Αρκετοί από τους αναγνώστες μας ίσως έχουν ακούσει για τη παλιά συνήθεια μερικών να ξεδιαλέγουν και να περιεργάζονται ένα πλατύ κόκκαλο, τριγωνικού σχήματος, από την ωμοπλάτη του ψητού αρνιού, τη λεγόμενη «σπάλα» και να ερμηνεύουν διάφορα σχήματα και φιγούρες της επιφάνειά της αναφορικά με το μέλλον.
Ήθη και έθιμα
Εν τω υπ' αρ. 1493 κώδικι της Εθνικής Βιβλιοθήκης Αθηνών, φ.155β-159α, περιλαμβάνεται «βιβλίον παραδοθέν εκ τε Τούρκων και βαρβάρων, προδηλωτικόν των εσομένων <εκ των> εν τω ωμοπλάτη φαινομένων τεκμηρίων»...
Όσοι δεν ηυτύχησαν να παρευρεθούν την 15ην Αυγούστου (εάν συμπίπτη Κυριακή) ή την πρώτην μετά ταύτην Κυριακήν εις τον Μετζητιέ του Πωγωνίου, εστερήθησαν, τη αληθεία, μοναδικού θεάματος.
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η εθνολογική (εθνοκοινωνιολογική και ιστορικο-γεωγραφική) μελέτη των πολιτισμικών στοιχείων μιας κοινωνίας μπορεί να μας δώσει μια σφαιρική εικόνα της λειτουργίας και της διαχρονικής εξέλιξης του κοινωνικού και πολιτισμικού της συστήματος. Ταυτόχρονα μπορεί να μας βοηθήσει στην κατανόηση των εθνογενετικών και εθνομεταμορφωτικών διαδικασιών που συμβαίνουν σε ένα γεωγραφικό χώρο.
Η εργασία αυτή, που μπόρεσε τελικά να τυπωθεί μετά από δέκα περίπου χρόνια, αφότου έλαβε την οριστική μορφή της, είχε πολλές περιπέτειες. Το 1984, με την έκδοση του βιβλίου μου «Η εξαγορά της νύφης», είχε αναγγελθεί η δημοσίευσή της στον 26ο τόμο της Επετηρίδας του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών. Ο τόμος όμως αυτός μετά από έξι χρόνια δεν έχει αρχίσει ακόμα να τυπώνεται και κανείς δεν μπορεί να βεβαιώσει πότε θα γίνει αυτό. Έτσι η κακοδαιμονία που μαστίζει θεσμούς και ιδρύματα στην Ελλάδα και οφείλεται είτε σε οικονομικούς λόγους είτε στον ανθρώπινο παράγοντα, δεν επέτρεψε να παρουσιασθεί η εργασία στον παραπάνω τόμο.
Η έκδοση της εργασίας αυτοτελώς σε μορφή μικρής μονογραφίας κρίθηκε αναγκαία από τη στιγμή που η μελέτη αποτέλεσε το θέμα (σενάριο) εθνογραφικής ταινίας (ντοκυμανταίρ) στα πλαίσια σχετικού προγράμματος του Υπουργείου Πολιτισμού.