Η Πίνδος δικαιώνει όσους την είπαν «ουρανογείτονα». Κάθε επίσκεψη είναι και μια συνομιλία με έναν άλλο κόσμο.
Που για να τον αφουγκραστείς χρειάζεται να ανοίξεις την ψυχή σου σε γλώσσες αλλιώτικες. Σε αισθήματα που απαιτούν υπέρβαση. Αν δεν απελευθερώσει ο επισκέπτης την αλυσοδεμένη σκέψη του, θα νιώσει δυσφορία κι αμηχανία. Μπροστά σε εικόνες που αμφισβητούν τον «καθαρό» και ορθόφρονα κόσμο του.
Νόμος είναι στην Πίνδο η συνεχής ανατροπή. Η συνείδηση πως οι άνθρωποι είναι μέρος ενός συμπαντικού κόσμου, που διαλέγεται με τρόπους πολλούς. Κι ένας από αυτούς είναι η ψυχή. Που μπορεί να ακούσει τους ψιθύρους που πλανώνται στις φυλλωσιές των δέντρων. Που σταλίζουν στη ρίζα του πλατάνου, ο οποίος δροσίζεται από το ρυάκι – κι αυτό ξέρει τον ρόλο του.
Στην Πίνδο όλα μιλάνε με τις σιωπές τους. Που γίνονται ομιλούσες μετά την ξαφνική βροχή. Ολα τότε γίνονται πιο εύκολα. Οι ήχοι σαν να καθαρίζουν. Τότε είναι που ακούγεται η φωνή του υλοτόμου. Του αθεράπευτα ερωτευμένου νέου. Το τραγούδι του κατεβαίνει τις πλαγιές. Τα φύλλα του έλατου, της οξιάς και του πλάτανου αναμεταδίδουν τα λόγια του σε φαράγγια και χωριά. Ο πόθος του κοχλάζει, είναι έτοιμος να πουλήσει ό,τι έχει και δεν έχει για να παντρευτεί την αγαπημένη του. Το αστέρι του.
Λέλε στιάουα νjι. Η φράση κατέβηκε από την κοιλάδα του Αώου το τριήμερο της Αγίας Παρασκευής. Επιασε στασίδι στο Κ’νικ, το πλάτωμα του χωριού Περιβόλι των Γρεβενών. Λέξεις και αισθήματα που σε βρίσκουν στο δόξα πατρί, άμα είσαι άμαθος. Αν όμως έχεις ανοιχτή την ψυχή σου, μπορεί ο υλοτόμος να έρθει κοντά σου και να μοιραστεί τον πόνο του μαζί σου. Αρκεί να ψιθυρίσεις τα πονεμένα λόγια του τραγουδιού του. Που για τρεις μέρες ζυμώνεται με την ψυχή των Περιβολιωτών. Ο πόνος του υλοτόμου γίνεται πρόσφορο και αντίδωρο της παράδοσής τους. Της ανάγκης να αφήσουν τον κάμπο. Να ξανασυναντηθούν με την ψυχή των βουνών τους. Με αγαπημένα τοπωνύμια που τους συντροφεύουν όλο τον χειμώνα στον κάμπο.
Λέλε στιάουα νjι. Λέλε αστέρι μου, ο πόνος του υλοτόμου γίνεται ο τρόπος να μιλήσουν για τον δικό τους πόνο οι Περιβολιώτες. Να ανανεώσουν τους όρκους πίστης τους με την πολιτιστική τους μήτρα. Για τρεις μέρες, πρωί και απόγευμα, χορεύουν τα τραγούδια τους στο πλάτωμα του Κίνικ, έξω από το χωριό. Και μετά κατεβαίνουν στην πλατεία τραγουδώντας αντιφωνικά. Ολες οι γενιές μαζί. Μια εντυπωσιακή συνύπαρξη πασών των γενεών. Οπου οι μικρότεροι μυούνται στον κόσμο της πολιτισμικής τους κληρονομιάς. Χωρίς διδακτισμούς.
Λέλε στιάουα. Η φράση αντηχεί σε όλο το χωριό. Είναι ένας όρκος που ανανεώνεται κάθε χρόνο. Για τρεις μέρες.
Ευάγγελος Αυδίκος
πηγή: www.efsyn.gr