Ο Δημήτριος Δάρβαρης (Βλαχοκλεισούρα 1757- Βιέννη 1823) λόγιος και παιδαγωγός των αρχών του 19ου αιώνα υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του Νεοελληνικού Διαφωτισμού που έδρασε κυρίως στο Ζέμουν και τη Βιέννη της Αυστροουγγαρίας.
Πρόσκληση
Εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου ο Πρόεδρος του Λαογραφικού & Εθνολογικού Μουσείου Μακεδονίας Θράκης κ. Φώτης Κιλιπίρης, Καθηγητής του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος, σας προσκαλεί στην επετειακή ομιλία με θέμα:
Ευεργεσία, Νεοελληνικός Διαφωτισμός και Επανάσταση:
Η συμβολή του Δυτικομακεδόνα λογίου Δημητρίου Ν. Δάρβαρη
Ομιλητής ο κ. Νικόλαος Σιώκης, Δρ. Ιστορίας του Ελληνισμού
Η εκδήλωση θα λάβει χώρα την Τετάρτη 19 Μαρτίου 2025 και ώρα 19.00 στο Λαογραφικό & Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας Θράκης, οδός Βασιλίσσης Όλγας 68, Θεσσαλονίκη.
Η εκδήλωση εντάσσεται στα πλαίσια της περιοδικής έκθεσης (Δεκέμβριος 2024-Δεκέμβριος 2025) με τίτλο «Ελληνόβλαχοι και Εθνοευεργεσία: τεκμήρια από το παρελθόν, διδάγματα για το μέλλον – Η συμβολή του βλαχόφωνου παροικιακού ελληνισμού (18ος-19ος αιώνας, Βόρεια Βαλκανική-Αυστροουγγαρία) στη συγκρότηση του νεοελληνικού κράτους»
Τα έργα του πρωτοποριακά για την εποχή του σε απλή ελληνική γλώσσα, απευθυνόταν σε μαθητές και δασκάλους, ως εγχειρίδια και βοηθήματα μέσω των οποίων επεξηγούσε διδακτικές μεθόδους, όπως την αλληλοδιδακτική, αλλά και τη διδακτική γνωστικών αντικειμένων όπως τα μαθηματικά, τη φυσική, την ορθόδοξη χριστιανική πίστη, ακόμη και την εμπορική τέχνη.
Η «Χρηστομάθεια Απλοελληνική» είναι ένα από τα πολλά σημαντικά του έργα που επίσης έγραψε σε απλή ελληνική γλώσσα, στοχεύοντας να προσφέρει μια προσιτή παιδευτική ύλη στους μαθητές της εποχής. Περιλαμβάνει ηθικές, παιδαγωγικές και πρακτικές διδασκαλίες, συμβάλλοντας στην καλλιέργεια του ελληνικού πνεύματος κατά την προεπαναστατική περίοδο. Η δεύτερη έκδοση τυπώθηκε το 1838 δαπάνη της εν Βιέννη Κοινότητας των Γραικών και Βλάχων της Εκκλησίας της Αγίας Τριάδας.
Η «Εισαγωγή εις την Ελληνικήν Γλώσσαν» αποτελεί ένα γλωσσικό εγχειρίδιο, σχεδιασμένο για τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας μέσω διαλόγων. Τυπώθηκε το 1798 δαπάνη του εμπόρου αδελφού του Ιωάννη Ν. Δάρβαρη στο ιστορικό τυπογραφείο του πρωτοπόρου της νεοελληνικής τυπογραφίας ζακυνθινού Γεωργίου Βενδότη. Η δεύτερη έκδοσή του τυπώθηκε στη Βενετία στο τυπογραφείο του Νικολάου Γλυκύ το 1805, με δαπάνη των γιαννιωτών εμπόρων Αδελφών Ζωσιμάδων.
Το «Επιστολάριον Κοινωφελές» αποτελεί ένα καινοτόμο εγχειρίδιο που συνέγραψε ο Δημήτριος Ν. Δάρβαρης για όσους νέους επιθυμούν να ασκήσουν την εμπορική τέχνη, παρέχοντάς τους πλήθος προτύπων εμπορικής αλληλογραφίας και ταυτόχρονα ένα μέσο συστηματικής εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας. Τυπώθηκε το 1808 δαπάνη των εμπόρων αδερφών Δάρβαρη στο ίδιο τυπογραφείο του Γεωργίου Βενδότη.