«Συνεννοήσεις διεξάγονται μεταξύ του Προέδρου του Ρωμουνομακεδονικού Συλλόγου γερουσιαστού Λεόντη και των υπουργών Λαχωβάρη και Δισέσκου, όπως δοθή, επί τη ευκαιρία των εορτών, εις τους ταλαιπωρουμένους Ρωμούνους της Μακεδονίας, μέρος του χρηματικού ποσού το οποίον η ρουμουνική Κυβέρνησις εισέπραξε παρά των Ελλήνων (της Ρουμανίας), δια της αυξήσεως των δασμολογίων, κατά την διακοπήν των Ελληνορωμουνικών σχέσεων.
»Το ποσόν τούτο, ανερχόμενον εις εν και ήμισυ εκατομύριον φράγκων, ευρίσκεται κατατεθειμένον παρά τω υπουργώ των Εξωτερικών στρατηγώ Λαχωβάρη.
» Ο κ. Λεόντης, εν τούτοις, εξέφρασε την γνώμην, ότι το ποσόν τούτο δεν έινε ανάγκη απόλυτος να δοθή τώρα αμέσως, καθ’ ότι αι συγκοινωνίαι εν Μακεδονία είναι πλημμελείς, επί πλέον δε οι δρόμοι είνε επικίνδυνοι και οι Αρρωμούνοι είνε συνηθισμένοι εις την πενίαν.
Ιστορίες - γεγονότα
Οι μετά βαθυτάτου σεβασμού και αρρήτου ευγνωμοσύνης υπογεγραμμένοι Ελληνόβλαχοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί Κρουσόβου, της αναξιοπαθούσης εσχατιάς του Ελληνισμού δεινώς δε δοκιμασθείσης και δοκιμαζομένης έτι, αλλ' όμως στερρώς εχομένης της πατρώας θρησκείας και γλώσσης, της ακροπόλεως ταύτης της Ορθοδοξίας, τέκνα πειθήνια και αφωσιωμένα τη Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία, ού μην δ' αλλά και πιστότατοι υπήκοοι της Αυτού Μεγαλειότητος του Άνακτος ημών, αρρήκτω ηθικώ δεσμώ συνηνωμένοι, εν αδιασπάστω συνεκτικώ κρίκω κεκυρωμένω υπό των πατροπαραδότων παραδόσεων, συν τη εν ήθοις τε και εθίμοις κεκτημένη αφοσιώσει μετά των ελληνιστί διαλεγομένων αδελφών ημών, αυθορμήτως, μετ' αποστροφής και αγανακτήσεως, αποκηρύττομεν γεγωνυία τη φωνή και ομοθύμως καταδικάζομεν, ευλαβώς διαμαρτυρίαν ποιούμενοι, ως παντάπασιν εξευτελιστικόν και μονονού παραπαιόντων και παράκρουσιν φρενών υποστάντων, το αντικρύς μωρόν και σαθρότατον διάβημα των ευαριθμότατων αργυρωνήτων, ου μην δε και πάσης αντιλήψεως εχεφρόνων ανθρώπων εστερημένων προπαγανδιστών συμπολιτών ημών, των, καίπερ αφθόνω χρυσίω δημιουργηθέντων και συγκρατουμένων, αλλ' όμως μόλις τον ασήμαντον αριθμόν των 100 οικογενειών απαρτιζόντων...
Παναγιώτατε Δέσποτα,
Ιδού τα των ισχυρών προστατών της δρακός των ρωμουνιζόντων γεναία ανδραγαθήματα! Οι γεννάδαι, αρξάμενοι από των προς πάντα τα επίσημα πρόσωπα εγγράφων κατ' εμού, ως φίλου δήθεν των Ελλήνων ανταρτών, καταγγελιών, ων ένεκα επέτυχον του εξευτελισμού της ιεράς Μητροπόλεως μου και του εμού περιορισμού εντός των στενών ορίων της πόλεως Βερροίας, παρά τα κεκανονισμένα και νενομισμένα, κατέληξαν εις την γενικήν άγριαν σφαγήν παντός ανθισταμένου εις τη φαντασιοπληξίαν αυτών. Ο αριθμός των εν τη ημετέρα επαρχία θυμάτων Ελλήνων και Ελληνοβλάχων απο 1 Αυγούστου, άχρι σήμερον, ανέρχεται εις 26, ως δείκνυσιν ο εσώκλειστος ονοματικός κατάλογος. Η επί τοις κακουργήμασι τούτοις καύχησις και αλαζονεία αφίεται αμέριστος εις τους πρωτουργούς. Γεννάται όμως το ζήτημα· τίς προκάλεσε τα κακουργήματα ταύτα;
ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑΙ ΚΟΥΤΣΟΒΛΑΧΩΝ
Επιστολή μητροπολίτου Βελλάς και Κονίτσης
Παναγιώτατε Δέσποτα,
Πάνυ ασμένως υποβάλλω τη Υ.Θ.Π τας συνημμένας διαμαρτυρίας των κατοίκων των Βλαχοφώνων χωρίων Παλαιοσελίου, Πάδων, Αρματόβου, Βράζας, Φούρκας και Μετζητιέ της ταπεινής μου επαρχίας, εξ ων αριδήλως καταφαίνεται, ότι οι Βλαχόφωνοι ούτοι ήσαν αείποτε και εισί χριστιανοί Ορθόδοξοι, πιστά τέκνα της Ανατολικής Εκκλησίας και ειλικρινέστατα αφωσιωμένοι εις τας ιεράς παραδόσεις της Μητρός Εκκλησίας και του Γένους. Επί τούτοις κτλ.
Εν Κονίτση, τη 17 Σεπτεμβρίου 1907
† Ο Βελλάς και Κονίτσης ΣΠΥΡΙΔΩΝ