Ο C. Fauriel, περνώντας στις αρχές του 19ου αιώνα από το Μέτσοβο, καταγράφει με αρκετή παραστατικότητα μία επικήδεια θρηνητική παράσταση.

Η γενιά μου είναι η τελευταία που γνωρίζει και μιλάει τη βλάχικη γλώσσα. Στους τελευταίους αιώνες μεταδίδεται μόνο προφορικά, με αποτέλεσμα αυτή να οδηγείται σε αφανισμό και να καταπίνεται από τη λησμονιά.

Το ζήτημα των ελληνορουμανικών σχέσεων έχει απασχολήσει πολλούς ξένους ερευνητές, όμως στην ελληνική βιβλιογραφία εξακολουθεί να υπάρχει ακόμη ένα σημαντικό κενό.

1.1. Γενικά
Για τη βλάχικη θεματολογία, ο γεωγραφικός όρος Μογλενά καλύπτει μία περιοχή δίχως πολύ ξεκάθαρα όρια. Επιπλέον, με το πέρασμα του χρόνου τα όρια αυτά γνώρισαν σημαντική μεταβολή και συρρίκνωση.