Ταξιδεύοντας με έναν ανθρωπογεωγράφο: Κοντινές και πιο μακρινές περιπλανήσεις με τον Αστέριο Κουκούδη

Αστέριος ΚουκούδηςΈνα προσωπικό οδοιπορικό της γνωριμίας μου με τον Αστέρη αποτελούν τα κοινά μας ταξίδια.

Τον γνώρισα μέσα από κοινές παρέες και πολύ σύντομα με αφορμή την καταγωγή μου -ο προπάππος μου Ολύμπιος Βλάχος και η μητέρα μου Αυστριακή- πιαστήκαμε να μιλάμε για φυλές, χώρες, γεωγραφία και ταξίδια, κοινό μας πάθος όπως αποδείχθηκε.
Το διεισδυτικό βλέμμα του Αστέρη ήταν αξέχαστο. Παρατηρούσε τον κόσμο γύρω του ερευνητικά και ταυτόχρονα το μυαλό του έκανε όλους τους υπολογισμούς, τις συγκρίσεις και τις απαραίτητες λογικές συναρτήσεις, ώστε το καθετί να έχει σημασία και νόημα. Και ειδικότητά του ήταν οι άνθρωποι.

Το πάθος μας για ταξίδια μας έφερε σε τόπους εξωτικούς και μαγικούς θα έλεγα. Ο Λίβανος, το χωνευτήρι αυτό της ανατολικής Μεσογείου, ήταν ένα από τα πρώτα κοινά μας ταξίδια κι από τα ωραιότερα. Βλέπαμε στα μνημεία, στα κτίρια και στα πρόσωπα τα σημάδια της Αιγύπτου, της Ρώμης, της Μέσης Ανατολής. Λαοί, θρησκείες, κουλτούρες και νοοτροπίες ανακατεμένες με γεύσεις και μυρωδιές έκαναν τον Λίβανο αξέχαστο. Τον αφήσαμε μόλις 8 μέρες πριν τον πόλεμο με το Ισραήλ τον Ιούλιο του 2006 κι απορήσαμε που δεν είχαμε οσμιστεί τι θα ακολουθούσε τόσο άμεσα μετά την επίσκεψή μας.

Δύο χρόνια αργότερα, το καλοκαίρι του 2008, ένα ταξίδι ζωής μας έφερε στην καρδιά της υποσαχάριας Αφρικής. Στην Τανζανία είχαμε την ευκαιρία να περιηγηθούμε τον γενέθλιο τόπο του είδους μας, μα και να δούμε εικόνες άγριας φύσης που παραπέμπουν στον πλανήτη μας όπως ήταν κάποτε. Επισκεπτόμενοι απομεινάρια της ελληνικής παρουσίας στην Αρούσα, σχολεία και νοσοκομεία με ορφανά αφρικανόπουλα, μα και την ιστορική Στόουντάουν , την πρωτεύουσα της Ζανζιβάρης, με το μοναδικό αμάλγαμα αφρικανικού, ινδικού και αραβικού πολιτισμού μας άφησε ανεξίτηλες μνήμες.

Λίγους μήνες αργότερα, τον Απρίλη του 2009 τα βήματά μας, μας έφεραν στη Βιέννη, κι ο Αστέρης -μαζί με τον ιστορικό Στέργιο Λαΐτσο, επίσης Βλάχο-, ήταν οι καλύτεροι ξεναγοί στο παρελθόν της πόλης που είχε αρκετή δόση από Ελλάδα κι εύπορους Βλάχους εμπόρους, που άφησαν λαμπρά μνημεία στην Αυστριακή πρωτεύουσα.

Το καλοκαίρι του 2009, η γοητεία της Αφρικής ξανατράβηξε τον Αστέρη στην Ακτή Ελεφαντοστού. Τα πορτραίτα των ανθρώπων που συνάντησε εκεί και που μου χάρισε αποτελούν ένα λαμπρό δείγμα της διεισδυτικής, τρυφερής και βαθιά ανθρωπιστικής ματιάς του.

Ιανουάριο του 2010, σειρά είχε το Βιετνάμ. Μέσα σε 17 ημέρες το διασχίσαμε από βορά προς νότο και απολαύσαμε ένα συγκλονιστικό πανόραμα φύσης, πολιτισμού και ιστορίας. Αξέχαστο θα μου μείνει το «παιγνίδι της αναγνώρισης», όταν ο Αστέρης με μοναδική διορατικότητα κατάφερε να διακρίνει την καταγωγή δυο «αμερικανών» συνταξιδιωτών μας αφήνοντάς με άφωνο.

Εξ ίσου αξέχαστες ήταν και οι ελληνικές μας περιπλανήσεις. Βέροια, Καστοριά, Μέτσοβο, Συρράκο, Καλαρρύτες, Ασπροπόταμος, ήταν από τα πιο αξιομνημόνευτα ταξίδια μας, με τις ιστορίες του κάθε τόπου να ζωντανεύουν μέσα από τις διηγήσεις του Αστέρη.

Έχοντας ο ίδιος ζήσει στο εξωτερικό, έχοντας σπουδάσει σε Παρίσι και Λος Άντζελες, ήταν ένας πραγματικός πολίτης του κόσμου. Οι παλιές ιστορικές πόλεις, η Κωνσταντινούπολη, η Ιερουσαλήμ, μα και οι σύγχρονες μητροπόλεις, η Νέα Υόρκη και το Βερολίνο, ήταν αγαπημένοι του προορισμοί και παντοτινοί του φάροι.

Ετοίμαζε πυρετωδώς ένα αξιόλογο πόνημα για τους Εβραίους, η ιστορία των οποίων του ασκούσε έντονη γοητεία. Το καλοκαίρι του 2018 θα ταξίδευε στην Κρακοβία για να επισκεφθεί έναν τόπο σύμβολο, το Άουσβιτς. Δυστυχώς δεν πρόλαβε.

Η έρευνά του, η διεισδυτική του ματιά, η αγάπη του για την ιστορία και τον άνθρωπο. αποτελούν έμπνευση για μένα προσωπικά, μα και για πλήθος ανθρώπων που τον γνώρισαν και άγγιξαν λίγη από τη γνώση και τη μαγεία που μετέδιδε.

Θα παραμείνει αξέχαστος.

«Ταξιδεύοντας με έναν ανθρωπογεωγράφο»: Κοντινές και πιο μακρινές περιπλανήσεις με τον Αστέρη Κουκούδη
Κυριάκος Οικονομίδης
Ιατρός Δερματολόγος
Οι Βλάχοι του ελληνικού χώρου
Επιστημονική ημερίδα αφιέρωμα στον Αστέριο Κουκούδη
Κυριακή 16 Φεβρουαρίου 2020

 Αστέριος Κουκούδης

Αναζήτηση