Η Ρωμουνία, επανελθούσα εις την προ του έτους 1900 Μακεδονικήν αυτής πολιτικήν, ην από του βήματος της Ρωμουνικής βουλής τοσούτον επισήμως δια στόματος του επί της Παιδείας υπουργού αυτής είχεν αποκηρύξει, εδημιούργησε ζήτημα εκκλησιαστικόν και εθνοφυλετικόν εν Μακεδονία, κατ' ουδέν διαφέρον της εν έτει 1860 αρξαμένης βουλγαρικής εκκλησιαστικής ανταρσίας και του μετέπειτα φυλετικού κατά του ελληνισμού πολέμου, όστις έκτοτε εξακολουθεί, κηρύσσει δε όμοιον αγώνα κατ' αυτού.
Κατά του τοιούτου αγώνος ο Ελληνισμός είναι ηναγκασμένος ν' αμυνθή και τοσούτω μάλλον, όσω ούτος τυγχάνει αδικώτερος και αναιδέστερος. Διότι ο βουλγαρικός αγών βάσιν έχει την εν Μακεδονία ύπαρξιν μεγάλου αριθμού Βουλγάρων, ην ουδείς εχεφρονών δύναται ν' αρνηθή, ως ουδείς καλώς γνωρίζων ιστορίας και την παρούσαν κατάστασιν της περιπύστου ταύτης χώρας δύναται ν' αρνηθή τον ελληνικόν χαρακτήρα αυτής και την εν αυτή υπεροχήν του ελληνικού στοιχείου.

Μια από τις σημαντικότερες πληθυσμιακές ομάδες της Βαλκανικής, της οποίας τα ίχνη εντοπίζονται από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, αποτελούν οι Βλάχοι. Με πιθανότερη ετυμολογική εκδοχή του ονόματός τους τη Γερμανική λέξη Walechen διαδραμάτισαν σπουδαίο ρόλο στο ιστορικό γίγνεσθαι, εξελισσόμενοι από βιοπαλαιστές ημινομάδες, σε διακεκριμένους αργυροχρυσοχόους, εμπόρους και κτηνοτρόφους (τσέλιγκες). Ορμώμενοι τόσο από την ιδιαιτερότητα των διαιτητικών συνηθειών των νομάδων ανά τον κόσμο (Μασάι, Θιβετιανοί νομάδες) όσο και από την πρόβλεψη αξιόλογων ερευνητών όπως ο Winnifrith ότι οι εναπομείναντες 50000 αναμένεται τα επόμενα 50 χρόνια να ενσωματωθούν στα κράτη τα οποία ανήκουν, σχεδιάσαμε μια ποιοτική ανθρωπολογική έρευνα. Σκοπός είναι η διαμόρφωση αρχικά μιας αδρής εικόνας για τη διατροφή τους και η ανίχνευση έπειτα επί μέρους ενδιαφερόντων διατροφικών δεδομένων, καθώς και η εξέταση ενδεχόμενων αλλαγών που συντελέστηκαν με την πάροδο του χρόνου.

Η διερεύνηση των δυνατοτήτων ανάπτυξης της ορεινής περιοχής της επαρχίας Μετσόβου για την ολοκληρωμένη ανάπτυξη (οικονομική – κοινωνική – πολιτισμική) της συγκεκριμένης περιοχής, αποτελούν τα ζητούμενα της παρούσας εργασίας, ζητούμενα που ανιχνεύονται στο λόγο των υπό μελέτη υποκειμένων. Οι πρώτες ερευνητικές επαφές με το χώρο στον οποίο αναφέρεται η ανά χείρας μελέτη πραγματοποιήθηκαν το χρονικό διάστημα, Οκτώβριος 1999 – Σεπτέμβριος 2000, στο Ανήλιο, το Ανθοχώρι, το Βοτονόσι, το Μέτσοβο, τη Μηλέα και την Χρυσοβίτσα. Η συγκεκριμένη μελέτη χωρίζεται σε 9 κεφάλαια. Το αντικείμενο κάθε κεφαλαίου έχει συνοπτικά ως εξής: Στο πρώτο κεφάλαιο, αφού προσδιοριστεί η περιοχή μελέτης και δοθεί το ακριβές γεωγραφικό της στίγμα στη συνέχεια γίνεται μια απόπειρα να αποκρυπτογραφήσουμε κάποιους θρύλους γύρω από την ονομασία της περιοχής. Ακολούθως αναφερόμαστε στην πληθυσμιακή συγκρότηση της περιοχής και στο προφίλ του ενεργού πληθυσμού της. 

Η απόσταση μεταξύ θεωρίας και πράξης στο ζήτημα της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς είναι μεγάλη. Παρά τις, κατά κανόνα, καλές προθέσεις αξιόλογα κληροδοτήματα περασμένων πολιτισμών αφήνονται να χαθούν. Πολλά μνημεία, αρχαιολογικοί τόποι, παραδοσιακοί οικισμοί κ.λπ. υποβαθμίζονται και καταστρέφονται, παρά τις συμβάσεις και τους νόμους που υπογραμμίζουν τη σημασία της προστασίας τους. Το μεγάλο χάσμα ανάμεσα στη θεωρία και την πράξη υποδηλώνει την παρουσία μιας σημαντικής ανασταλτικής παρεμβολής.
Εύκολα μπορεί να παρατηρηθεί ότι ανέκαθεν, αλλά ιδιαίτερα στο υφιστάμενο κοινωνικοοικονομικό πλαίσιο, η οικονομική διάσταση του προβλήματος της προστασίας των πολιτιστικών αγαθών παίζει σημαντικό ρόλο. Συχνά, η αδυναμία εύρεσης των απαραίτητων πόρων αρκεί για να αναιρέσει, στην πράξη, μια νομοθετικά κατοχυρωμένη προστασία. Ή, αντίθετα, η δυνατότητα ενός αρχιτεκτονικού μνημείου –για παράδειγμα– να προσελκύει επισκέπτες αρκεί για να εξασφαλίσει την πλήρη προστασία του.