Με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821, ο Σύνδεσμος Συρρακιωτών Πρέβεζας, αξιοποιώντας την εμπειρία που είχε αποκτήσει μετά το συνέδριο για τα 100 χρόνια από το θάνατο του Κ. Κρυστάλλη (1993) και τις ημερίδες για τον Γ. Ζαλοκώστα (1996), τον Ι. Κωλέττη (1997) και για τα 150 χρόνια από τη γέννηση του Κ. Κρυστάλλη (2018), συνδιοργάνωσε με την Ακαδημία Αθηνών, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, τους Δήμους Βορείων Τζουμέρκων και Πρέβεζας και τους άλλους Συνδέσμους Συρρακιωτών, το διήμερο 15 και 16 Οκτωβρίου 2021, επιστημονικό Συνέδριο στην Πρέβεζα με θέμα: «Ο Ιωάννης Κωλέττης και η εποχή του».
Την έναρξη των εργασιών του συνεδρίου τίμησαν με την παρουσία τους και χαιρέτισαν τους συμμετέχοντες/ουσες ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Νικοπόλεως και Πρεβέζης κ. Χρυσόστομος, ο Περιφερειάρχης Ηπείρου κ. Αλ. Καχριμάνης, ο Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Πρέβεζας κ. Κωνσταντίνος Μπάρκας,ενώ διαβάστηκε μήνυμα του κ. Στρ. Ιωάννου, Αντιπεριφερειάρχη Πρέβεζας. Ακόμη, παρέστησαν και χαιρέτησαν η κ. Α. Κωνσταντάκη, Αντιδήμαρχος Πολιτισμού του Δήμου Πρέβεζας, ο κ. Ε. Γιωτόπουλος, Πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Βορείων Τζουμέρκων και ο κ. Γ. Βαΐτσης , Πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Συρράκου. Επίσης το συνέδριο τίμησαν ο Περιφερειακός Σύμβουλος Πρέβεζας κ. Χρήστος Γούσης, ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Πρέβεζας κ. Δημήτριος Καραμανίδης και η εκπρόσωπος του Επιμελητηρίου Πρέβεζας κ. Αγγελική Κωνσταντινίδη. Συμμετείχαν δε εκπρόσωποι όλων των Συνδέσμων Συρρακιωτών (Αθήνας, Ιωαννίνων, Πάτρας και Φιλιππιάδας). Στη συνέχεια ο Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής κ. Σπύρος Νταλαούτης μετά τον σύντομο χαιρετισμό του κήρυξε την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου.
Το συνέδριο προκάλεσε το μεγάλο ενδιαφέρον των παρισταμένων, καθώς οι εισηγήσεις κινήθηκαν σε υψηλά επίπεδα αξιοπιστίας θίγοντας όλες τις πλευρές τόσο της προσωπικότητας όσο και της πολύμορφης δράσης του Ι. Κωλέττη (ιατρικής, στρατιωτικής, πολιτικής και διπλωματικής):
α. Την προεπαναστατική περίοδο και τη σχέση του με το Συρράκο και την αυλή του Αλή πασά στα Γιάννινα.
β. Τον ρόλο του στην υποκίνηση του επαναστατικού κινήματος Συρράκου και Καλαρρυτών στις αρχές Ιουλίου του 1821, που αποτέλεσε τη μοναδική εξέγερση στην Ήπειρο, για την οποία το Συρράκο πλήρωσε βαρύ τίμημα με την πυρπόληση του χωριού και την ερήμωσή του.
γ. Την προεπαναστατική επιχειρηματική δραστηριότητα του Κωλέττη, που του επέτρεψε να δημιουργήσει μεγάλη κτηματική περιουσία.
δ. Την επαναστατική περίοδο με τη συμμετοχή του στη διοίκηση του αγώνα, με την ανάληψη υπουργικών καθηκόντων αλλά και την εμπλοκή του στους εμφυλίους πολέμους της εποχής,
ε. Την περίοδο στο Παρίσι (1835-1843), κατά την οποία υπηρέτησε ως πρέσβης αναπτύσσοντας στενές σχέσεις με τη Γαλλία αλλά και υποστηρίζοντας τους Έλληνες σπουδαστές να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους και να επιστρέψουν στην Ελλάδα για να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στα πρώτα βήματα του νεοελληνικού κράτους.
στ. Τη συνεισφορά του στην επεξεργασία και συνταγματική νομοθέτηση με τη συμμετοχή του σε διάφορες επιτροπές.
ζ. Τη διατύπωση της Μεγάλης Ιδέας, αρχικά ως συνεκτικού ιστού για την πνευματική ενότητα, η οποία αργότερα εξελίχθηκε σε όχημα για το αίτημα του αλυτρωτισμού και την επέκταση των ορίων του νεοελληνικού κράτους.
η. Το ζήτημα των αυτοχθόνων και των ετεροχθόνων για το ποιοι δικαιούνται να αποκτήσουν την ιδιότητα του Έλληνα πολίτη. Όσοι κατοικούσαν τη μικρή τότε γεωγραφικά Ελλάδα αρνούνταν πεισματικά να θεωρήσουν ισότιμους τους προερχόμενους από τις υπό οθωμανική διοίκηση περιοχές (Ηπείρου, Θεσσαλίας, Μακεδονίας, Θράκης).
θ. Τη σχέση του με την οθωμανική αυτοκρατορία αλλά και τις άλλες ισχυρές δυνάμεις της εποχής.
ι. Την πολιτική μετεξέλιξή του στην περίοδο μετά την εκλογή του ως πρώτου συνταγματικού πρωθυπουργού (1844-1847).
ια. Την πολυπλοκότητα και αντιφατικότητα της πολιτικής του δράσης, που είχε ως κίνητρο τη στερέωση του πολιτεύματος και την αντιμετώπιση της αναρχίας που καλλιεργούσε τις πελατειακές σχέσεις και τη σύγκρουση ανάμεσα στους διάφορους τοπικισμούς (Μωραΐτες, Σουλιώτες, Ρουμελιώτες) αλλά και τα πρώτα ισχνά πολιτικά κόμματα.
ιβ. Τον τρόπο που απεικονίστηκε στη λογοτεχνία (ποίηση και πεζογραφία), τη ζωγραφική και τη γλυπτική.
Το συνέδριο αποτέλεσε ένα εργαστήρι προβληματισμού για μια ιστορική προσωπικότητα, για την οποία έχουν ειπωθεί πολλά. Πρωτίστως διαμορφώθηκε ένα αρνητικό στερεότυπο. Όλα τα στερεότυπα συγκροτούνται με θραύσματα μιας πραγματικότητας. Ωστόσο, διογκώνονται και σταδιακά αντικαθιστούν την ίδια την πραγματικότητα. Κι ακόμη, τα στερεότυπα λειτουργούν ως ανάχωμα στη διερεύνηση της ιστορίας υπό το φως νέων ευρημάτων.
Στο συνέδριο όλες οι απόψεις συνέκλιναν στην πεποίθηση ότι η έρευνα έχει χρέος να αναζητά συνεχώς πηγές. Οι σύνεδροι διατύπωσαν το επιχείρημα ότι η επιστήμη έχει υποχρέωση να μην αφήνει κενά στην έρευνα. Η επέτειος των 200 ετών από την επανάσταση του 1821 συνιστά μοναδική ευκαιρία, ώστε να τεθούν όσα ερωτήματα εκκρεμούν. Οι λευκές σελίδες δεν έχουν θέση στον 21ο αιώνα.
Το συνέδριο αποτέλεσε την αρχή μιας άλλης οπτικής, πέρα από προκαταλήψεις και αποκλεισμούς.
Ο Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής
Σπυρίδων Νταλαούτης
Ο Πρόεδρος της Επιστημονική Επιτροπής
Ευάγγελος Αυδίκος
Σύνδεσμος Συρρακιωτών Πρέβεζας
Το πρόγραμμα του συνεδρίου ήταν το παρακάτω. Μπορείτε να παρακολουθήσετε και μερικές από τις εισηγήσεις
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 15 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2021
Πρώτη Συνέδρια
Προεδρείο: Ευάγγελος Αυδίκος, Λάμπρος Φλιτούρης
17:45 -18:00
Κώστας Πέτσιος, καθηγητής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Η νεοτερική διδασκαλία στη Καπλάνειο Σχολή την περίοδο της Μαθητείας του Ιωάννη Κωλέττη
18:00-18:15
Γιώργος Βαΐτσης, ιστοριοδίφης, πρόεδρος Τ. Κοιν. Συρράκου
Οι επιχειρηματικές δραστηριότητες του Ι. Κωλέττη κατά την προεπαναστατική περίοδο : Η επιρροή στην οικονομία και την κοινωνία του Συρράκου.
18:15-18:30
Λίνα Λούβη, Καθηγήτρια Νεότερης ιστορίας: Πολιτική Ιστορία του Ελληνικού Κράτους (19ος-20ος αιώνας)
Ο Ιωάννης Κωλέττης και το εθνικό ή γαλλικό κόμμα
18:30-18:45
Δημήτρης Σταματόπουλος, Καθηγητής Βαλκανικής και Ύστερης Οθωμανικής Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
Η Μεγάλη Ιδέα του Ι. Κωλέττη και οι Μεταρρυθμίσεις του Τανζιμάτ: η γαλλική διαμεσολάβηση
18:45- 19:15 Συζήτηση — Διάλειμμα, καφές
Δεύτερη Συνέδρια
Προεδρείο: Λίνα Λούβη, Σωτήρης Ριζάς
19:15-19:30
Στέφανος Καβαλλιεράκης, Ιστορικός, Δρ. Μεσογειακών και Ανατολικών Σπουδών Πανεπιστημίου Στρασβούργου
Ο Κωλέττης, η σχέση του με τη Γαλλία
19:30- 19:45
Κουμπουρλής Ιωάννης, Αναπληρωτής Καθηγητής Ιστορικής Κοινωνιολογίας της Νεότερης Ελληνικής Κοινωνίας στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης
Λάμπρου Μυρτώ, Διδάκτορας Ιστορίας Πάντειο Πανεπιστήμιο , Μεταδιδακτορική ερευνήτρια Πανεπιστήμιο Κρήτης
Ο Ιωάννης Κωλέττης και οι (μεγάλες) ιδέες.
Σωτήρης Ριζάς, Διευθυντής ερευνών του Κέντρου Έρευνας Ιστορίας Νεώτερου Ελληνισμού της Ακαδημίας Αθηνών.
Ο Κωλέττης και η συνταγματική μοναρχία, 1843-1847
20:00 - 20:15
Γρηγόρης Αυδίκος, Δικαστικός Πληρεξούσιος Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, Διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου ΕΚΠΑ.
Τα ελληνικά Συντάγματα και ο Ιωάννης Κωλέττης
20:15- 20:30
Ηλίας Γ. Σκουλίδας, επίκουρος καθηγητής νεώτερης και σύγχρονης βαλκανικής ιστορίας, Τμήμα Μουσικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
"Ενδοβαλκανισμοί και λόγοι για τον "άλλον": ο Κωλέττης και οι Αλβανοί
20:30-21.00 Συζήτηση — Λήξη εργασιών πρώτης ημέρας
ΣΑΒΒΑΤΟ 16 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2021
Τρίτη Συνέδρια
Προεδρείο: Ηλίας Σκουλίδας, Ελπίδα Βόγλη
09:45- 10:00
Λεωνίδας Μοίρας, διδάσκων Οθωμανικής Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών
Από "ληστής" οραματιστής της "Μεγάλης Ελλάδας: Η προσωπικότητα και η πολιτική δράση του Κωλέττη μέσα από τις οθωμανικές πηγές.
10:00-10:15
Παναγιώτης Νούτσος, Ομότιμος καθηγητής Κοινωνικής και Πολιτικής Φιλοσοφίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Ι. ΚΩΛΕΤΤΗΣ: «Στιγμές» πολιτικής αλληλογραφίας για το «Εικοσιένα» και τη σύσταση του ελληνικού κράτους
10:15-10:30
Ευστάθιος Πουλιάσης, Διδάκτορας Ιστορίας/Ιόνιο Πανεπιστήμιο
Η σχέση του Ιωάννη Βαπτιστή Θεοτόκη με τον Ιωάννη Κωλέττη
10:30 -10:45
Σπύρος Νταλαούτης, ιστοριοδίφης, πρόεδρος Συνδ. Συρρακιωτών Πρέβεζας
Η Επανάσταση του 1821 στο Συρράκο: μια ανάγνωση μέσα από το Αρχείο του Ι. Κωλέττη και τη συρρακιώτικη μνήμη.
10:45-11:00
Λάμπρος Φλιτούρης επίκουρος καθηγητής ευρωπαϊκής ιστορίας, Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων,
Η ίδρυση της Γαλλικής Σχολής Αθηνών και ο Ι. Κωλέττης
11:00—11:15
Άννα Μανδυλαρά , επίκουρη καθηγήτρια ελληνικής ιστορίας, Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων,
«Η κοινωνία της οθωνικής αυλής»: ο Κωλέττης μέσα από τις επιστολές της βασίλισσας Αμαλίας -----
11:15.-11:30
Ευάγγελος Σήτος , υποψήφιος διδάκτορας ιστορίας, Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
"Ο νεκρός δεδικαίωται;" Ο θάνατος του Ιωάννη Κωλέττη μέσα από τον Τύπο της εποχής.
11:30– 12:00 Συζήτηση — Διάλειμμα, καφές
Τέταρτη Συνεδρία
Προεδρείο: Δημήτρης Σταματοπουλος, Γιάννης Κουμπουρλής
12:00 - 12:15
Ελπίδα Βόγλη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Νεότερης και Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας, ΤΙΕ, ΣΚΑΣ, ΔΠΘ
Ο Ιωάννης Κωλέττης στην πρώτη συντακτική Εθνοσυνέλευση του ελληνικού κράτους (1843-44): η πολιτική ρητορική του
12:15- 12:30
Χάρης Αθανασιάδης, καθηγητής Ιστορίας της Εκπαίδευσης και Δημόσιας Ιστορίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Ο Ιωάννης Κωλέττης στα εγχειρίδια Ιστορίας (19ος – 21ος αι.)
12:30- 12:45
Δημήτριος Κατηνιώτης, Πλωτάρχης Π.Ν εν ενεργεία, ΜΑ στην Ορθόδοξη Θεολογία (ΕΑΠ)
«Λεωνίδας Παλάσκας και Ιωάννης Κωλέττης. Η συμβολή τους στην αναμόρφωση του Πολεμικού Ναυτικού της Ελλάδας»
12:45-13:00
Ευάγγελος Αυδίκος, ομ. καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
«Εδώ τελειώνει ο μύθος κι αρχίζει η Ζωή». Απεικονίσεις Ι. Κωλέττη
13:00-13:15
Ελένη Μάργαρη, διδάκτορας Ιστορίας της Τέχνης
Από ήρωας πρωθυπουργός: Τα πρόσωπα του Ιωάννη Κωλέττη στην τέχνη του 19ου αιώνα
13:15-13:30
Φιλήμων Καραμήτσιος, δημοσιογράφος
Το άγαλμα του Ιωάννη Κωλέττη στα Ιωάννινα και η μνήμη ως αναπαράσταση στον δημόσιο χώρο της πόλης
13:30– 13:45 Συζήτηση
13:45– 14:00 Συμπεράσματα Συνεδρίου—ΛΗΞΗ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ