Διασπορά των Βλάχων

Οι Περιηγητές της Μακεδονίας στην ιστοσελίδα της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών

Κατηγορία: Διασπορά των Βλάχων    Δημοσιεύτηκε: Τετάρτη, 06 Φεβρουαρίου 2013 20:58    Εμφανίσεις: 3590

Με ευγενή χορηγό το Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος η Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών δημιούργησε μια βάση δεδομένων η οποία περιέχει, αποδελτιωμένες, τις αναφορές ξένων και Ελλήνων περιηγητών της Μακεδονίας.
Δεκαέξι συνολικά από τους σημαντικότερους περιηγητές του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα, προερχόμενοι από την Αγγλία, τη Γαλλία, την Ελβετία, την Ιταλία και την Ελλάδα, αποτελούν τον ερευνητικό στόχο του ερευνητικού προγράμματος.
Μέσα από την αποδελτίωση του έργου τους δίνεται μια γλαφυρή εικόνα της Μακεδονίας όπως την είδε κάθε περιηγητής της σε συγκεκριμένο χρόνο και τόπο.
Ήδη από την ιστοσελίδα της http://www.ems.gr η Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών παρέδωσε στο ελληνικό και στο διεθνές κοινό τα έργα των Γάλλων περιηγητών Cousinery, Pouqueville και Boissonas. Σε ένα φιλικό περιβάλλον ο χρήστης έχει ευχερή πρόσβαση στις αποδελτιωμένες πληροφορίες οι οποίες έχουν κατηγοριοποιηθεί με βάση τρεις θεματικούς άξονες: τα τοπωνύμια, τα πρόσωπα και τα θέματα. Μέσα από αυτές τις θεματικές ενότητες ξεδιπλώνεται η Ιστορία της Μακεδονίας με τη διαφορετική, κάθε φορά, μαρτυρία κάθε περιηγητή και προσφέρεται η δυνατότητα να διασταυρωθούν όλες οι πληροφορίες και οι εντυπώσεις των περιηγητών. Σταδιακά θα αναρτηθούν οι υπόλοιποι περιηγητές.
 

Περισσότερα...

Πληθυσμιακές έξοδοι από τον Ασπροπόταμο τέλη 18ου - αρχές 19ου αιώνα

Κατηγορία: Διασπορά των Βλάχων    Δημοσιεύτηκε: Πέμπτη, 18 Οκτωβρίου 2012 15:29    Εμφανίσεις: 3249

Όταν γύρω στα 1770 ξέσπασε το κίνημα των Ορλωφικών, τα βλαχοχώρια  του Ασπροποτάμου βρίσκονταν σε μία πορεία ανάπτυξης, όπως κι άλλες ορεινές και προνομιούχες,  για τα τότε δεδομένα περιοχές της Ελλάδας. Από τότε και μέχρι τα 1832 και τη δημιουργία  του πρώτου ελληνικού κράτους, για περισσότερες από δύο γενιές, μία σειρά από δύσκολες κι αξεπέραστες καταστάσεις ήρθαν να αποδυναμώσουν, σταδιακά, και τελικά να εξαφανίσουν σχεδόν ολοκληρωτικά τις συνθήκες για  μεγαλύτερη πρόοδο.

Περισσότερα...

Βλάχικοι νομαδοκτηνοτροφικοί πληθυσμοί, οικισμοί και εγκαταστάσεις στο Σαντζακι Σερρών στα 1900

Κατηγορία: Διασπορά των Βλάχων    Δημοσιεύτηκε: Σάββατο, 22 Σεπτεμβρίου 2012 16:28    Εμφανίσεις: 3837

Είναι γνωστό [1] από την ιστοριογραφία περί Βλάχων πως μία σειρά από ιστορικά γεγονότα, στα τέλη του 18ου και τις αρχές του 19ου αιώνα, στάθηκαν αφορμές και αιτίες για τη μαζική διασπορά βλάχικων πληθυσμών από τις ορεινές μητροπολιτικές περιοχές τους κατά μήκος της Πίνδου και των προεκτάσεών της. Δεν ήταν λίγοι εκείνοι οι Βλάχοι που, ακολουθώντας τα κύματα των εξόδων, αναζήτησαν ασφάλεια και τρόπους επιβίωσης πέρα από τον ποταμό Αξιό, το μέχρι τότε ανατολικό γεωγραφικό όριό τους, όπου δε συνάντησαν προηγούμενους τοπικούς βλάχικους πληθυσμούς.

Περισσότερα...

Οι Βλαχοι στη Ναουσα του 1821: Στοιχεία και ενδείξεις διαχρονικής παρουσίας

Κατηγορία: Διασπορά των Βλάχων    Δημοσιεύτηκε: Δευτέρα, 21 Μαΐου 2012 19:57    Εμφανίσεις: 4084

Οι διάφορες μελέτες αναγνωρίζουν το ιστορικό γεγονός πως τα σημερινά βλαχοχώρια και οι εγκαταστάσεις των Βλάχων στην περιοχή του Βερμίου, της Βέροιας και της Νάουσας είναι αποτέλεσμα πληθυσμιακών μετακινήσεων και πως αυτά εδραιώθηκαν και αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, με εναρκτήριο ορόσημο την καταστροφή της Νάουσας στα 1822. Έτσι, γεννάται το ερώτημα για την παρουσία Βλάχων στην περιοχή σε παλαιότερους χρόνους [1]. Ταξιδεύοντας στο παρελθόν, γνωρίζουμε πως δύο αιώνες πριν, κατά τη διάρκεια του 17ου αιώνα, είχε, ήδη, διαμορφωθεί και αναπτυχθεί, στις πλαγιές του Βερμίου, το οικιστικό δίκτυο μίας ομάδας χριστιανικών χωριών που βρίσκονταν σε άμεση σχέση με τη μικρή, αλλά δυναμική και, μάλλον, προνομιούχα, τότε, πολιτεία της Νάουσας, όπως και με το διοικητικό κέντρο της Βέροιας.

Περισσότερα...

Ιστορία της Αλμωπίας

Κατηγορία: Διασπορά των Βλάχων    Δημοσιεύτηκε: Παρασκευή, 20 Απριλίου 2012 23:54    Εμφανίσεις: 6123

Προϊστορία - Αρχαιότητα

Πριν από αρκετές χιλιάδες χρόνια το λεκανοπέδιο της Αλμωπίας κατακαλύπτονταν από νερά σε ύψος 450-500 μ. από την επιφάνεια της θάλασσας. Σε απροσδιόριστο χρόνο τα νερά βρήκαν διέξοδο από τα στενά του Καράντερε και σχηματίζοντας τον Άνω Λουδία αποκάλυψαν σιγά-σιγά το λεκανοπέδιο, στο οποίο άρχισε να εμφανίζεται ανθρώπινη δραστηριότητα πριν από 7.000 περίπου χρόνια.

Όπως ήταν φυσικό, η ανθρώπινη δραστηριότητα προηγήθηκε στην Άνω Αλμωπία και στα υψώματα και βαθμιαία επεκτάθηκε στον κάμπο, όσο υποχωρούσαν τα νερά και απελευθερωνόταν γη. Ήδη από τα χρόνια της Νεολιθικής εποχής η πεδιάδα διαμορφώθηκε σχετικά, αφού διαπιστώνονται οικισμοί στις παρυφές της και σε χαμηλούς λόφους.

Περισσότερα...

Οι Βλάχοι και οι Σέρρες (18ος -19ος αι.) Στέργιος Λαΐτσος

Κατηγορία: Διασπορά των Βλάχων    Δημοσιεύτηκε: Σάββατο, 04 Φεβρουαρίου 2012 10:59    Εμφανίσεις: 3678

Είναι γενική παραδοχή της ιστορικής επιστήμης, ότι, με τον γερμανικής προέλευσης ετεροπροσδιοριστικό γενικό εθνογραφικό όρο Βλάχοι, προσδιορίζονται αρχικά οι ρωμαϊκοί πληθυσμοί των ραιτονορικών και καρινθιανών Άλπεων. Εκεί πρωτοεμφανίζεται σε γραπτές πηγές ο όρος ολοένα και πιο τακτικά από τα τέλη του 7ου αι. ως περιγραφικός των λατινόφωνων ρωμαϊκών πληθυσμών διακρίνοντάς τους από τους σύνοικούς τους Βαυαρούς και Σλάβους. Στην ρωμαϊκή Ανατολή, το Βυζάντιο, ο όρος διαδίδεται με τη σλαβική εγκατάσταση κι αφομοίωση στις ελλαδικές επαρχίες της διοίκησης του Ιλλυρικού. Στην ελληνική της μορφή η ονομασία πρωτοεμφανίζεται στο βυζαντινό θέμα Ιταλίας μόλις στα τέλη του 9ου αιώνα. Συγκεκριμένα παραδίδεται σε στρατιωτικούς καταλόγους κι αναφέρεται σε ιππείς στρατιώτες προερχόμενους από το θέμα Ελλάδος (Θεσσαλία/Στερεά) κι υπηρετούντες εκεί τη στρατεία τους. Στις ιστοριογραφικές βυζαντινές πηγές ο όρος εμφανίζεται μόλις τον 11ο αιώνα. Οι λατινόφωνοι Ρωμαίοι στο Ανατολικό Ρωμαϊκό κράτος, το οποίο αυτοπροσδιορίζεται ως Ρωμανία, προσδιορίζονται μέχρι τότε με περιγραφικούς όρους, όπως «Ρωμαίοι της πατρώας φωνής» και με τον όρο «Ρωμάνοι» έως τον 10ο αιώνα. Έκτοτε εκλείπουν τόσο η πρώτη περιγραφική όσο κι η δεύτερη ονομασία των λατινόφωνων Ρωμαίων από τις πηγές οι οποίες χρησιμοποιούν τον όρο Βλάχοι με διττό περιεχόμενο.

Περισσότερα...