ΕΚ ΣΑΜΜΑΡΙΝΗΣ, 29 Ὀκτωβρίου 1892
(Ἰδιαιτέρα ἀνταπόκρισις τῆς Φωνῆς τῆς Ἠπείρου)
Ἀθεμιτουργίαι τῆς Ρωμουνικῆς προπαγάνδας - Διαβολαὶ καὶ συκοφαντίαι - Ἡ λέξις Σέρβια
Ἡ ἐν Μακεδονίας καὶ Ἠπείρω ἐνσκήψασα ἀκρὶς τῶν Ρωμούνων πρακτόρων ὑπὸ ἀκαθέκτου ὁρμῆς πρὸς προσηλυτισμὸν κινούμενη καὶ τοὶς πάσι γνωστὴ διὰ τᾶς εἰς τοὺς Ἕλληνας ὑπ' αὐτῆς παρεχομένας στενοχώριας, δὲν παρεξέκλινεν ἐν τῇ χαιρεκάκῳ τροχιά της, ρίψασα τὰ δίκτυά της καὶ ἐνταύθα, νὰ πράξη τὸ ἀτιμωτικὸν ἔργον της, ἐφαρμόζουσα μὲν τὸ ἐπάρατον ἀξίωμα τῶν Ἰησουιτῶν «ὁ σκοπὸς ἁγιάζει τὰ μέσα» παντοῦ, μὴ ἀφίνουσα δ' ἀβεβήλωτον τί ἱερόν, ἀλλὰ σπιλώνουσα τοῦτο διὰ τῆς σφραγίδος τῶν αἰσχουργιῶν καὶ ἀνοσιουργημάτων τῶν καθ' ἑκάστην ὑπ' αὐτῆς μὴ παραλειπομένων, ὓφ ὡς ἀληθῶς ἀσφυκτιᾶ ἔξω ὁ Ἑλληνισμὸς μακρὰν πάσης ὑποστηρίξεως εἴτε ὑλικῆς εἴτε ἠθικῆς. Πλεῖστα δὲ ἀριθμεῖ ἀπὸ τῆς ἐντάθα ἐγκαταστάσεως τῆς τὰ θύματα.
Ιστορίες - γεγονότα
ΕΚ ΓΡΕΒΒΕΝΩΝ 18 Ὀκτωβρίου 1892
(Ἰδιαιτέρα ἀνταπόκρισις τῆς «Φωνῆς τῆς Ἠπείρου»)
Οἱ Ρωμοῦνοι.-Αἳ διαβολαὶ τῶν.-Δὲν ὑπάρχει Ἕλλην Διδάσκαλος
Εἷς τὸ χωρίον Κρανιὰ τῆς ἐπαρχίας μας, τὴν πεφημισμένην Βλαχοκρανιᾶν, οἱ κάτοικοι δὲν ἔχουν διδάσκαλον διὰ τὰ ἑλληνικὰ γράμματα, διότι τοὺς ἐκδιώκει ἡ ὀθωμανικὴ κυβέρνησις τὴ εἰσηγήσει τῶν Ρωμούνων καὶ ἴδια τοῦ ἐκ Βωβούσης προδότου ἰατροῦ Ζήση, οἵτινες μόνον τοῦτο τὸ ἔργον ἔχουσι νὰ διαβάλλωσι κάθε Ἕλληνα διδάσκαλον ὡς εὐρισκόμενον ἐν συνενοήσει μὲ τᾶς ἑλληνικᾶς ἀρχάς. Πρέπει νὰ ληφθῆ πρόνοια τὶς περὶ τούτου, ἴνα μὴ οἱ κάτοικοι βαρυνόμενοι μὲ τὸ νὰ βλέπωσι τὰ τέκνα τῶν πλανώμενα εἰς τᾶς ἐρημίας καὶ μὴ διδασκόμενα, ἀναγκασθοῦν ἔκοντες ἄκοντες νὰ τ' ἀποστέλουν εἷς τὸ Ρωμουνικὸν σχολεῖον, εἷς τὸ ὁποῖον διδάσκουν μόνον τὰ ρωμουνικὰ τρεῖς ἀμαθέις καὶ ἀσήμαντοι ὑπὸ πάσαν ἔποψιν δάσκαλοι.
Φωνή της Ηπείρου, 23 Οκτωβρίου 1892, Έτος Α', Αριθμ. 6
Οἱ Ρωμοῦνοι. Κατωτέρω δημοσιεύομεν ἀλληλογραφίας ἐξ Ἰωαννίνων περιγράφουσαν σκηνᾶς αἴτινες ἔλαβον χώραν ἐν Περιβολίῳ, κομοπόλει παρὰ τὸν Πίνδον. Ἐκεῖ οἱ Ρωμοῦνοι εἰσέδυσαν πρὸ πολλοῦ διὰ παντοίων θεμιτῶν καὶ ἀθεμίτων μέσων καὶ κατόρθωσαν διὰ μεγάλων ὑλικῶν θυσιῶν νὰ προσελκύσωσι τινὰς ὑπὸ τὴν σκέπην αὐτῶν. Καθ' ἑκάστην δὲ εἰς τὴν κωμόπολιν ταύτην λαμβάνουσι χώραν ἄγριαι σκηναί. Οἳ ρωμουνισταὶ βία προσπαθούσι ν' ἀφαιρέσωσιν ἐκκλησίας καὶ σχολεῖα ραδιουργούσι τοὺς χριστιανοὺς καὶ πᾶν κακόηθες μέσον μετέρχοντια κατ' αὐτῶν. Δρὰξ ἀρχιὰ καὶ μεμετρημένη συνταράσσει καθ' ἑκάστην τοὺς λοιποὺς κατοίκους καὶ ἐγείρει θόρυβον ἁπλῶς καὶ μόνον, ὅπως γίνη λόγος ὅτι ἓν Ἠπείρω ὑπάρχουσι ρωμοῦνοι. Ποὶοι ὅμως εἶναι οἱ ρωμοῦνοι οὗτοι; οἱ ὀλίγοι ταραξίαι ἐκεῖνοι τῶν ὁποίων αἳ γυναῖκες γεννῶσαι δὲν δέχονται τᾶς εὐχᾶς τῆς ἐκκλησίας παρὰ τοῦ σκιρτήσαντος ἐκ τῆς ὀρθοδοξίας Παπαδημήτρη, ἀλλὰ ἐκζητούσι ταύτας παρὰ τοῦ ὀρθοδόξου ἱερέως εἷς ὂν πλήρη ἔχουσιν ἀφοσίωσιν καὶ πίστην ἀντὶ πάσης θυσίας καὶ προτιμώσι ν' ἀποθάνωσιν ἄνευ ἐκκλησιαστικῆς πομπῆς ἢ νὰ προπεμφθώσιν εἰς τὸν τάφον ὑπὸ τῶν Παπιστανῶν; Εἶναι λοιπὸν οὗτοι ρωμοῦνοι ἢ εἶναι δυνατὸν νὰ ἐκληφθώσιν ὡς τοιοῦτοι οἱ ὀλίγοι ἐκεῖνοι οἵτινες χάριν ὑλικῶν συμφερόντων προσποιοῦνται τὸν Ρωμοῦνον;
ΑΝΑ ΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟΝ
Τὸν ἐν Συρράκῳ ἀργὸν μένοντα ρωμοῦνον διδάσκαλον Κογιάνον ἐκ Περιβολῖου ἡ Προπαγάνδα μετέθεσεν εἰς τὸ ἐν Ἰωαννίνοις σχολέιόν της. Ἀπέστειλε δ' εἰς Συρράκον ἕτερον τινὰ ἐκ Φούρκας διὰ νὰ κάθηται καὶ αὐτὸς ἀργός, διότι οὔτε ἕνα μαθητὴν ἠμπορεῖ νὰ προσελκύση καὶ διὰ νὰ λέγη εἷς τὸν κόσμον ἢ Προπαγάνδα ὅτι ἔχει σχολεῖα ἐν Συρράκῳ! Οὗτος μεταχειρίζεται ὅλην τὴν ὑποκρισίαν καὶ ἀγυρτίαν νὰ ἐμπνέη φρονήματα ξένα καὶ ἀνθελληνικά. Κοινῶς δικαιολογεῖται λέγων ὅτι ἡ ἀποστολή του δὲν εἶναι ἀνθελληνικὴ ἀλλὰ κοσμοπολιτικὴ διότι λέγει, ὅτι οἱ κάτοικοι διὰ τῆς ἐκμαθήσεως τῆς μητρικῆς τῶν γλώσσης ἡ ὁποία εἶναι ἡ Βλαχικὴ θὰ δυνηθώσι νὰ μάθωσι τελειότερον καὶ τὴν Ἑλληνικὴ καὶ πάσαν ἄλλην. Εἰς τοὺς ἰσχυρισμοὺς δὲ τῶν λεγόντων ὅτι εἶναι ἐντροπὴ ἡ Προπαγάνδα νὰ προσπαθῆ νὰ καταπνίξη τὸ Ἑλληνικώτατον φρόνημα τῶν κατοίκων τῆς μεγάλης ἀδελφῆς Ἑλλάδος Ἠπείρου, ἀποκρίνεται ὅτι εἷς τοῦτο πταίει ἡ Ἑλλὰς ἡ ὁποία θέλει νὰ ἐξελληνίση τὰ κοινῶς πανθολογούμενα ὡς Ρωμουνικὰ μέρη, ἐκ τῆς πιέσεως δὲ ταύτης προεκλήθη ἡ ἀντίστασης.