Ντούφες. Μια μορφή γυναικοκρατίας στο Λιβάδι Ολύμπου. Ένα ερωτικό παιχνίδι

ΝτουφεςΟι “Ντούφες” είναι ένα γυναικείο έθιμο του Λιβαδίου που φαίνεται ότι πάει σε βάθος χρόνου. Στις λαογραφικές και ανθρωπολογικές μελέτες που μπορέσαμε να δούμε, αλλά και στη σχετική βιβλιογραφία, δεν εντοπίσαμε ούτε τη λέξη “Ντούφες” ούτε το γυναικείο έθιμο, έστω και κάποια παραλλαγή του. Κατά τη γνώμη μας παρουσιάζει λαογραφικό και κοινωνιολογικό ενδιαφέρον και λόγω της πρωτοτυπίας του. Η μόνη συγκεκριμένη αναφορά γίνεται στο δημοτικό τραγούδι “Ντούφα”, που καταγράφει στα 1886 ο G. Weigand, γερμανός εθνολόγος, βαλκανολόγος και γλωσσολόγος. Ο Weigand επισκέφτηκε το Λιβάδι όπου διέμεινε δύο μήνες προκειμένου να μελετήσει το γλωσσικό ιδίωμα της κουτσοβλαχικής γλώσσας του χωριού (Weigand 1888, 111).

Δεληγιανναίοι ή Τσαπαίοι

Μέτσοβο photo Margaret HasluckΗ βλάχικη οικογένεια των Δεληγιανναίων

Ο μεγαλύτερος των αδελφών « Τσαπαίων », Ιωάννης Δεληγιάννης, οπλαρχηγός του Μετσόβου, φέρεται να είναι ο καταγγείλας , κατά το έτος 1808, (όπως αναφέρει ο Αραβαντινός) στον Αλή-πασά, τον αείμνηστο Παπα-Θύμιο Βλαχάβα και τους   υπόλοιπους συνωμότες, όντας τότε προσκυνημένος. Είθιστο εκείνη τη μαύρη  περίοδο, όσοι έπαιρναν το χρίσμα του αρματολάρχη από τον Αλή-πασά, να είναι  προσκυνημένοι. Δολοφονήθηκε στα Γιάννενα το έτος 1827, από έναν Αλβανό προύχοντα, ο οποίος τον μισούσε για το θάνατο του ανεψιού του που είχε συμβεί στο Μέτσοβο, όταν ο Δεληγιάννης απέκρουσε τον Μπράχο Νεπράβιστα που οδηγούσε χιλιάδες ληστών   Αλβανών, λιποτακτών εκ Θεσσαλίας, που αποσκοπούσαν στην κατάληψη και λεηλασία της πόλεως του Μετσόβου.

Επιτέλους, Φως στη Βλάχικη Γλώσσα

Βλάχικη γλώσσαΗ προέλευση της Βλάχικης διαλέκτου ή γλώσσας (για κάποιους) έχει γίνει τα τελευταία χρόνια αντικείμενο έντονης διαμάχης και πεδίο πάνω στο οποίο κάποιοι κύκλοι του εσωτερικού και του εξωτερικού στηρίζουν πολιτικές διεκδικήσεις εις βάρος της Ελλάδος. Κι αυτό παραβλέποντας άλλους ουσιώδεις παράγοντες της ζωής των Ελληνόβλαχων όπως τα ήθη κι έθιμα, τους χορούς, τα τραγούδια, την μουσική, την τέχνη και εν γένει τον αρχαιοελληνικό πολιτισμός τους. Μέχρι τώρα απέμενε μόνο το γλωσσικό θέμα ως βασικό επιχείρημα των εχθρών του Έθνους μας για την κατάταξη των Αρμάνων - Βλάχων σε μειονότητα. Κι αυτό φυσικά έχει επιτευχθεί, δυστυχώς, και με την ψήφο των Ελλήνων Ευρωβουλευτών (!!), το 1998 στην Ευρωβουλή (οδηγία 1033 – Ντε Μπουίκ).

Οι Βλάχοι της Μαγνησίας

ΟΙ ΒΛΑΧΟΙ ΤΗΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ Πρόκειται για ένα βιβλίο καρπό της συνεργασίας των τριών βλάχικων συλλόγων του νομού Μαγνησίας (Αλμυρού, Βελεστίνου και Σέσκλου) με σκοπό την καταγραφή της ιστορίας, της λαογραφίας και του πολιτισμού των Βλαχόφωνων Ελλήνων της Μαγνησίας. Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε δύο ενότητες, (Περιβολιωτών και Αρβανιτόβλαχων), και στις 200 σελίδες του γίνεται μία ιστορική αναδρομή στις πατρογονικές εστίες των Αρβανιτόβλαχων-Φρασεριωτών και των Περιβολιωτών Βλάχων, στα έθιμα και τις δοξασίες τους, στο μοναδικό στην Ευρώπη μουσικολογικά πολυφωνικό τραγούδι, στα παραδοσιακά τους επαγγέλματα, τον παραδοσιακό βλάχικο γάμο κλπ. Εξαιρετικά σημαντική είναι επίσης η δημοσίευση περίπου 250 φωτογραφιών οι περισσότερες από τις οποίες είναι αδημοσίευτες και εκτείνονται χρονολογικά από το 1886 έως τα νεώτερα χρόνια.

Τη συγγραφή του βιβλίου είχαν οι Δημήτρης Τσούτσας  και Σπύρος Φορφόλιας  για την ενότητα των Αρβανιτόβλαχων-Φρασεριωτών και οι Γιώργος Σαββανάκης, Στέργιος Σιουμουρέκης και Νίκη Αλεξίου για την ενότητα των Βλάχων της περιοχής Βελεστίνου.

Αναζήτηση