Η Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Κυριακίδη τη νέα επιστημονική μελέτη της Αρμάνοι Φύλακες της Μακεδονίας, που αφιερώνεται εις μνήμην Ευαγγέλου Αβέρωφ-Τοσίτσα άρχοντος.
Συγγραφέας της είναι ο Αρμάνος Πρόεδρος της Ε.Μ.Σ. Νικόλαος Ι. Μέρτζος, ο οποίος ήδη έχει αφιερώσει στη Βλαχόφωνη Ρωμιοσύνη μας πολλά άλλα εμβληματικά βιβλία του και δοκίμια. Στις 400 σελίδες του εξιστορεί τη συμβολή των Αρμάνων Βλάχων στον Μακεδονικό Αγώνα με εκατοντάδες αδιάσειστα τεκμήρια: διπλωματικά, πολιτικά και εκκλησιαστικά έγγραφα, απομνημονεύματα Μακεδονομάχων, επίσημες αναφορές των Ελληνοβλαχικών Κοινοτήτων της Μακεδονίας, μαρτυρίες Βουλγάρων, Ρουμάνων, Οθωμανών και Ευρωπαίων, εκθέσεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου, αναμνήσεις επιζώντων, ειδικές επιστημονικές μελέτες για την ελληνική Παιδεία κ.ά.
Όλα τα τεκμήρια μαρτυρούν ότι κατά την κρίσιμη περίοδο 1903-1908, υπό εχθρική οθωμανική κυριαρχία, οι Αρμάνοι φρούρησαν αποφασιστικά τη Μακεδονία επειδή: