Το Ηπειρώτικο Πολυφωνικό Τραγούδι αποτελεί μια από τις πιο ενδιαφέρουσες μουσικές φόρμες στην Ανατολική Μεσόγειο και στα Βαλκάνια αλλά και στο παγκόσμιο ρεπερτόριο της Λαϊκής Πολυφωνίας.
Η καταγωγή αυτής της πολυφωνικής φόρμας, παρόλο που η έρευνα δεν έχει καταλήξει ακόμη σε βέβαια συμπεράσματα, πιθανά να ανάγεται σε πολύ παλιές (ίσως ακόμη και προελληνικές) εποχές. Οι μελωδίες των πολυφωνικών τραγουδιών, μαζί με ορισμένα ακόμη της Ηπείρου και της Θεσσαλίας) είναι οι μοναδικές στον ελλαδικό χώρο που έχουν διατηρήσει την ανημίτονη πεντατονική κλίμακα (κλίμακα που αποτελείται από πέντε νότες χωρίς ημιτόνια). Η κλίμακα αυτή, σύμφωνα με κάποιους μουσικολόγους, ταυτίζεται με το δώριο τρόπο των αρχαίων Ελλήνων, την κατεξοχήν «ελληνική αρμονία».
Ιστορία
Βέβαιη γραπτή μαρτυρία για τη χρονολογία ίδρυσης του χωριού δεν υπάρχει. Με βάση όμως κάποιες χρονολογίες που εντοπίζονται στις εκκλησίες του χωριού μπορούμε να εντοπίσουμε το χτίσιμο των πρώτων σπιτιών στο πρώτο τέταρτο του 18ου αιώνα (1700-1725).Σε μια καταγραφή «οσπιτίων», σπιτιών δηλαδή, στις 29 Σεπτεμβρίου του 1820 για λογαριασμό της Μητρόπολης Τρίκκης και Σταγών, αναφέρονται 60 «οσπίτια» στη «Λιπηνίτζα»...
Ο Γάλλος περιηγητής Πουκεβίλ άλλωστε κατά το διάστημα 1810-1815 παίρνει τα βουνά και τα λαγκάδια της τουρκοκρατούμενης Ελλάδας, μαγεμένος από την ελληνική φύση και παράδοση. Φθάνοντας στην περιοχή μας, γράφει:
ΝΙΕΛΚ ΚΟΥ ΚΡΙΘΑΡΑΚ' ΤΟΥ ΤΣΙΡΑΠ' (ΑΡΝΙ ΣΤΟ ΦΟΥΡΝΟ ΜΕ ΚΡΙΘΑΡΑΚΙ)
ΥΛΙΚΑ: 1 αρνί, 1 κιλό κριθαράκι, πιπέρι κόκκινο και μαύρο, αλάτι, νερό.
ΕΚΤΕΛΕΣΗ: Δίνουμε μια βράση στο αρνί αφού το έχουμε πρώτα κόψει. Το βάζουμε στο φούρνο με νερό, μπόλικο πιπέρι κόκκινο και μαύρο για να πάρει μια κοκκινάδα. Στη συνέχεια το βγάζουμε έξω, ρίχνουμε το κριθαράκι και το ψήνουμε 3/4 - 1 ώρα περίπου.
Στο Περιβόλι της Πίνδου κατά το τριήμερο του εορτασμού της Αγίας Παρασκευής (26-29 Ιουλίου), γνωστό με τη βλαχική ονομασία «Στα-Βίνερι», τραγουδούν μέχρι σήμερα μια σειρά από τραγούδια, τα οποία διακρίνονται σε τρεις βασικές κατηγορίες. Της στράτας, χορευτικά και της τάβλας (γλέντι, μουαμπέτι).Μετά το πέρας του γενικού χορού, που συνοδεύει μουσικά η τοπική ορχήστρα σε ρυθμό αργού συρτού στα δύο, με τη δύση του ήλιου οι Περιβολιώτες αναχωρούν απ’ το χοροστάσι «Κ-νικι». Στη διαδρομή από το χοροστάσι «Κ-νικι» προς το «Μισοχώρι», τραγουδούν κάθε απόγευμα κατά το τριήμερο του πανηγυριού μια σειρά από τραγούδια της στράτας. Όταν φτάσουν στο «Μισοχώρι» ακολουθεί γενικός χορός στα τρία με τραγούδι.