό εκτείνεται μεταξύ της οροσειράς της Πρίζας και του ελατόδασους του Βριζοτοπίου και συνορεύει με τα δημοτικά διαμερίσματα Προσήλιου, Μιχαλιτσίου, Ποτιστικών, Ανατολική και την κοινότητα Βαθυπέδου.
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ-ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ
Κατά την τελευταία απογραφή του έτους 2011 υπήρχαν 66 μόνιμοι κάτοικοι. Το χωριό κατά την Τουρκοκρατία, και μέχρι το 1880, αποτελούσε ενιαία κοινότητα με το σημερινό Συρράκο, που υπάγονταν μαζί με τα άλλα γειτονικά χωριά στην επαρχία Μαλακασίου. Το Παλαιοχώρι χωρίστηκε από το Συρράκο το 1880 επί άρχοντα Γούλα Αναστασίου Τοπάλη (Γούλα Τάσιου), παρά τις επίμονες αντιρρήσεις των Συρρακιωτών που δεν ήθελαν το χωρισμό. Τα όρια των δύο κοινοτήτων μπήκαν στην κορυφή του Τσάρκου - Πρίζας - Πλίνου.
Η παράδοση φέρνει ως κοιτίδα του Συρράκου τ ο σημερινό Παλαιοχώρι. Η άμεση σχέση φαίνεται από τον τρόπο ζωής, τα ήθη και τα έθιμα, τα δεκάδες τοπωνύμια με τα Συρρακιώτικα και τα Παλαιοχωρίτικα ονόματα και από την κοινή βλάχικη γλώσσα. Το Παλαιοχώρι απελευθερώθηκε από τους Τούρκους στα τέλη του 1912, όταν αντάρτικο ευζωνικό σώμα Κρητών με αρχηγό το λοχαγό Τρυπογιώργο έδιωξε τους κατακτητές από το φυλάκιο της Τρίκας και τους κυνήγησε ως τη γέφυρα του Παπαστάθη στον Άραχθο ποταμό.
ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ (ΓΛΩΣΣΑ - ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ - ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ - ΤΟΠΙΚΕΣ ΓΕΥΣΕΙΣ)
Υπάρχουν αξιόλογα δείγματα παραδοσιακής Αρχιτεκτονικής.
Το Παλαιοχώρι ανήκει στα βλαχόφωνα χωριά των Δυτικών Τζουμέρκων.
Ως τις αρχές της δεκαετίας του 1960 οι Παλαιοχωρίτες ασχολούνταν κυρίως με τη γεωργία και την οικόσιτη κτηνοτροφία. Το οικογενειακό εισόδημα συμπλήρωνε ένα μεγάλο μέρος του αντρικού πληθυσμού ταξιδεύοντας, κυρίως κατά τους χειμερινούς μήνες, ανά την Ελλάδα και στο εξωτερικό ασκώντας εποχικά τα επαγγέλματα του μαραγκού, του ράφτη, του κουλουρά, του τυροκόμου κλπ.
ΣΗΜΕΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ-ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Νερόμυλοι :
Κουτρούμπα
Γεφύρια:
Μονότοξο πέτρινο γεφύρι στην περιοχή Παπαστάθη
Αλώνια:
Αν και κάθε οικογένεια είχε το δικό της αλώνι…μερικά είναι:
Άγιου Παντελεήμονα
Μπούντζα
Αγρίδι
Αγίας Παρασκευής
Εκκλησίας Αϊ Γιώργη
Βρύσες:
Στην κεντρική πλατεία (πέτρινη)
Στον συνοικισμό Τρίκκα (πέτρινη)
Στον Άι Γιώργη
Βρύση Αργύρη στ’ Αγρίδι
Ζαβογιάννη στη Ρίγανη
Διαδρομές:
Ιωάννινα – Κέδρος – Πετροβούνι – Ποτιστικά – Παλαιοχώρι – Προσήλιο – Συρράκο – Μιχαλίτσι – Βαπτιστή – Χουλιαράδες – Κέδρος – Ιωάννινα
Θέσεις Θέας:
Κύρκος με υψόμετρο 1.100 μέτρα και θέα μέχρι την περιοχή του Ζαγορίου, όταν υπάρχει καλή ορατότητα.
Τσούμα με υψόμετρο 1.200 μέτρα και θέα μέχρι την Άρτα, όταν υπάρχει καλή ορατότητα.
Πανηγύρι, Θεία Λειτουργία , Τρόπος Εορτασμού:
20 Ιουλίου (Προφήτη Ηλία)
Στο ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία
Την παραμονή και ανήμερα γίνεται παραδοσιακό πανηγύρι στο χώρο του Πνευματικού Κέντρου του χωριού
15 Αυγούστου (Κοίμησης της Θεοτόκου)
Στην εκκλησία της Παναγίας
Το πανηγύρι αρχίζει από την παραμονή το βραδύ με παραδοσιακή μουσική και χορούς. Στις 15 Αυγούστου, μετά τη λειτουργία, γίνεται πανηγύρι και τραπέζι με βραστή γίδα στο χώρο έξω από την εκκλησία.
8 Σεπτεμβρίου (Γέννησης της Θεοτόκου)
Το βράδυ γίνεται παραδοσιακό πανηγύρι στην κεντρική πλατεία του χωριού.
Χάιδα Βασιλική - Μπούτζα Ελευθερία
