Οι εθνικοί ανταγωνισμοί στο μακεδονικό χώρο εκφράστηκαν στο πολιτικό, θρησκευτικό και κυρίως στο εκπαιδευτικό επίπεδο.

Το τετράτομο έργο του Αχιλλέα Λαζάρου: Ελληνισμός και λαοί νοτιοανατολικής Ευρώπης διατίθεται δωρεάν απο την ιστοσελίδα https://lazarougeorge.gr

Είναι μια ιστορία που αρχίζει με μια συνταρακτική απαγωγή, προ εκατόν ετών στα βουνά της Πίνδου - το Μέτσοβον - και που τελειώνει ύστερα από πολλά χρόνια σε μία εθνική προσφορά μακριά, στο Παπαζλή της Μικράς Ασίας.

Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας έχει να δείξει πολλούς ευεργέτες που συναγωνίζονταν σε έργα ευποιίας και ανακούφισης των αναγκών της παροικίας.