Σίγνιλι

Περιβόλι 1934, Λιτανεία Εικόνας Αγίου ΓεωργίουΠεριβόλι 7 Σεπτεμβρίου. «Μέγας Εσπερινός» παραμονή της «Στα-Μαρία νιίκα» στον Άη Γιώργη. Στον ήχο της καμπάνας διαπερνά το «Μεσοχώρι» μία φράση: « βα ιάσα σίγνιλι». Ο κόσμος αφήνει την πλατεία και κινείται προς την «περιοχή», όπως ονομάζεται ο αυλόγυρος της εκκλησίας του Άη-Γιώργη.
Από τη δυτική πόρτα του ναού εξέρχονται με τάξη στην αυλή, πρώτα το εκκλησίασμα κρατώντας τις οικογενειακές του εικόνες και παρατάσσεται δεξιά κι αριστερά του πλακόστρωτου περιγράμματος στη νοτιοδυτική πλευρά εξωτερικά του ναού.
Ακολουθούν τα παιδιά με τα εξαπτέρυγα, και κατόπι βγαίνουν απ’ το ναό οι εύζωνοι κρατώντας «Σίγνιλι», το μεγάλο «μπριγιάκι» του Αγίου Γεωργίου με τα δύο μικρότερα και την ασημοσκέπαστη εικόνα του προστάτη του τόπου Αγίου.

Κοπή πίτας των Βλάχων 2014

Κοπή πίτας των Βλάχων 2014Κοπή πίτας των Βλάχων 2014ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ
Σας προσκαλούμε να τιμήσετε με την παρουσία σας τις διήμερες εκδηλώσεις της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων, που θα λάβουν χώρα, στη ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ το Σάββατο 18 και την Κυριακή 19 Ιανουαρίου 2014. Η παρουσία σας θα μας τιμήσει ιδιαίτερα.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Σάββατο 18 Ιανουαρίου 2014, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών (Εθνικής Αμύνης 4) ΩΡΑ 18:30
«Η καλλιτεχνία των Βλάχων» Μιλτιάδης Παπανικολάου, Καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας. Κοσμήτορας Φιλοσοφικής Σχολής Α.Π.Θ.
Κυριακή 19 Ιανουαρίου 2014, «Αίθουσα Τελετών» του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ΩΡΑ 10:30 π.μ. «ΚΟΠΗ ΤΗΣ ΠΙΤΑΣ ΤΩΝ ΒΛΑΧΩΝ 2014»
Παρουσίαση σε ομάδες των χορευτικών συγκροτημάτων της Ομοσπονδίας μας με βάση την κοινή καταγωγή τους.

 

Σ’ ντζόρτζιου: Διάβαση του χώρου και οργάνωση των συναισθημάτων

Συρράκο, Αη ΓιώργηςΑν κάποιος επιχειρήσει να κατανοήσει τη συναισθηματική σχέση των Συρρακιωτών με το χώρο τους, το γενέθλιο τόπο στο παρελθόν, τη φαντασιακή εντοπιότητα για τους γεννημένους στο αστικό κέντρο απογόνους των παλιών ημινομάδων[1], η διερεύνηση της ταξινόμησης των εκκλησιών που υπάρχουν μέσα στα όρια της Συρρακιώτικης γεωγραφίας είναι ένας ασφαλής οδηγός. Εκτός από τον άγιο Νικόλαο, το Συγκέντρου (Άγιος Πέτρος αρχικά, Άγιοι Απόστολοι στη συνέχεια)[2], ο Προφήτης Ηλίας, ο Σωτήρας και η Παναγία οριοθετούν τον καλοκαιρινό χρόνο, την ευφρόσυνο περίοδο, κατά την οποία η κοινότητα ανασυγκροτούνταν μετά την αναγκαστική χειμωνιάτικη υπερορία  της στον κάμπο[3]. Ο εορτολογικός κύκλος που προαναφέρθηκε συνεχίζει να λειτουργεί ως συνεκτικός ιστός για τη διεσπαρμένη στα αστικά κέντρα κοινότητα, με κορύφωση το Δεκαπενταύγουστο[4].

Χριστούγεννα των Βλάχων στην Βέροια

Βέροια 1908, Κατάδηση του Τιμίου ΣταυρούΚăρτ6ούν αλ Αρμăν’ ντι Βέργια
Τα Χριστούγεννα (Κăρτ6ούν) είναι μια από τις μεγαλύτερες γιορτές της Χριστιανοσύνης. Η νηστεία αυτής της Σαρακοστής ξεκινάει από τη γιορτή του Αγίου Φιλίππου (14 Νοεμβρίου). Πριν τα Χριστούγεννα οι Βλάχες της Βέροιας καθάριζαν τα σπίτια τους και έφτιαχναν τα γλυκά τους (κουραμπιέδες, ρεβανί, μπακλαβά, κλπ). Σαν Χριστόψωμο έφτιαχναν το γνωστό επτάζυμο ψωμί( φταζμίτκου πăνι), το οποίο ήταν ένα ποιοτικό, αφράτο και μυρωδάτο ψωμί φτιαγμένο με μαγιά από ρεβίθι. Η Βλάχα ασχολούνταν σχεδόν μια ημέρα για να το πετύχει και όταν το έφτιαχνε, δεν ήθελε κανέναν δίπλα της για να μην ‘ματιαστεί’ και δεν φουσκώσει όπως έπρεπε. Η αλήθεια ήτανε ότι η παρασκευή του ήθελε πολύ προσοχή και κατάλληλη θερμοκρασία.

 

Αναζήτηση