Η Κρανιά Ασπροποτάμου και οι συνoικισμοί της (Δολιανά, Κονάκια)

Ο τόπος μας είναι το λίκνο της ύπαρξής μας, το έδαφος όπου οι ρίζες μας βρίσκουν την πηγή της επιβίωσής τους και την κοιτίδα ανατροφοδότησης της μνήμης.

Αξιοποιώντας τα διδάγματα της ιστορίας και την πολύτιμη παρακαταθήκη των αξιών της ζωής που μας κληροδότησαν οι πρόγονοί μας, είναι βέβαιο ότι θα θεμελιώσουμε ένα καλύτερο μέλλον για την Κρανιά και τους ανθρώπους της. Γιατί, όταν η συλλογική μνήμη γίνεται εφαλτήριο για συλλογική δράση, μπορούμε να ευελπιστούμε σε ένα ευοίωνο αύριο...

ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΑ ΕΚΔΟΣΗ

Πέρασαν ήδη 17 χρόνια από το πρωτόλειο συγγραφικό μου έργο, με τον τίτλο «Κρανιά Ασπροποτάμου, η Ιστορία, ο Τόπος, οι Άνθρωποι». Ο κύριος σκοπός της αρχικής έκδοσης του βιβλίου ήταν η καταγραφή της ιστορίας της Κρανιάς σε όλες τις πτυχές της. Η απόφαση για τη νέα έκδοση του βιβλίου ουσιαστικά υπαγορεύτηκε από τους συγχωριανούς μου, οι οποίοι με εφοδίασαν με πολλές ανέκδοτες φωτογραφίες, νέες μαρτυρίες και σημαντικά αδημοσίευτα έγγραφα. Εξίσου σημαντική ήταν η συμβολή τους στη διόρθωση ανακριβειών και παραλείψεων, που υπήρχαν στην αρχική έκδοση.

Η ύλη του νέου βιβλίου αναμορφώθηκε ριζικά και έγινε ευρεία ανακατανομή των κεφαλαίων του. Συνολικά στη νέα έκδοση προστέθηκαν 105 επιπλέον σελίδες, φθάνοντας έτσι τις 320. Στην προστιθέμενη ύλη εντάχθηκαν 54 ανέκδοτες φωτογραφίες, 18 σπάνια έγγραφα και 3 νέοι χάρτες. Στη νέα προσπάθειά μου να ανασυνθέσω το ιστορικό ψηφιδωτό της Κρανιάς είχα το προνόμιο να διαθέτω, εκτός από τις κλασικές ιστορικές πηγές (προφορικές μαρτυρίες, βιβλιογραφία), ένα πολύ ισχυρό ιστορικό εργαλείο, το διαδίκτυο, το οποίο μάλιστα την τελευταία δεκαετία βρίσκεται σε πλήρη ανάπτυξη και στην Ελλάδα. Πολύ σημαντική και αξιόπιστη πηγή πληροφοριών αποδείχθηκε το πρόσφατα ψηφιοποιημένο αρχείο των τοπικών εφημερίδων. Η έρευνα στην ηλεκτρονική βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων επιβεβαίωσε γεγονότα και δράσεις προσώπων που διαμόρφωσαν την ιστορία της Κρανιάς,

Μία από τις πιο ουσιαστικές προσθήκες στο νέο βιβλίο αφορά το κεφάλαιο που καταγράφει τα δημογραφικά χαρακτηριστικά της κρανιώτικης κοινωνίας το έτος 1454, όπως αυτά αποτυπώνονται στην απογραφή που πραγματοποίησαν οι Οθωμανοί εκείνο το έτος στο χωριό. Οι πληροφορίες που περιέχονται σ' αυτό το κεφάλαιο, ήταν εντελώς άγνωστες τόσο στην τοπική αλλά και γενικότερα στην ελληνική βιβλιογραφία. Η πρόσφατη αποκάλυψή τους αλλάζει άρδην το ιστορικό προφίλ του χωριού, όπως μέχρι σήμερα το γνωρίζαμε.

Σημαντική επίσης προσθήκη, η οποία διόρθωσε προηγούμενη παράλειψη, ήταν η καταγραφή της ιστορίας και των δύο συνοικισμών της Κρανιάς: των Δολιανών και της σαρακατσάνικης κοινότητας στα «Κονάκια».

Θεωρώ το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας ως μια πολυσέλιδη επιστολή που απευθύνεται σε όλους τους συγχωριανούς μου. Για τους μεν παλαιότερους έχει ως σκοπό τον στοχασμό και την ολοκλήρωση της μνήμης και για τους νεότερους τη γνώση και την ψύχραιμη αποτίμηση της ιστορίας του τόπου τους. Ταυτόχρονα όμως και την υποχρέωση να καλύψουν τα όποια κενά εντοπίσουν. Διότι η μνήμη πρέπει να μείνει ζωντανή για να διδάσκει.