Η παρούσα μελέτη προέκυψε από ένα ευρύτατο ενδιαφέρον για την κοινότητα και τους ανθρώπους της, που γεννήθηκε στο πλαίσιο της συμμετοχής μου ως επιστημονικής συνεργάτιδας στην πιλοτική έρευνα που διενεργήθηκε στο Σέσκλο, υπό την αιγίδα του Δήμου Αισωνίας και της επιτροπής ερευνών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Επιστημονικός υπεύθυνος της έρευνας ήταν ο κ. Ευάγγελος Αυδίκος, καθηγητής λαογραφίας του τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Η έρευνα είχε σκοπό την καταγραφή και μελέτη του λαϊκού πολιτισμού του Σέσκλου, διήρκησε δύο χρόνια και μετά από μία πληθώρα συνεντεύξεων που ολοκλήρωσαν την επιτόπια έρευνα, αλλά και πλήθος αρχειακού υλικού, πραγματοποιήθηκε η συγγραφή του πρώτου επιστημονικού βιβλίου «Σέσκλο Μαγνησίας, Οικονομικές, Κοινωνικές και Πολιτισμικές αντιθέσεις και αλλαγές» που αναφέρεται στο ιστορικό Σέσκλο που μέχρι τότε παρέμενε άγνωστο, σε αντίθεση με το προϊστορικό Σέσκλο το οποίο έχει αναδειχθεί σε σύμβολο μίας σημαντικής περιόδου. Η εργασία αυτή κατά ένα μεγάλο μέρος της στηρίχθηκε στα δεδομένα της έρευνας που διεξήχθη για την συγγραφή αυτού του βιβλίου, γι’ αυτό θα είναι συχνές οι αναφορές και οι ταυτίσεις με πρόσωπα και καταστάσεις που συμπίπτουν με τη προσωπική μου έρευνα.
Μέσα από τις 30 συνεντεύξεις με τους κατοίκους του χωριού παρατηρήθηκε, ότι στο παρελθόν οι κάτοικοι στην προσπάθειά τους για αναγνωρισιμότητα παρουσίαζαν τον εαυτό τους ως κληρονόμους του αρχαίου οικισμού, διεκδικώντας έτσι ένα μερίδιο σεβασμού και προσοχής της τοπικής κοινωνίας. Μετά όμως την δεκαετία του ’80 και μέχρι το πρόσφατο παρελθόν αυτή η αντίληψή τους διαφοροποιείται.. Σκοπός και βασικός τους προσανατολισμός πλέον είναι η επανάκτηση της Βλάχικης ταυτότητας, η τάση για δημιουργία ενός νέου πλαισίου για τη νέα ταυτότητα, η ένδειξη για στροφή στις πατρογονικές ρίζες. Ο αρχαιολογικός οικισμός απουσιάζει από την καθημερινότητά τους και η ανάδειξη του Προϊστορικού Σέσκλου δεν συμπεριλαμβάνεται μέσα στις βασικές τους τοπικές επιδιώξεις. Αυτή η παρατήρηση, λοιπόν με ενέπνευσε να διερευνήσω, μέσα από την ιστορική πορεία του τόπου, την αλληλόδραση του προϊστορικού οικισμού με την τοπική κοινωνία, πώς διαμορφώθηκε μέσα στα χρόνια, πώς εξελίχθηκε αλλά κυρίως πώς επηρέασε τόσο την εξέλιξη της τοπικής κοινωνίας όσο και τον ίδιο τον οικισμό. Αρχικά μέσα από προσωπικό ενδιαφέρον τόσο διότι το Σέσκλο αποτελεί μόνιμο τόπο κατοικίας μου αλλά και ιδιαίτερη πατρίδα μου όσο και από την σκοπιά του αρχαιολόγου του πεδίου που τον απασχολεί η σύνδεση της αρχαιολογικής θέσης με τους ντόπιους και το γενικότερο σύγχρονο περιβάλλον που την περιβάλλει
Η αλληλόδραση του παρόντος με το παρελθόν. Το παράδειγμα του προϊστορικού και σύγχρονου Σέσκλου
Διπλωματική εργασία της φοιτήτριας Γκάγκα Σταυρούλας
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Σχολή επιστημών του ανθρώπου
Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας
Βόλος, Μάρτιος 2013
Διαβάστε την εργασία online ή κατεβάστε την
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1. Η Συνάντηση της προϊστορικής αρχαιολογίας με το Σέσκλο.
2. Οι Αφετηρίες της εργασίας.
3. Η Δομή της εργασίας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
ΤΟ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
1.1. Το Θεωρητικό πλαίσιο, συγκλίνουσες επιστημονικές οπτικές.
1.2. Η Προϊστορική αρχαιολογία και οι εθνογραφικές έρευνες στον Ελλαδικό χώρο.
1.3. Εθνογραφία και Μεθοδολογία της έρευνας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Ο ΧΩΡΟΣ, Ο ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΕΣΚΛΟ
2.1 Ο Σύγχρονος Οικισμός.
2.2 Ο Προϊστορικός Οικισμός.
2.3. Οι Νεότεροι χρόνοι.
2.3.α. Πληθυσμός, γενεαλογίες και καταγωγή.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΟΙ, ΤΟ ΣΕΣΚΛΟ ΚΑΙ Η ΤΟΠΙΚΟΤΗΤΑ
3.1 Η Αρχαιολογία και η μνήμη του τόπου. Από τον Τσούντα στον Θεοχάρη
3.2. Ο ερχομός του Τσούντα και η ανακάλυψη του προϊστορικού οικισμού.
3.3. Ο ερχομός του Θεοχάρη και η αλλαγή του οικισμού.
3.3.α. Η μετανάστευση και η βλαχοποίηση του χωριού.
3.3.β. Η αλλαγή της σχέσης των κατοίκων με τον προϊστορικό οικισμό σε σχέση με τον Θεοχάρη.
3.4. Η αρχαιολογική υπηρεσία και η νέα Τοπικότητα.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΤΕΣ
ΠΗΓΕΣ – ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ:
ΠΙΝΑΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΓΡΑΜΑΤΑ
ΧΑΡΤΕΣ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ