Την Κυριακή 8 Απριλίου 2012, στις 11.00 π.μ., στην αίθουσα ΕΚΑΒΗ του Πνευματικού Κέντρου Κατερίνης, θα γίνει η παρουσίαση των δύο νέων βιβλίων του καταγόμενου από το Λιβάδι Ολύμπου Κώστα Προκόβα, φιλολόγου και πολυγραφότατου συγγραφέα, πρώην διευθυντή του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, τα οποία εξέδωσε ο Σύλλογος Λιβαδιωτών Θεσσαλονίκης «Ο Γεωργάκης Ολύμπιος». Την εξαιρετική αυτή εκδήλωση οργανώνει ο ομώνυμος Σύλλογος Λιβαδιωτών Κατερίνης.
Τα βιβλία τιτλοφορούνται : «Οι καιροί, ο τόπος και οι άνθρωποι. Οδοιπορικό στο Λιβάδι Ολύμπου» και «Τότε που παίζαμε. Λαϊκά παραδοσιακά παιχνίδια του Λιβαδίου Ολύμπου» και θα τα παρουσιάσουν, το μεν πρώτο ο ομότιμος καθηγητής του Α.Π.Θ. Χρίστος Τσολάκης, το δε δεύτερο η ομότιμη καθηγήτρια του Α.Π.Θ Χρυσούλα Χατζητάκη-Καψωμένου. Θα τα προλογίσει ο πρόεδρος του εκδότη - Συλλόγου Λιβαδιωτών Θεσσαλονίκης «Ο Γεωργάκης Ολύμπιος» Γιώργος Συνεφάκης.
Δυό λόγια για τα βιβλία
1. Οι καιροί, ο τόπος και οι άνθρωποι. Οδοιπορικό στο Λιβάδι Ολύμπου
Με το νέο του βιβλίο ‘Οι καιροί, ο τόπος και οι άνθρωποι. Οδοιπορικό στο Λιβάδι Ολύμπου - Ιστορία, Παιδεία, Παράδοση, Λαϊκός Πολιτισμός, Πρόσωπα και μνήμες’, ο Κώστας Προκόβας καθίσταται κοινωνός της ράθυμης πολλές φορές αυτογνωσίας μας, ταράζει τα νερά της κοινωνικής μας ραστώνης και ευαισθησίας και απομακρύνει τρυφερά τα στρώματα της όποιας σκουριάς έχει επικαθήσει επάνω στις μνήμες των παιδικών μας χρόνων.
Ο Κώστας Προκόβας, το παιδί της Μνημοσύνης, προσπάθησε ‘να αφουγκραστεί τον παλμό της γενέθλιας γης: τη ζωή των ανθρώπων, τις ιστορίες τους, τη γλώσσα, τους μύθους, τις παραδόσεις, τα πνευματικά δημιουργήματα της λαϊκής ψυχής, την πολιτιστική ζωή, το μορφωτικό και παιδαγωγικό κλίμα μιας μεγάλης κοινότητας. Και ήταν οι καιροί τότε φορτωμένοι με χαλασμούς, ανθρωποθυσίες, αγωνίες και έγνοιες πολλές’, όπως λέει στον πρόλογό του. Επιστρέφει με το γλαφυρό του αυτό πόνημα για μια ακόμη φορά -μετά τα ‘Παιδιά της Μνημοσύνης’ και το ‘Λεξικό της Κουτσοβλάχικής του Λιβαδίου Ολύμπου’- τα τροφεία στον τόπο του, το Λιβάδι του Ολύμπου, έναν μικρόκοσμο με 2.500 μονίμους κατοίκους, ακρίτες των συνόρων μεταξύ ουρανού και Ολύμπου, σκαρφαλωμένο εδώ και τουλάχιστον 9 αιώνες στα 1.200 μέτρα της οροσειράς του Ολύμπου και ο οποίος ευωδιάζει ιστορία.
Ο Κώστας Προκόβας, ο γλαφυρός αυτός μάστορας του πνεύματος, στο βιβλίο του αυτό παραθέτει ακτινογραφικά τα πορίσματα και τα στοιχεία της έρευνάς του για το Λιβάδι και τους ανθρώπους του. Λαξεύει στο χαρτί τις μνήμες και τα όνειρά του, με τρόπο ευθύ, καθαρό και ανεξίτηλο. Δημιουργεί μία αέναη ροή πολιτιστικής ιστορίας, ένα συνεχές ιστορικό αποτύπωμα, που θα κληρονομήσουν ως παρακαταθήκη οι νεότεροι. Παράγει και διαθέτει πολύτιμη βιβλιογραφία για τους επόμενους, ενημερώνει, ευαισθητοποιεί και μαλάζει απαλά τις ψυχές μας με τρυφεράδα.
2. Τότε που παίζαμε... Λαϊκά παραδοσιακά παιχνίδια του Λιβαδίου Ολύμπου
Παιχνίδια μιας άλλης εποχής, βγαλμένα από "σκουριασμένες" μνήμες, παιχνίδια αιματηρά, επηρεασμένα από τη βαρβαρότητα του πολέμου, αλλά και παιχνίδια ρομαντικά με ένα τσούρμο πιτσιρικάδων να τρέχει στο άγνωστο κυνηγώντας το όνειρο καβάλα σε ξύλινα άλογα, παίζανε κάποτε τα παιδιά στο Λιβάδι του Ολύμπου. Ήταν η εποχή που τα κορίτσια είχαν για παιχνίδι τις αυτοσχέδιες κούκλες και τα αγόρια μπάλες φτιαγμένες από κουρέλια, τις οποίες κλωτσούσαν ανελέητα. Ήταν οι εποχή που τα κορίτσια παίζανε κουτσό πάνω στο χώμα ή πηδούσανε σχοινάκι, και τα αγόρια έπαιζαν με τις σφεντόνες ή με τους πήλινους βόλους. Ήταν η εποχή που στα παιχνίδια «δούλευε» η ομάδα. Ο πόλεμος που σήμερα παίζουν τα παιδιά στις οθόνες του υπολογιστή, στο μεταπολεμικό Λιβάδι ήταν ένας αιματηρός πετροπόλεμος που ξεκινούσε το καλοκαίρι του Αϊ Γιαννιού και συνεχιζόταν το χειμώνα με το χιονοπόλεμο με χιονομπάλες που έκρυβαν μέσα τους πέτρες. Άλλωστε τι άλλο θα μπορούσαν να παίξουν τα παιδιά που είχαν ζήσει τον πόλεμο;
«Στα αποκαϊδια των 500 σπιτιών που είχαν κάψει οι Γερμανοί, τα παιδιά έφτιαχναν τα οχυρά τους, που ήταν καλύβες, όπου, τρώγοντας τα τρόφιμα που ο καθένας είχε «κλέψει» από του σπίτι του, "σχεδίαζαν" την τακτική του πολέμου. Για όπλα τους είχαν τις πέτρες που ήταν άφθονες γύρω τους. Ο πόλεμος ανάμεσα στα παιδιά των 2-3 γειτονιών του χωριού ήταν αιματηρός, και τα ματωμένα κεφάλια τα πιο συχνά τραύματα πολέμου. Το φάρμακο για τη "θεραπεία" των τραυμάτων ήταν ο καπνός που έχει αιμοστατική ιδιότητα» αναφέρει ο κ. Προκόβας, ο οποίος μάλιστα υπήρξε πολλάκις τραυματίας πετροπολέμου. «Πέρα από τα "σκληρά" παιχνίδια, όμως, υπήρχαν και άλλα πιο ρομαντικά, όπως εκείνο με τα άλογα. Παίρναμε ένα ξύλο, που το καβαλούσαμε σα να ήταν άλογο, και ένας ολόκληρος "θίασος" από παιδιά ξεχυνόμασταν στους δρόμους και τρέχαμε στο άγνωστο για να κυνηγήσουμε τα όνειρά μας», συνεχίζει ο κ. Προκόβας. Τα καταστραμμένα παπούτσια των παιδιών, που εκείνη την εποχή ήταν πολύτιμα, ήταν η μεγαλύτερη απώλεια αυτού του παιχνιδιού.
«Προσπάθησα να καταγράψω τα λαϊκά παραδοσιακά παιχνίδια του Λιβαδίου - τα περισσότερα είναι τουλάχιστον πανελλήνια σε διάφορες παραλλαγές - όπως τα έπαιξαν οι προπολεμικές και οι πρώτες μεταπολεμικές γενιές. Όπως τα θυμήθηκα και όπως μου τα θύμισαν. Ήταν μια αποκάλυψη για μένα η διαπίστωση ότι το κάθε παιχνίδι είχε έναν ή περισσότερους παιδαγωγικούς σκοπούς. Όλα είναι σχολείο εποπτικό, πρακτικό», αναφέρει ο Κώστας Προκόβας στην εισαγωγή του βιβλίου του.