Για πρώτη φορά διοργανώνεται επιστημονικό συνέδριο για τον ποιητή Γεώργιο Ζαλοκώστα. Γίνεται στην Πρέβεζα από την οποία εμπνεύστηκε το ποίημα «Το στόμιον της Πρέβεζας».
Ο Ζαλοκώστας γεννήθηκε στο Συρράκο (1805) και πέθανε στην Αθήνα (1858). Ο πατέρας του Χριστόδουλος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Ήπειρο, για να αποφύγει την εκδικητική συμπεριφορά του Πασσά προς όσους είχαν εμπορική δραστηριότητα. Κατέφυγε στην Ιταλία (Λιβόρνο), κέντρο εμπορικών δραστηριοτήτων των Συρρακιωτών. Εκεί ο νεαρός Γεώργιος έλαβε την εκπαίδευση της εποχής και γράφτηκε στο πανεπιστήμιο να σπουδάσει νομικά.
Ωστόσο, η έναρξη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα δεν άφηνε επιλογές σ’ αυτόν, τον αδελφό του Δημήτριο και τον πατέρα τους, για δύο λόγους Οι γυναίκες της οικογένειας που είχαν παραμείνει στο Συρράκο, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το Συρράκο, μετά την αποτυχημένη επανάσταση και την καταστροφή του χωριού, ακολουθώντας τους πρόσφυγες Συρρακιώτες που κατευθύνθηκαν στο Μεσολόγγι. Είχε επηρεαστεί από τα επαναστατικά ιδεώδη του 19ου αιώνα στην Ιταλία και γι’ αυτό , από την πρώτη στιγμή, εντάχθηκε σε επαναστατικό σώμα.
Η ποίηση με την οποία ασχολήθηκε, αποτέλεσε την ποιητική συνέχεια των αγώνων του, στο πεδίο της δημιουργίας. Στρατιωτικός καριέρας και ποιητής ταυτόχρονα. Πρόκειται για δύο ιδιότητες, οι οποίοι συνέκλιναν στο ξίφος, πραγματικό και συμβολικό. Αυτή η σύγκλιση ήταν που ενόχλησε τον βασιλιά Όθωνα όταν του επέδωσε το βραβείο του Ραλλείου Διαγωνισμού, για το ποίημά του «Το Μεσολλόγιον» (1851), σημειώνοντας. «Η περί την ποίησιν απασχόλησίς του δεν μπορούσε να μη παραβλάπτη τα στρατιωτικά του καθήκοντα».
Στόχος του συνεδρίου είναι να φωτίσει μια ενδιαφέρουσα προσωπικότητα του επαναστατικού αγώνα, έναν φιλελεύθερο δημοκράτη που τάχθηκε εναντίον της μοναρχίας. Αλλά κι ένα δημιουργό που βίωσε την ιστορία εν τω γίγνεσθαι. Συμμετείχε στα επαναστατικά γεγονότα κι αυτή η εμπειρία μεταστοιχειώθηκε σε ποίηση. Πέρα απ’ αυτά τα ποιήματα, ο Ζαλοκώστας έγραψε μια βαθύτατη λυρική ποίηση, την οποία ο Γιώργος Αράγης επαινεί. Ο θάνατος των εφτά παιδιών του από τα εννιά που γεννήθηκαν, ήταν η θρυαλλίδα εκείνη, ώστε να γίνει πιο γήινος. Να αφήσει το ξίφος και να γράψει θρήνους, αντλώντας υλικό από τη λαϊκή ποίηση, τα μοιρολόγια και εκλύοντας αισθήματα τραγικότητας για την ανθρώπινη ύπαρξη. Να νιώσει τη συντριβή. Ο Αράγης θεωρεί αυτή την αλλαγή ως ρωγμή στο έργο του.
Αφετηρία του συνεδρίου είναι η πεποίθηση πως η νεοελληνική λογοτεχνία και η ιστορία των ιδεών δεν συγκροτούνται μόνο από τους «Μύτικες». Ο Ζαλοκώστας είναι μια αξιοσημείωτη περίπτωση της Α΄ Αθηναϊκής Σχολής. Επίσης, συνιστά διαφωτιστικό παράδειγμα για το πώς οι συνθήκες επηρεάζουν και διαμορφώνουν την ιδιοσυστασία του δημιουργού.
Το συνέδριο συνδιοργανώνετε από τον Σύνδεσμο Συρρακιωτών Πρέβεζας, τη Περιφέρεια Ηπείρου /Περιφερειακή Ενότητα Πρέβεζας, το Δήμο Πρέβεζας, το Δήμο Βορείων Τζουμέρκων, τη Δημοτική Κοινότητα Συρράκου και το Πολιτιστικό Σύλλογο «Πρέβεζα» υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας.
Το συνέδριο θα γίνει στην Πρέβεζα, 5 και 6 Απριλίου 2025, στη Θεοφάνειο Αίθουσα Τέχνης. Θα ξεκινήσει το Σάββατο, 5.30 το απόγευμα, ενώ θα λάβουν μέρος πανεπιστημιακοί καθηγητές/τριες, ερευνητές/ τριες, υποψήφιοι διδάκτορες και μεταπτυχιακοί, καλύπτοντας μία ευρεία γκάμα ενδιαφερόντων. Θα γίνουν δε είκοσι τέσσερις (24) ανακοινώσεις που αναφέρονται στη σχέση του Ζαλοκώστα με την Επανάσταση του 1821, τη θέση του πόνου στη γραφή των ποιημάτων του και στα συναισθήματα που βιώνει. Επίσης, θα γίνουν ανακοινώσεις που αποκαλύπτουν νέα ενδιαφέροντα στοιχεία για την ποίηση του Γ. Ζαλοκώστα.
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΖΑΛΟΚΩΣΤΑΣ. ΤΟ ΞΙΦΟΣ ΚΑΙ Ο ΘΡΗΝΟΣ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ.»
5 - 6 Απριλίου 2025 | ΠΡΕΒΕΖΑ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
ΣΑΒΒΑΤΟ, 5 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2025
17:00-17:30 Προσέλευση - Χαιρέτισμοι
18:00-19:15 Πρώτη Συνέδρια
Συντονίζουν: Άννα Αφεντουλίδου - Κώστας Καραβίδας
18:00-18:12
Αλέξης Ζήρας, Κριτικός, Γραμματολόγος
Οι θέσεις του Ζαλοκώστα για τη λογοτεχνική κριτική.
18:12-18:24
Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, κριτικός
Ο λυρισμός του Ζαλοκώστα.
18:24-18:36
Θάλεια Ιερωνυμάκη, Ε.ΔΙ.Π., Τμήμα Φιλολογίας Πανεπιστημίου Πατρών
Μούσα πολεμοκέλαδος και Μούσα αγγελοπρόσωπη. Η πολύπτυχη ποίηση του Γεωργίου Ζαλοκώστα.
18:36-18:48
Σοφία Γ. Ιακώβι δου, Διπλωματούχος Αγρονόμος & Τοπογράφος Μηχανικός
ΑΠΘ, MA Δημιουργικη Γραφη & Λογοτέχνικη Συγγραφη «Creative writing» (ΠΔΜ – ΑΠΘ)
Από το Πεδίο της Μάχης στη Λυρική Δημιουργία: Ο Πολίτης και Ποιητής Γ. Ζαλοκώστας.
18:48–19:00
Πελαγία Φλώρου - Παναγιώτα Παπατσίμπα, τελειόφοιτες φοιτήτριες, Τμήμα Φιλολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Η υποδοχή του Γ. Χ. Ζαλοκώστα στις ιστορίες της νεοελληνικής λογοτεχνικής. Μια διαχρονική προσέγγιση.
19:00-19:15 Συζήτηση
19:15-19:30 Διάλειμμα
19:30–20:30 Δεύτερη Συνεδρία
Συντονίζουν: Δέσποινα Παπαστάθη - Αντώνης Σκιαθάς
19:30-19:42
Άννα Αφεντουλίδου, Ερευνήτρια θεωρίας και κριτικής της λογοτεχνίας, Γενικά Αρχεία του Κράτους
Η σχέση Ζαλοκώστα και Βλαχογιάννη μέσα από αρχειακές πηγές.
19:42 - 19:54
Ανίσα Ζοτάι, τελειόφοιτη φοιτήτρια, Τμήμα Φιλολογίας Παν. Ιωαννίνων
Ο Γεώργιος Χ. Ζαλοκώστας ανθολογούμενος.
19:54 - 20:06
Βακάλη Άννα, Ε.ΔΙ.Π., Μέταπτυχιακο Τμήμα Δημιουργικής Γραφής, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας
Όταν ο Ρομαντισμός συναντά τη Δημιουργικότητα: Τα συναισθήματα του Γιώργου Ζαλοκώστα ως έμπνευση.
20:06 - 20:18
Κώστας Καραβίδας, ΕΔΙΠ, Τμήμα Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
“Φίλε αναγνώστα…’’. Ο χρονογράφος Ευθύβουλος (Γ. Χ. Ζαλοκώστας) στο περιοδικό Ευτέρπη (1852-1855).
20:18 - 20:30
Βασίλης Λέτσιος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας, Ιόνιο Πανεπιστήμιο
«Εκ της Ιταλικής Μούσης»: Γεωργίου Ζαλοκώστα μεταφράσεις.
20:18 - 20:45 Συζήτηση — Λήξη εργασιών πρώτης ημέρας
ΚΥΡΙΑΚΗ, 6 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2025
09:45– 11:15 Τρίτη Συνεδρία
Συντονίζουν: Βασίλης Λέτσιος - Άννα Βακάλη
10:15 - 10:27
Ευάγγελος Καινούργιος, Εκπαιδευτικός, πτυχιούχος Τμήματος Ιστορίας -
Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Το σπαθί και η κορώνα: η Μεγάλη ιδέα στην ποίηση του Γεωργίου Ζαλοκώστα.
10:27 - 10:39
Αντώνης Δ. Σκιαθάς, Ποιητής - Πρόεδρος Γραφείου Ποιήσεως
Γεώργιος Ζαλοκώστας. Ο ποιητής της Επανάστασης.
10:39 -10:51
Ευαγγελία Ντούπα, Υποψήφια Διδάκτορας Νεοελληνικής Λογοτεχνίας ΠΤΔΕ ΕΚΠΑ
Λογοτεχνικές αναπαραστάσεις του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα. Τα πατριωτικά ποιήματα του Γ. Ζαλοκώστα.
10:51 -11:03
Δήμος Χλωπτσιούδης, Ποιητής, Υποψήφιος Διδάκτορας Δημιουργικής Γραφής,
Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας
Η σιωπή του λόγου: ιδιωτικός θρήνος και ρομαντική ελεγεία στην ποίηση του Ζαλοκώστα
11:03 - 11:15
Δέσποινα Παπαστάθη, ΕΔΙΠ, Τμήμα Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Ένα δεν είναι φάντασμα, της συμφοράς η αλήθεια. Οι Ελεγείες του Γ. Χ. Ζαλοκώστα.
11:15 - 11:45 Συζήτηση - Διάλειμμα
11:45 –13:45 Τέταρτη Συνεδρία
Συντονίζουν: Ευάγγελος Αυδίκος - Αλέξης Ζήρας
11:45 - 11:57
Αθανάσιος Β. Γαλανάκης, Υποψ. Διδάκτορας Νεοελληνικής Φιλολογίας ΕΚΠΑ, Ποιητής
«”Ο βορειάς που τ’ αρνάκια παγώνει”. Η ποιητική του νεκρού τέκνου
11:57- 12:09
Κωστούλα Μάκη, Κοινώνικη Ψυχολόγος, ποιήτρια
Ο "περί θανάτου" λόγος ως ταυτοτικός προσδιορισμός στην ποίηση του Γεώργιου Ζαλοκώστα.
12:09- 12:21
Κώστας Μαργώνης, φιλόλογος
Ο θάνατος στην ποίηση του Γ. Ζαλοκώστα και στη νουβέλα "Ο θάνατος του Ιβάν Ίλιτς" του Λ. Τολστόι . Μια παράλληλη ανάγνωση.
12:21-12:33
Τζίνα Καλογήρου, Τριαντάφυλλος Η. Κωτόπουλος, Κωνσταντίνος Μ. Κικής
Η μελαγχολία των ποιμένων: Ο Γ. Ζαλοκώστας και η λογοτεχνική παράδοση του ποιμενικού.
12:33 -12:45
Βάσω Οικονομοπουλου, ΕΔΙΠ, ΠΤΔΕ / ΕΚΠΑ, Έλσα Χαχάμη, Εκπαιδευτικός ΠΕ70, ΜΔΕ "Ρητορική, Επιστήμες του Ανθρώπου και Εκπαίδευση" του ΠΤΔΕ ΕΚΠΑ & ΠΤΝ ΠΔΜ.
Ο Γ. Ζαλοκώστας του Ι.Μ. Παναγιωτόπουλου. Κριτική προσέγγιση του έργου του.
12:45– 12:57 Συζήτηση
12:57– 13:15
Τι καινούριο έφερε το συνέδριο στη συζήτηση για το έργο του Γ. Ζαλοκώστα;
Σχολιάζουν: Άννα Αφεντουλίδου, Αλέξης Ζήρας, Θάλεια Ιερωνυμάκη, Κώστας Καραβίδας, Βαγγέλης Χατζηβασιλείου
13:15– 13:45 Παρεμβάσεις - συζήτηση - Λήξη Συνεδρίου
ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Πρόεδρος: Δημήτριος Σιόρεντας, Πρόεδρος Συνδέσμου Συρρακιωτών Πρέβεζας
Αντιπρόεδρος: Ευάγγελος Συγκούνας, Αντιπρόεδρος Συνδέσμου Συρρακιωτών Πρέβεζας
Γραμματεία:
- Αλίκη Παπουτσή, Γραμματέας Συνδέσμου Συρρακιωτών Πρέβεζας.
- Βασιλική Δρόσου, Εκπαιδευτικός
Μέλη:
Λεωνίδας Αργυρός, Αντιδήμαρχος Πολιτισμού & Παιδείας Δημ. Πρέβεζας
Νικόλαος Γκίζας, Αντιδήμαρχος Δήμου Βορείων Τζουμέρκων.
Ελισάβετ Μπούτσορα, Εντεταλμένη Σύμβουλος Πολιτισμου & Παιδείας Δήμου Βορείων Τζουμέρκων.
Γεώργιος Βαΐτσης, Πρόεδρος Τοπικής Κοινότητας Συρράκου.
Ευτυχία Παπαμιχαήλ, Πρόεδρος Πολιτιστικού Συλλόγου «ΠΡΕΒΕΖΑ»
Κοσμάς Κοψάρης, Μεταδιδακτορικός ερευνητής ΕΚΠΑ, Διευθυντής 2ου Γυμνασίου Πρέβέζας
Σπυρίδωνας Νταλαούτης, Συντ. Εκπαιδευτικός
Μαρία Τσουμελέκα, Συντ. Εκπαιδευτικός
Κωνσταντίνος Αυδίκος, Δικηγόρος
Αλεξάνδρα Αυδίκου, Μέλος Δ.Σ. Συνδέσμου Συρρακιωτών Πρέβεζας
Χρήστος Μήτσης, Ταμίας Συνδέσμου Συρρακιωτών Πρέβεζας
Δήμητρα Ρεβίσιου, Μέλος Δ.Σ. Συνδέσμου Συρρακιωτών Πρέβεζας
Νικόλαος Παπουτσής, Μέλος Δ.Σ. Συνδέσμου Συρρακιωτών Πρέβεζας
Επιστημονικός Υπεύθυνος Συνεδρίου: Ευάγγελος Αυδίκος | Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
♦ Θανάσης Αγάθος, Αναπληρωτής καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας, Πανεπιστημίου Αθηνών
♦ Ευάγγελος Αυδίκος, Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
♦ Άννα Αφεντουλίδου, Ερευνήτρια θεωρίας και κριτικής της λογοτεχνίας, Γενικά Αρχεία του Κράτους
♦ Λάμπρος Βαρελάς, Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
♦ Άννα Βιδάλη, Ε.ΔΙ.Π., Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας
♦ Θάλεια Ιερωνυμάκη, Ε.ΔΙ.Π., Τμήμα Φιλολογίας Πανεπιστημίου Πατρών
♦ Κώστας Καραβίδας, ΕΔΙΠ, Τμήμα Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
♦ Βασίλης Λέτσιος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας Ιονίου Πανεπιστημίου
♦ Κωστούλα Μάκη, Κοινώνικη Ψυχολόγος, Ποιήτρια
♦ Σπύρος Μπρίκος, Υπ. Διδάκτορας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
♦ Έρη Σταυροπούλου, Ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας ΕΚΠΑ
