«Βίος ανεόρταστος μακρά οδός απανδόκευτος». Ζωή που δεν τη διακόπτουν χαρές και γιορτές γίνεται ένα μακρύς, ατέλειωτος δρόμος, όπου o οδοιπόρος δεν βρίσκει πουθενά ένα χάνι, ένα πανδοχείο να ξεκουράσει το κορμί του και να απολαύσει δυο μπουκιές ψωμί ή ν’ ανταλλάξει λίγες κουβέντες με έναν συνοδοιπόρο και συνάνθρωπο.
Πολιτισμός
Οικονομία, επαγγέλματα, θρησκεία, εκκλησιαστικά μνημεία κ.α
Ο Απόστολος Κατσίκης αφηγείται την ιστορία της περίφημης σχολής της καλαρρυτινής ασημουργίας και δύο κατεξοχήν γνωστών και εμβληματικών μέχρι σήμερα εκπροσώπων της, που έζησαν και δημιούργησαν στον 19ο αι., του Αθανάσιου Τζημούρη και του Γεώργιου Μπάφα.
Παλιάν εικόνα Βλάχικη που όλοι οι παλιοί θυμούνται παρουσιάζω σήμερα και ζωγραφίζω εδώγια,
Που οι Βλάχοι και οι Βλάχισσες και τα παιδοκομιά τους ανεβοκατηβαίναμε ποδαροπερπατώντας
Στη σήμερα άγνωστη Γράμμο(υ)στα και το Λινοτόπι, της Καστοριάς, είχε «μεταφερθεί» μετά την κατάκτηση της Καστοριάς από τους Τούρκους, η περιώνυμη ζωγραφική σχολή της λιμναίας πολιτείας από την οποία και μετοίκησαν οι πρώτοι καλλιτέχνες της Γράμμουστας, και του Λινοτοπίου[1], στα πλαίσια της γενικευμένης φυγής των Ελλήνων προς τις ορεινές περιοχές.