Είναι φυσικό, ο κάθε άνθρωπος, όταν φθάσει στη γεροντική ηλικία, να θυμάται νοσταλγικά τη γενέτειρά του, είτε αυτή είναι ή ήταν σημαντικός οικισμός, είτε είναι ή ήταν ασήμαντος.
Όλα της γενέτειρας πατρίδας του είναι υπεραγαπητά, οποιαδήποτε κι αν είναι αυτή. Οι αναμνήσεις της παιδικής ηλικίας άλλωστε κατά κανόνα είναι οι ζωηρότερες και οι πιο επιθυμητές. Έτσι κι εγώ τώρα, σε προχωρημένη ηλικία, νοστάλγησα τη γενέτειρά μου, πού, αλίμονο, είναι ήδη κατερειπωμένη και θέλησα να της αφιερώσω γι’ ανάμνηση λίγες γραμμές για την άλλοτε ζωή της.
Είχε, φρονώ, την προτεραιότητα απ’ όλα τα βλαχοχώρια της Βόρειας Μακεδονίας πού, όπως είναι γνωστό, σιγά-σιγά σβήνουν από το χάρτη είτε βρίσκονται στο ελεύθερο ελληνικό έδαφος είτε σε ξένο, να σβήσει πρώτη. Μία εκκλησία, στο όνομα της πολιούχου των Βλάχων Αγίας Παρασκευής, θα θυμίζει (δεν ξέρω για πόσο ακόμη καιρό) τη θέση, τον τόπο, όπου άκμασε ένα βλαχοχώρι, από τα ονομαστά απόκεντρα τέτοια της Δυτικής Μακεδονίας, η Μπεάλα.
Γράφω μάλλον αναμνήσεις για το χωριό μου Άνω Μπεάλα, γιατί εργασία συστηματική θα μπορούσε να γίνει στα νεανικά μου χρόνια. Η μακρινή απόστασή του όμως, ο φραγμός των κρατικών συνόρων και τα διαδραματισθέντα μεγάλα γεγονότα των δύο παγκοσμίων πολέμων, δεν μου έδωσαν τις κατάλληλες προς τούτο ευκαιρίες. Ως μαθητής του Διδασκαλείου Μοναστηριού, το 1911-1913, είχα γράψει μερικά σημειώματα για τα ήθη και έθιμα του χωριού. Αυτά όμως, λόγω της ανωμάλου φυγής μου από το σέρβικο στο ελληνικό έδαφος και λόγω του ότι αμέσως επακολούθησε ο Α' Παγκόσμιος πόλεμος, κατεστράφησαν. Έτσι μόνον αναμνήσεις και λίγα στοιχεία που συγκέντρωσα από γραίες για τα τραγούδια του χωριού κατά την ολιγοήμερη επίσκεψή μου στα μέρη εκείνα, μου επέτρεψαν να γράψω τις λίγες αυτές γραμμές για τη γενέτειρά μου. Ας λογισθούν τα όσα γράφω για τη νεκρή αγαπημένη μικρή πατρίδα σαν ένα μνημόσυνο της ιερό. Ικανοποιείται με αυτό και μια ψυχική ανάγκη και θέληση του γράφοντος. Έγραψα σαν συνέχεια του χωριού μου στα πεταχτά και για το δίδυμό του άλλο βλαχοχώρι, την Κάτω Μπεάλα. Επίσης λίγα για τη λιμνολεκάνη Άχρίδος-Στρούγας, όσα, εννοείται, ήτο δυνατό να γράψω.
Τα χωριά Άνω και Κάτω Μπεάλα: Λιμνολεκάνη Στρούγας-Αχρίδος
Αναστάσιος Τοπάλης
ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΑ, σύγγραμμα περιοδικόν της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών,
Θεσσαλονίκη. Τόμος δωδέκατος, 1972
Διαβάστε την εργασία online ή κατεβάστε την
Άνω Μπεάλα