Η Κλεισούρα ή Βλαχοκλεισούρα αποτελεί μια από τις πιο ιστορικές και ένδοξες κωμοπόλεις του Νομού Καστοριάς και γενικότερα της Δυτ. Μακεδονίας, που ανέδειξε πλήθος πνευματικών ανδρών και εμπόρων κατά την εποχή της ακμής της. Η κωμόπολη κτίστηκε κατά τον 15ο περίπου αιώνα με την συνένωση τεσσάρων ή πέντε οικισμών (Kotori di Iazia - Agru al Kiaku - Tsiresi - Kardzia - Gura) για την απόφυγή των επιδρομών και των λεηλασιών από τους Τουρκαλβανούς.
Η ονομασίας της νέας κωμόπολης σημαίνει το στενό πέρασμα σε τόπο δύσβατο (λατιν. clausura). Η παλαιά ονομασία της κωμόπολης είναι Βλαχοκλεισούρα και απαντάται σε κοινοτική σφραγίδα στον χαρτώο κώδικα «Οδηγίαι κοινωνικής συμπεριφοράς και βιβλίον ισολογισμών. Χειρόγραφα πρακτικών Δημογερόντων Κλεισούρας (1868-1880). Σχολική Βιβλιοθήκη Κλεισούρας. Νο 18», που βρίσκεται σήμερα στο Εθνολογικό-Λαογραφικό Μουσείο Κλεισούρας.
ΧΙΟΝΟΧΩΡΙ :Χωριό του Ν.Σερρών που βρίσκεται ανατολικά της πόλης των Σερρών, σε απόσταση 15 χιλιομέτρων περίπου απ'αυτήν στις κορυφές του όρους Μενοίκιου (Μπόζνταγ) και σε υψόμετρο 750 μέτρα.Γύρω στα 1260 ο μετέπειτα κτήτωρ της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Σερρών Ιωαννίκιος, "...ήλθε κατά πρώτον εις το μέρος όπου σήμερον είναι το χωρίον Χιονοχώρι (τέως Καρλίκιοϊ). Εκεί εύρεν εν μικρόν κελλίον με εκκλησίαν των Αγίων Αναργύρων και κατώκησεν εις αυτό..."
Σε Οθωμανικό Φορολογικό Κώδικα του 1465 αναφέρεται ως Αγια-Νάργυρ ενώ το 1568 αναφέρεται με δεύτερο όνομα Καρλίκιοϊ. Για τους επόμενους αιώνες δε γνωρίζουμε κάποια γραπτά στοιχεία για το χωριό.Προφανώς κάποια στιγμή,για αγνώστους λόγους, ερημώθηκε.
Σύμφωνα με προφορικές μαρτυρίες στίς αρχές του 19ου αιώνα, ένας Βλάχος γιδοβοσκός ανακάλυψε το εγκαταλελειμένο κελλί-σπηλιά του Ιωαννίκιου,μέσα σε πυκνό δάσος.
Η ΠεριβολιώτικηΤο ουράνιο τόξο γεφύρωνε εκείνο το απόγευμα του Μάη τα βουνά του Λύγγου. Το καραβάνι ανηφόριζε το μονοπάτι στα Καγκέλια της Κρούτσεα κάτω από τις ψιχάλες της οξιάς, που θύμιζαν το ανοιξιάτικο ντουρλάπι που έδειρε μετά το μεσημέρι ζυγόλου ντι λα Ζιώγα ως την πλυτσίντα και την γιουάρα.
Για να γίνει καλύτερα κατανοητός ο πολιτισμικός χαρακτήρας των ημινομαδικών βλαχοχωριών των Γρεβενών θα ήταν σωστότερο να γίνει μία ιστορική αναδρομή και μία προσπάθεια εξήγησης για το πως οι Βλάχοι βρέθηκαν να ταυτίζονται τόσο στενά με τον κτηνοτροφικό νομαδισμό, με αποτέλεσμα ο όρος “βλάχος”, με το βήτα μικρό, να είναι ταυτόσημος του κτηνοτρόφου και μάλιστα του νομάδα, πολλές φορές ακόμη και για τους ίδιους τους Βλάχους, με το βήτα κεφαλαίο. Τα ημινομαδικά βλαχοχώρια των Γρεβενών δεν ήταν φυσικά οι μόνοι βλάχικοι οικισμοί όπου αναπτύχθηκε η ημινομαδική κτηνοτροφία. Ωστόσο, σε αυτά τα τέσσερα χωριά πήρε την πιο γνωστή και ίσως την πιο ερευνημένη, αν όχι και τη μεγαλύτερη, διάστασή της. Επιπλέον, η αναδρομή αυτή κρίνεται αναγκαία, αν αναλογιστούμε πως οι αποικίες και οι παροικίες που δημιούργησαν τα ημινομαδικά βλαχοχώρια των Γρεβενών στην Ανατολική, Κεντρική και Δυτική Μακεδονία ακολούθησαν το πρότυπο που είχε διαμορφωθεί ήδη σε αυτά.